หนังสือ Nudge : Improving Decisions About Health, Wealth and Happiness (2008) (1) เขียนโดยศาสตราจารย์นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบล Richard Thaler แห่งมหาวิทยาลัยชิคาโก ร่วมกับ Cass R. Sunstein ศาสตราจารย์แห่ง Harvard Law School และเป็นหนังสือ New York Times Best Seller บอกว่าคนเราตัดสินใจผิดบ่อย เพราะมักทำตามความเคยชิน หรือเพราะตามแรงกระตุ้นของตัณหา หรือผลประโยชน์ระยะสั้น เป็นเรื่องความผิดพลาดเล็กๆ แต่บ่อย และในหลากหลายประเด็น จนรวมกันนำไปสู่ชีวิตที่ไม่มีสุขภาวะ หรือมีสุขภาวะน้อยกว่าที่ควรจะเป็น
นี่คือเรื่อง behavior economics ที่บอกว่า คนเรามีพฤติกรรมประจำวันมากมายที่ไม่ได้ทำตามความรู้หรือเหตุผล คนเราจึงต้องหาตัวช่วย หรือ nudge ซึ่งก็คือบริบทหรือสภาพแวดล้อม สำหรับเตือนสติ หรือกำกับพฤติกรรม รวมทั้งรัฐหรือภาคสาธารณะ ควรสร้างกลไก nudge ช่วยด้วย
อ่านแล้วผมอดเถียงไม่ได้ ว่าชีวิตที่มีสุขภาวะต้องการหลายองค์ประกอบร่วมกัน ทั้งที่เป็นสภาพแวดล้อม หรือ nudge กับที่เป็นคุณภาพภายในตัวบุคคล ที่ส่งเสริมให้เกิดได้ตามหลักของ Executive Functions และหลักของ Physical Exercise ที่การออกกำลังกายแบบ แอโรบิก ช่วยให้สารเคมีในสมองอุดมสมบูรณ์ต่อการมีสติยั้งคิด
ขออธิบายหลัก Executive Functions ตามความเข้าใจของผมสักเล็กน้อย ผมเข้าใจว่าเป็นสภาพที่สมองส่วนหน้า ที่ทำหน้าที่คิด ตัดสินใจ ใช้เหตุผล ต้องฝึกซ้อมการทำงานร่วมกับสมองส่วนล่าง ที่ทำหน้าที่ด้านการดำรงชีวิต และการส่ง impulse ให้มีการดำเนินการแบบไวกว่าความคิด การซักซ้อมนี้ต้องทำสม่ำเสมอตั้งแต่เกิดจนตาย ตอนเด็กๆ ก็มีคนช่วยฝึก คือพ่อแม่ คนในครอบครัว และครู เมื่อโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ก็ต้องฝึกตัวเอง และมันคือ “สติสัมปชัญญะ” นั่นเอง
วิจารณ์ พานิช
๑๙ พ.ค. ๖๒
บน TG 971 จากซูริกกลับกรุงเทพ
ไม่มีความเห็น