ภาวการณ์รู้คิดบกพร่อง สัญญาณเตือนก่อนอัลไซเมอร์ในผู้สูงอายุ
ปัจจุบันประเทศไทยได้ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุเต็มตัว การให้ความสำคัญกับการดูแลและเข้าใจผู้สูงอายุ จึงถือเป็นเรื่องที่มีความจำเป็นเป็นอย่างมาก อายุที่มากขึ้นจะมาพร้อมกับการเสื่อมลงของทั้งร่างกายและความคิด หลายๆ คนอาจจะเข้าใจว่าการลดลงของความสามารถดังกล่าวถือเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้ในทุกคน แต่จริงๆ แล้วนั้นการเสื่อมลงดังกล่าว บางครั้งเสื่อมลงมากเกินไปจนมีอาการอัลไซเมอร์ ทำให้เป็นภาระต่อการดูแล การที่เราสังเกตได้เร็วว่า การเสื่อมลงดังกล่าวมากเกินไปหรือไม่ จะทำให้ผู้ดูแลสามารถวางแผนการดูแลทั้งด้านการชะลออาการอัลไซเมอร์ ทั้งการเพิ่มความสามารถทั้งทางร่างกายและความคิดได้อีกด้วย
การเสื่อมลงทางด้านความคิด ถือเป็นการเสื่อมที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุที่มักอยู่กับบ้าน ไม่ได้มีกิจกรรมหรือการเข้าสังคม ซึ่งภาวะดังกล่าวจะทำให้ผู้สูงอายุไม่สามารถสั่งการการเคลื่อนไหวที่มีความซับซ้อนได้ และยังทำให้โอกาสการล้มเพิ่มสูงขึ้น ส่งผลให้คุณภาพชีวิตแย่ลงตามไปด้วย ภาวการณ์รู้คิดบกพร่องเป็นสัญญาณเตือนก่อนอาการอัลไซเมอร์ เป็นภาวะที่มีการเสื่อมลงของการสั่งการความคิด ในระยะแรกที่เป็นเพียงเล็กน้อย ระยะนี้จะสามารถนำไปสู่การเสื่อมที่มากขึ้น หรือแย่ลงจนไปสู่ภาวะสมองเสื่อมได้ ถ้าขาดการเอาใจใส่ติดตามผู้สูงอายุ เพราะฉะนั้นระยะนี้จึงเป็นระยะที่สำคัญที่ญาติหรือผู้ดูแล จะต้องให้ความสำคัญ และตรวจพบก่อนจะเสื่อมถอยลงให้ได้
ซึ่งการประเมินว่า ผู้สูงอายุเริ่มมีเสื่อมถอยลง ของภาวะรู้คิดบกพร่องอาจจะเริ่มจาก
ผู้ดูแลต้องคอยสังเกตุผู้สูงอายุว่า มักจะลืมว่ากำลังทำอะไร, เปิดน้ำทิ้งไว้, ลืมกุญแจบ่อยขึ้นกว่าปกติ หรือไม่มีสมาธิกับการทำกิจกรรมใดกิจกรรมหนึ่ง, ตัดสินใจช้า ฯลฯ เป็นต้น
มีแบบทดสอบความจำ แบบประเมินซึ่งมีชื่อว่า MoCA test เป็นการประเมินความสามารถของสมองในด้านต่างๆ ซึ่งใช้ระยะเวลาไม่กี่นาที ตัวอย่างคำถามที่ใช้ทดสอบการทำงานสมอง เช่น การให้จำชุดคำศัพท์ “หน้า ผ้าไหม วัด มะลิ สีแดง” จากนั้นทิ้งระยะเวลาไว้ประมาณ 5 นาทีและกลับมาทวนชุดคำศัพท์ใหม่ เพื่อทดสอบความจำของผู้ถูกทดสอบ หรืออีกตัวอย่างเช่น การให้วาดนาฬิกาหน้าปัดซึ่งบอกเวลา 11.10 น. และดูขนาดรูปร่าง การวางตัวเลข และตำแหน่งเข็มสั้นยาว รูปแบบเป็นปกติหรือไม่
ส่วนการฝึกอย่างง่ายเพื่อชลอภาวการณ์รู้คิดบกพร่อง เพื่อที่จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของสมอง คือ การทำสองสิ่งในเวลาเดียวกัน เช่น การฝึกลุกขึ้นยืนในขณะที่มือถือแก้วน้ำอยู่ การฝึกเดินไปด้วยร่วมกับการลบเลขถอยหลังไปด้วย ซึ่งจะทำให้สมองทำงานไปร่วมกับการเคลื่อนไหวทางกายนั่นเอง
ภาวการณ์รู้คิดบกพร่องระยะแรก นั้นถือเป็นภาวะที่อันตรายเนื่องจากเพิ่มความเสี่ยงในการล้ม การเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงไป และยังสามารถพัฒนาไปเป็นภาวะก่อนอัลไซเมอร์ ซึ่งทำให้ผู้สูงอายุไม่สามารถดูแลตัวเองได้ การที่สามารถตรวจพบและได้รับโปรแกรมการรักษาที่เหมาะสมจะทำให้ความสามารถดังกล่าวเพิ่มขึ้นและไม่เป็นภาระกับการดูแล คุณภาพชีวิตไม่แย่ลงอีกด้วย
แนวทางการการป้องกันและรักษา ภาวการณ์รู้คิดบกพร่องระยะแรกในผู้สูงอายุ สามารถทำได้ถ้าได้รับการดูแลแต่เนิ่นๆ ในทางกิจกรรมบำบัดและกายภาพบำบัดจะมี โปรแกรมการฝึกความสามารถดังกล่าว ซึ่งโปรแกรมจะขึ้นอยู่กับการประเมินที่ได้ออกมา และวางแผนโปรแกรมให้เหมาะสมแต่ละบุคคล
ความเห็น (0)
ไม่มีความเห็น