สอบ-ไม่สอบ กับการประเมิน

 

ข่าว กพฐ. มีมติให้ ผอ. รร. ตัดสินใจสอบ-ไม่สอบปลายภาคเทอม ๑ สร้างความยินดีแก่ผม   ว่าวงการศึกษาไทยก้าวหน้าไปอีกระดับหนึ่ง    ในการลดการรวมศูนย์อำนาจการตัดสินใจ    ที่จะเป็นปัจจัยหนึ่งให้โรงเรียนพัฒนาสู่ โรงเรียนพัฒนาตนเอง   

ผมชอบคำพูด “ขณะนี้เราต้องปรับให้โรงเรียนมีความยืดหยุ่นมากที่สุดในการวัดและประเมินผลนักเรียน” ของท่านประธ่น กพฐ.    โดยมีความเห็นเพิ่มเติมว่า ต้องยืดหยุ่นในมิติอื่นๆ ด้วย   โดยเฉพาะอย่างยิ่งการผสมผสานการสอน 5 on ให้เข้ากับบริบทของนักเรียนของแต่ละโรงเรียน

นักเรียนเป็นศูนย์กลางเป้าหมาย ของความยืดหยุ่น    เรายืดหยุ่นเพื่อให้นักเรียนได้เกิดการพัฒนาตามเป้าหมายที่ยิ่งใหญ่ของการศึกษา     

มีความริเริ่มสร้างสรรค์ ของโรงเรียนและครูไทยมากมาย เพื่อประโยชน์ในการเรียนรู้ของนักเรียน    โดยในสภาพที่นักเรียนอยู่ที่บ้านเป็นส่วนใหญ่    เพื่อลด learning loss ให้เหลือน้อยที่สุด    โดยในบางกรณี เกิด learning gain ด้วยซ้ำ   ดังกรณีนี้ 

สอบตามข่าวนี้ เป็นเรื่อง summative evaluation ที่ผมให้น้ำหนักเพียงร้อยละ ๒๐   อีกร้อยละ ๘๐ ผมให้แก่ formative assessment   ตามด้วย constructive feedback  ตามในบันทึกชุด การประเมินเพื่อมอบอำนาจ    และหนังสือ การประเมินเพื่อมอบอำนาจการเรียนรู้    ซึ่งเป็นการประเมินโดยครูเพื่อเป็นเครื่องมือหนุนการเรียนรู้ของศิษย์  หรือประเมินเพื่อการเรียนรู้ (assessment for learning)    และการประเมินที่ทรงพลังที่สุดคือ self-assessment โดยตัวนักเรียนเอง    และ peer assessment ที่นักเรียนประเมินกันเอง   ที่เป็นการประเมินในฐานะเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเรียนรู้ (assessment as learning)    คนที่มีทักษะเรียนรู้ (learning skills) ต้องมีทักษะประเมินตนเอง เพื่อ feedback แก่ตนเอง ให้ปรับวิธีเรียน   

ไม่สอบตามในข่าว    หันมาฝึกนักเรียนให้มีทักษะในการประเมินตนเอง    มีค่ามากกว่า

วิจารณ์ พานิช

๗ ก.ย. ๖๔