กิจกรรมบำบัดในชุมชน : ศูนย์เครือข่ายฝึกอบรมปัญญาปฏิบัตินครปฐม

กิจกรรมบำบัดในชุมชน ณ รพ.สต.คลองใหม่ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม 

วันที่ 7 มกราคม 2563

ช่วงเช้าเวลา 8.30 - 10.30 น. ได้เดินทางไปที่ รพ.สต.คลองใหม่ จึงทำให้ได้เรียนรู้เกี่ยวกับการทำงาน/การบริหารจัดการของรพ.สต หรือ อนามัยชุมชน จะต้องมี Health policy และ Health promotion เพื่อส่งเสริมสุขภาพแก่คนในชุมชน มีการประชาสัมพันธ์และให้ความรู้ด้านสุขภาพผ่านทางเสียงตามสายของชุมชน ซึ่งชาวบ้านในชุมชนมักจะทำกิจกรรมต่างๆในวัด มีศาสนาเป็นสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจ (Spiritual) และสิ่งที่สำคัญที่สุดในการทำงานด้านชุมชน คือ การสื่อสารกับชาวบ้านให้เข้าใจ (Communication) และเห็นความสำคัญเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ

การดูแลสุขภาพ เป็นหน้าที่ของทุกๆคนและทุกๆภาคส่วน

จากนั้นเวลา 11.00 - 12.00 น. เป็นการแบ่งกลุ่ม 4 กลุ่ม เพื่อแยกกันไปลงพื้นที่ตามบ้านของเคสที่ได้รับ ซึ่งเคสที่กลุ่มของพวกเราได้ไปดูผู้รับบริการวินิจฉัยเป็น Spinal cord injury ประมาณ T1-4 อาศัยอยู่บ้านคนเดียว บริเวณรอบๆเป็นบ้านพี่น้องของผู้รับบริการ มีหลานคอยนำอาหารมาให้ ลักษณะที่สังเกตเห็นคือ paraplegia เคลื่อนไหวไปรอบๆบ้านโดยใช้การถัดตัว on Foley's catheter หรือสายสวนปัสสาวะ ผู้รับบริการวางถุงปัสสาวะไว้ระดับเดียวกับตัว ทำให้บางครั้งปัสสาวะไหลย้อนกลับ มีแผลที่บริเวณข้อเท้าข้างขวา แผลหายช้าเนื่องจากผู้รับบริการมีประวัติเป็นโรคเบาหวานด้วย ผู้รับบริการมีอาการท้องอืด ถ่ายไม่ออกมาหลายวัน อาจเป็นเพราะท่านั่งไม่เหมาะสม ทำให้การขับถ่ายไม่ดี จึงต้องจัดท่านั่งของผู้รับบริการใหม่ โดยให้ผู้รับบริการนั่งเอาหลังพิงโซฟาประมาณ 45-90 องศา รวมทั้งสอนการนวด (Massage) กระตุ้นลำไส้ แนะนำเปลี่ยนที่นั่งเป็นนั่งบนฟูก/เบาะ เพื่อลดแผลกดทับและวางถุงปัสสาวะให้ต่ำกว่าตัว ให้ความรู้เกี่ยวกับสิทธิผู้พิการ ซึ่งสามารถขอเบิกหรือซ่อม Wheelchair ได้ในระยะเวลาที่กำหนด

จากนั้นในช่วงบ่าย เราได้เดินทางไปที่ ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนต้นแบบ ธ.ก.ส. ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีการให้ความรู้ด้านการทำอาชีพปลูกผักสวนครัวแบบไม่ใช้สารเคมีของชุมชน ซึ่งทำให้เราได้รู้ว่าสารเคมีเหล่านี้ก็ส่งผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว จึงต้องมีการส่งเสริมให้ปลูกพืชผักแบบไม่ใช้สารเคมี เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตและสร้างอาชีพในชุมชน ทำให้รู้สึกว่าการดูแลสุขภาพนั้นเป็นหน้าที่ของคนทุกภาคส่วนจริงๆ แม้กระทั่งเรื่องใกล้ตัวอย่างผักหรือผลไม้ก็ส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้เช่นกัน

จากการที่ได้มาลงพื้นที่คลองใหม่ในวันนี้ ทำให้เห็นบทบาทของนักกิจกรรมบำบัดในชุมชนและสภาพแวดล้อมจริงๆของผู้รับบริการ รวมไปถึงการทำอาชีพ/บทบาทของคนในชุมชน ซึ่งความรู้ที่ได้รับในวันนี้สามารถนำมาใช้เป็นแนวทางการรักษาให้เหมาะสมกับผู้รับบริการแต่ละคนได้ต่อไปในอนาคต