เคราะห์ ของไทย

Lately, we have been hearing about เคราะห์ (in the sense of ‘how lucky we are’).  Most time, เคราะห์ is blamed for any good and bad things that happens without planning (like ‘bad luck we have COVID-19’, but ‘good that we have vaccines for it now’). I mused on the the word เคราะห์ and would like to share my notes. So consider this whichever way you like – เคราะห์ดี or เคราะห์ร้าย or เคราะห์กรรม (ของคนอ่าน ;-)

Diversity in Nature - in a view.

It is clear that เคราะห์ของไทย มีมากมาย หลายความหมาย ทั้งจาก pali คห gaha,   Sanskrit คฺรห graha  = ยึด และ จาก เคหะ pali เคห geha,   Sanskrit คฺรห grha คฤห (as in คฤหาสน์). Why is this so? I do not know. Perhaps we can think about this in our quarantine (or lock-down). 

We also have ‘derivatives’ of the word เคราะห์ which show the popularity of the root เคราะห์.

What would be a better way to spend the time but to improve our thinking ability? ;-) ;-) ;-)

Notes

• เคราะห์ is read เคฺราะ (คึ เราะ) following Thai convention for vowel เ-าะ –  why not spelt ครอะ that is similar to other Thai vowels like เ-ะ เ- , แ-ะ แ-, -ัวะ -ัว, โ-ะ โ-,… which would make   -อะ (instead of เ-าะ) -อ (ออ) follow the same pattern? There are more Thai words : เกาะ เบาะ เคาะ เงาะ เดาะ เตาะ เสาะ เหาะ … which would be spelt incorrectly had we adopted this -อะ (short vowel) -อ (long vowel). On the other side had we considered เ-าะ as short vowel then we would have เ-า as long vowel and read เ-า as -อ instead of -าวะ (short vowel for the -าว long vowel). How do we spell ‘short เอา’ (sounds like เอ้า  or เอ๊า or เอ็า – as we also use   -็ ไม้ไต่คู้ as a short vowel marker in the Thai writing system). This is an  inconsistency in Thai reading/writing system.
• From Royal Institute Dictionary (2542 Th-Th) RID2542 we have --
• เคราะห์ 
  ๑  [เคฺราะ] (โหร) น. เรียกดาวเฉพาะ ๙ ดวง เรียงตามลำดับมหาทักษา คือ อาทิตย์ จันทร์ อังคาร พุธ เสาร์ พฤหัสบดี ราหู ศุกร์ เกตุ ซึ่งถือกันว่ามีเทวดาประจำแต่ละดวง ว่า ดาวพระเคราะห์, เรียกดาวพระเคราะห์ทั้ง ๙ ดวงอย่างรวม ๆ ว่า ดาวนพเคราะห์ ถือว่าเป็นดาวที่ยึดโชคของคน; สิ่งที่นำผลมาให้โดยไม่ได้คาดหมาย เช่น เคราะห์ดี เคราะห์ร้าย, มักนิยมใช้ในทางไม่ดี เช่น มีเคราะห์ ฟาดเคราะห์. (ป. คห; ส. คฺรห ว่า ยึด). --P. gaha S. graha "seizer," seizing, grasping, a demon, any being or object having a hold upon man.
  ๒  [เคฺราะ] (ดารา) น. เรียกดาวที่ไม่มีแสงสว่างในตัวเอง ต้องได้รับแสงสว่างจากดวงอาทิตย์ และเป็นบริวารโคจรรอบดวงอาทิตย์ ว่า ดาวเคราะห์ มี ๙ ดวง เรียงลำดับจากใกล้ดวงอาทิตย์ออกไป คือ พุธ (Mercury) ศุกร์ (Venus) โลก (Earth) อังคาร (Mars) พฤหัสบดี (Jupiter) เสาร์ (Saturn) มฤตยู (Uranus) สมุทร (Neptune) ยม (Pluto).
• ==วิเคราะห์: ก. ใคร่ครวญ เช่น วิเคราะห์เหตุการณ์; แยกออกเป็นส่วน ๆ เพื่อศึกษาให้ถ่องแท้ (ส. วิคฺรห).--analyse
  ==สงเคราะห์ น. การช่วยเหลือ, การอุดหนุน, เช่น ฌาปนกิจสงเคราะห์; การรวบรวม เช่น หนังสือนามสงเคราะห์. ก. อุดหนุน เช่น สงเคราะห์เด็กกำพร้า. (ส. สงฺคฺรห; ป. สงฺคห).
  ==สังเคราะห์ (เคมี) ก. ทำให้ธาตุมีปฏิกิริยาเคมีกันเป็นสารประกอบ, ทำให้สารประกอบมีปฏิกิริยาเคมีกันเป็นสารประกอบอื่น. ว. ที่สร้างขึ้นโดยกรรมวิธีทางเคมี เช่น ใยสังเคราะห์. (อ. synthesise).
  อนุเคราะห์ ก. เอื้อเฟื้อ, ช่วยเหลือ. (ส. อนุคฺรห; ป. อนุคฺคห).
  ==นิเคราะห์ น. นิคหะ, การข่ม, การปราบปราม. (ส. นิคฺรห; ป. นิคฺคห).
  ==ประเคราะห์ (แบบ) น. ความเพียรที่แก่กล้า; การยกย่อง, การเชิดชู, ตรงข้ามกับ นิเคราะห์ ซึ่งแปลว่า การกำราบ, การลงโทษ, การข่มขี่. ก. ยกย่อง, ประคับประคอง. ( ส. ปฺรคฺรห; ป. ปคฺคห).
  ==พิเคราะห์ ก. ใคร่ครวญ, ไตร่ตรอง, พิจารณาอย่างถี่ถ้วนรอบคอบ. ( ส. วิคฺรห; ป. วิคฺคห).
  ==สะเดาะเคราะห์ ทำพิธีผ่อนคลายไม่ให้เกิดโชคร้าย
  ==หมดเคราะห์ ก. สิ้นเคราะห์กรรมที่เลวร้าย.
• ==เคหะ น. เรือน, ที่อยู่. (ป. , ส. เคห). – see below
• From the Pali Text Society Pali-English Dictionary 

geha (nt.) [Sk. geha=gṛha, to gṛh, gaṇhāti; cp. gaha, gihin, ghara; see also gedha 2)] a dwelling, hut, house; the household
gaha (1) [see under gaṇhāti] a house, usually in cpds. (see below). J III.396 (=the layman's life; Com. geha)