Transformative Facilitation

 

หนังสือ Facilitating Breakthrough : How to Remove Obstacles, Bridge Differences, and Move Forward Together (2021)  เขียนโดย Adam Kahane  แนะเคล็ดลับในการทำหน้าที่เอื้อให้คนที่มีความขัดแย้ง หรือมีความคิดเห็นแตกต่างกันมากๆ   ให้ทำงานสร้างสรรค์ร่วมกันได้   หรือบรรลุข้อตกลงเพื่อการอยู่ร่วมกันได้   

โดยมีเคล็ดลับ ๔ ข้อสำหรับ facilitator (ผู้เอื้ออำนวย) คือ

1. Transformative facilitation ซึ่งหมายถึง การเอื้ออำนวยสองแบบร่วมกัน   คือแบบใช้ความสัมพันธ์แนวดิ่ง (ผู้เอื้ออำนวยทำหน้าที่บอก)  กับแบบใช้ความสัมพันธ์แนวราบ (ผู้เอื้ออำนวยทำหน้าที่ฟัง)    เพื่อสร้างการยอมรับซึ่งกันและกัน   ไปสู่ความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน  มีเป้าหมายที่ยิ่งใหญ่ร่วมกัน ของผู้เข้าร่วมกระบวนการ    โดยที่รู้ๆ กันอยู่ว่า ผู้เข้าร่วมมีพื้นฐานแตกต่างกันมาก อาจเคยเป็นศัตรูกัน
2. ใช้หลักความเท่าเทียมกัน (egalitarian)    ในเรื่องการปฏิบัติตามกติกา   โดยสร้างระบบนิเวศของการประชุมที่สะท้อนหลักการของความเท่าเทียม  ไม่มีศักดินา 
3. ความอ่อนน้อมถ่อมตน (humility)  และท่าทีรับใช้ (ของผู้เอื้ออำนวย)    คำนึงว่า ทำหน้าที่คล้าย วาทยากร ของวงออร์เคสตร้า    คือไร้ตัวตน 
4. เคลื่อนตัวอยู่ทั้งวงใน (inside) และวงนอก (outside) ของการประชุม    คือปรับตัวให้แสดงบทที่เหมาะสมตามสถานการณ์    อย่าแข็งตัวในการแสดงตามบท    ต้องพลิ้วไหวไปตามสถานการณ์   และใช้หลักการเดียวกันกับผู้เข้าร่วมกระบวนการ    คือสมมติให้เขาสลับบทบาท เป็นผู้อยู่วงใน คือเกี่ยวข้องหรือได้รับผลกระทบจากเรื่องนั้นโดยตรง    กับเป็นคนนอก เป็นผู้เฝ้าดูเหตุการณ์    ให้เขาเขียนเรียงความสั้นๆ ว่า เขามองปัญหา และวิธีแก้ปัญหานั้นๆ อย่างไร    โดยเขียน ๒ เรียงความ เรียงความหนึ่งในฐานะคนวงใน   อีกเรียงความหนึ่งในฐานะคนนอก                    

อดัม คาเฮน เคยมาเมืองไทยหลายครั้งเมื่อประมาณสิบปีก่อน    มาจัดการประชุมปฏิบัติการเพื่อเรียนรู้กระบวนการจัดการความขัดแย้ง     ผมได้เขียนบันทึกถึงท่านไว้ที่ (๑)

๔ มี.ค. ๖๖