การอ่านการเขียนของเด็กปฐมวัย

บทที่ 1

บทนำ

 ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา

   ภาษาเป็นสิ่งที่แสดงออกซึ่งอารายธรรมของมนุษย์ที่บ่งบอกความเป็นชนเผ่าและ ความเป็นชนชาติได้ดีอย่างยิ่ง ดังที่(หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล) ได้กล่าวไว้ในตอนหนึ่งของสุนทรพจน์ เรื่องเอกลักษณ์ของชาติไทยว่า “ในโลกนี้มีอะไรเป็นไทยแท้ ของไทยแน่นั้นหรือคือ ภาษา ซึ่งผลิดอกออกผลแต่ต้นมา รวมเรียกว่าวรรณคดีไทย” จากข้อความดังกล่าวนี้แสดงให้เห็นว่า ภาษาเป็นมากกว่าสิ่งที่ใช้ในการสื่อสาร หากแต่เป็นทั้งศาสตร์และศิลป์ที่ถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิด อารมณ์เพื่อสื่อสารให้ผู้อื่นรับรู้และเข้าใจได้ด้วย

ภาษาจึงเป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนรู้โลกรอบตัวของเด็กตั้งแต่เกิด และเป็นสื่อ ในการเรียนให้ได้ความรู้ ประสบการณ์ต่าง ๆ ในโรงเรียน วิธีการเรียนรู้ภาษาจึงเป็นประเด็น ที่ต้องพิจารณาค้นหาหนทางที่เด็กเรียนรู้แล้วได้ผลดี มีความสุขในการเรียนรู้ จนสามารถใช้ภาษา ได้อย่างมีความหมาย เพื่อเชื่อมโยงกับ คนที่เด็กอยู่ใกล้ชิดได้ดี จนถึงระดับที่เด็กสามารถใช้ภาษา เป็นเครื่องมือในการแสวงหาความรู้ในยุคสารสนเทศผ่านภาษา

ปัจจุบันความก้าวหน้าของเทคโนโลยีสารสนเทศทำให้การติดต่อระหว่างผู้คน เป็นไปอย่างรวดเร็วและทันสมัยมากยิ่งขึ้น การสื่อสารจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในชีวิตของทุกคน การสื่อสารของมนุษย์เรานั้นต้องอาศัยภาษาเป็นเครื่องมือซึ่งต้องใช้ทั้งการฟัง การพูด การอ่าน และ การเขียน ในการสื่อสารทาความเข้าใจกับผู้อื่นและทำให้ผู้อื่นเข้าใจตรงกัน แม้ว่าการสื่อสาร จะมีประสิทธิภาพเพียงใด แต่ความผิดพลาดที่เกิดจากการเข้าใความหมายที่ไม่ตรงกัน ยังผลให้เกิด ความเสียหายมากมายทั้งในส่วนบุคคล กลุ่มบุคคล สังคมและประเทศชาติ เด็กจะต้องใช้ทักษะการอ่านและการเขียน เป็นเครื่องมือสำคัญในการเรียน การเล่านิทานเป็นการสร้างการเรียนรู้ให้กับเด็กไปในตัวการเล่านิทานให้เด็กฟังบ่อย ๆ จึงเป็นการปลูกฝังนิสัยรักการเรียนรู้ของเด็กทุกมิติเกิดพลังแห่งจินตนาการและสร้างสรรค์ส่งเสริม  การแสดงออก    ซึ่งนำไปสู่การพัฒนาบุคลิกภาพในการสร้างความเชื่อมั่นในตนเองของเด็กวิธีการ เล่านิทานสำหรับเด็กปฐมวัยนั้นมีอยู่มากมายหลายวิธีเช่น การเล่านิทานปากเปล่าการเล่านิทาน ประกอบท่าทางการเล่านิทานประกอบภาพ การเล่านิทานประกอบเสียงการเล่านิทานประกอบ อุปกรณ์การเล่านิทานประกอบการวาดภาพ การเล่านิทานไม่จบเรื่อง หรือการเล่านิทานประกอบการเชิดหุ่นมือ ซึ่งจิราพร ปั้นทอง (2550, หน้า 71) ได้ศึกษา ความเชื่อมั่นในตนเองของเด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดประสบการณ์การเล่านิทานประกอบการเชิดหุ่นมือ พบว่า ความเชื่อมั่นในตนเองของเด็กปฐมวัยที่ได้รับการจัดประสบการณ์การเล่านิทาน

สถานการณ์ปัจจุบัน

จิราพร ปั้นทอง (2550, หน้า 71)ครูได้มีการจัดการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน เพื่อส่งเสริมให้เด็กมีความสนใจในการอ่านและการเขียน แต่ละกิจกรรมควรจะมีการใช้ภาษาและตัวหนังสือมากขึ้น เพิ่มห้องสมุด มุมอ่าน มุมเขียน เปิดโอกาสให้เด็กมีปฏิสัมพันธ์กับสื่อและสิ่งแวดล้อมทางภาษา ทั้งทางด้านการอ่านและการเขียนและการจัดกิจกรรมส่งเสริมการอ่านและให้คุ้นเคยกับตัวหนังสือ ได้แก่ ครูอ่านหนังสือให้เด็กฟังทุกวัน การอ่านอาจนำหนังสือเล่มเก่ามาอ่านให้เด็กฟังถ้าเด็กขอร้อง อาจจะอ่านในช่วงกิจกรรมเสรีที่มีเด็กนั่งฟังเพียง 4–5 คนก็ได้ หนังสือที่อ่านแล้วถ้านำมาจากห้องสมุด เมื่ออ่านเสร็จแล้วควรนำกลับไปไว้ที่เดิมเพื่อเด็กจะได้ตามไปอ่าน ครูอาจสนทนาอภิปรายถึงหนังสือกับเด็ก ให้เด็กพูดออกมาตามความคิดเห็น โดยในส่วนของโรงเรียนควรจัดกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้เด็กได้เลือกทำกิจกรรมด้วยตนเอง ควรเป็นกิจกรรมที่น่าสนใจและมีความหมายต่อเด็ก เช่น ส่งเสริมให้เด็กได้พูดเกี่ยวกับตนเอง มีโอกาสได้ทำกิจกรรมพัฒนากล้ามเนื้อเล็ก เช่น การหยิบจับสัมผัสวัสดุอุปกรณ์ขีดเขียน

(กุลยา ตันติผลาชีวะ, 2547, หน้า 227) กิจกรรมการอ่านนั้นสามารถทำได้ตลอดเวลา เช่น อ่านจากหนังสือ อ่านจากประสบการณ์การเดินทางบนท้องถนน  ป้ายบอกสัญญาณจราจร อ่านจากคำบนถุงขนมต่างๆ ความรู้ของเด็กจะเพิ่มพูนขึ้นเมื่อเด็กได้รับโอกาสในการทำกิจกรรมเกี่ยวกับการอ่านร่วมกับผู้ใหญ่ และกิจกรรมที่จัดให้เด็กได้อ่านตามลำพัง การอ่านกับเพื่อนเป็นคู่ เป็นกลุ่มย่อยเพื่ออภิปรายร่วมกัน และสิ่งที่เด็กเขียนขึ้นเองนับได้ว่าเป็นการอ่านที่ดีที่สุดของเด็ก ส่วนการเขียนเป็นการสื่อ สารแสดงความคิด ความรู้สึกออกมาอย่างมีความหมาย ดังนั้นการเขียนและการอ่านควรดำเนินไปพร้อมๆกัน เนื่องจากการเป็นนักเขียนที่ดีได้นั้นต้องอาศัยการอ่านที่แตกฉานในเรื่องนั้นๆ