บทความจากรายการวิทยุ Human Talk ประจำวันที่ 3 มิถุนายน 2561

ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์กล่าวว่า เมื่อวันที่3มิถุนายน 2561 ศ.ดร.จีระหงส์ลดารมภ์ได้ชมการแข่งขันกอล์ฟ Major U.S. Open ซึ่งมีเม เอรียา จุฑานุกาลร่วมแข่งขัน เริ่มเล่นช้าเพราะตอนนั้นมีฝนช่วงนั้นนำอยู่ 2 Strokesการชนะครั้งนี้จะเป็นการสร้างชื่อเสียงให้กับประเทศอีกครั้งเพราะเป็นรายการใหญ่ของสหรัฐอเมริกา สนามนี้เล่นยากมาก อยู่ในอลาบามา  ศ.ดร.จีระหงส์ลดารมภ์เคยกล่าวไว้เสมอว่า คนไทยบางจุดก็มีมาตรฐานโลกอยู่แล้ว เพราะฉะนั้นทุกอย่างไม่ว่าจะเป็นประชาธิปไตยเศรษฐกิจ ชุมชน ก็สามารถวิ่งไปสู่มาตรฐานโลก ศักยภาพในประเทศก็จะดีขึ้นเป็นที่น่าภาคภูมิใจที่มีคนไทยในเวทีโลกมากมาย เรื่องกีฬาที่คราวที่แล้วกล่าวถึงแบดมินตัน วอลเล่ย์บอล ก่อนหน้านี้ ฟุตบอลไทยก็ไปแพ้จีน 0 ต่อ 2 แสดงให้เห็นว่ามาตรฐานยังไม่ดีนัก คลื่นความคิดก็สอนให้คนคิดเป็นคลื่นเดียวในประเทศไทยที่รวมพลังจะสร้างให้คนไทยมีความคิดมากขึ้นเมื่อคิดแล้วก็จะทำให้มีความรอบคอบ เรียนหนังสืออย่างเดียวไม่พอเรียกว่าปัญญากับปริญญามันแตกต่างกัน บางทีเรียนจบมาแล้วยังคิดไม่เป็นเป็นข้อมูลที่อยากให้คนไทยภูมิใจ เม เอรียา จุฑานุกาลสร้างชื่อเสียงให้แก่คนไทยมากมายตอนนี้คนในโลกรู้จักเม เอรียา จุฑานุกาล กอล์ฟเป็นกีฬาในโลกที่คนส่วนใหญ่สนใจ ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ใช้กีฬาเป็นตัวอย่างหลายเรื่องแต่กีฬาก็เป็นความสุขอย่างหนึ่งเรียกว่า Passionมีความหลงใหลในมัน เรียนรู้จากมัน แบ่งปันความรู้ ศ.ดร.จีระหงส์ลดารมภ์ได้ดีจากกีฬาเพราะทำให้ร่างกายแข็งแรงและได้ศึกษาว่าคนในโลกทำอะไรกันอยู่ ปัจจุบันนี้พ่อแม่ที่มีอายุ 2-3 ปี เห็นตัวอย่างของเม เอรียาจุฑานุกาล ซึ่งคนไม่ง่ายนักที่จะถึงจุดนั้น ปัจจุบันนี้ประเทศไทยมีคนมาลงทุนมากมายเพราะเวลาไปแข่งในต่างประเทศต้องใช้เงิน พ่อแม่ลงทุนอย่างเดียวไม่พอต้องมีสปอนเซอร์ด้วย เพราะฉะนั้นในอนาคต การปฏิรูปต่างๆ เรื่องกีฬาก็สำคัญ

เมื่อกล่าวถึงการปฏิรูปก็ต้องกล่าวถึงการปฏิรูปศาสนาด้วย ก่อนอื่นก็ต้องมีแนวคิดก่อนเรียกว่า HRArchitecture คือการออกแบบการดูแลคนตั้งแต่เกิดจนตายช่วงที่มนุษย์เกิดมา สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการใส่อะไรให้แก่ทุนมนุษย์ตั้งแต่เกิดจนมีอายุมาก ก็มีเรื่องอาหารการกิน โภชนาการสุขภาพ การศึกษา จริยธรรม ถ้าสังคมเราขาดจริยธรรม ทุนมนุษย์ออกมาก็มีแนวโน้มที่ไม่มีจุดยืนนำทรัพยากรของชาติมาเป็นของตนเอง เพราะฉะนั้นเรื่องทุนทางจริยธรรม หรือคุณธรรมจริยธรรมก็เป็นส่วนสำคัญที่สุดของคนหรือทุนมนุษย์ 

ถ้าไปดูศาสนาในปัจจุบัน ก็ได้เห็นว่า ยุคนายกรัฐมนตรีพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชาพยายามปฏิรูปศาสนาอย่างแท้จริง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องธรรมกายหรือพระเถระต่างๆ แต่ก่อนเราก็ไม่ไปยุ่ง ตอนหลังก็เห็นแล้วว่า เงิน ทรัพยากร กิเลสต่างๆ ก็เข้าไปในศาสนาค่อนข้างจะมาก และก็ไม่มีใครกล้า เพราะศาสนาในตอนหลังๆก็มีพรรคการเมืองบางพรรคเล่นการเมืองกับศาสนาอย่างเช่นธรรมกายเป็นต้น ในสัปดาห์ที่ผ่านมา ก็เห็นชัดว่า รัฐบาลพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชาก็ทำ 2 อย่าง อะไรที่เป็นความผิดของพระพุทธอิสระก็จัดการตามกฎหมาย หลายคนก็แปลกใจเพราะท่านก็เป็นคนมีบทบาทในการเมือง ขณะเดียวกัน ทางพระผู้ใหญ่หลายรูปซึ่งแต่ก่อนเราก็ไม่กล้าไปยุ่ง ก็มีการออกหมายจับ มีพระรูปหนึ่งหนีออกไปอยู่ประเทศลาวด้วย ถ้าหลักของศาสนาเมืองไทยอ่อนแอ สังคมก็จะต้องอ่อนแอ การเมืองในอดีตก็เป็นการเมืองที่เล่นกับพระ เพราะฉะนั้น ความโปร่งใส ความไม่แน่นอน ความไม่กล้าพูดหรือไม่กล้าทำก็ทำให้ศาสนาเสื่อมไปเรื่อยๆ เพราะฉะนั้นถ้าศาสนาเสื่อมก็เหมือนโลกธรรมดา ก็คือโลกของกิเลส พระเองก็มีบทบาทมาก ก็ทราบว่า มีการซื้อขายตำแหน่ง

คุณวิชัย วรธานีวงศ์ กล่าวว่า นี่คือจุดเปลี่ยนของศาสนาพุทธในประเทศไทย ที่ผ่านมา คนที่อยู่ในศาสนจักรก็ยังจะสร้างพื้นที่ของตนเอง แล้วก็ทำอะไรของเขาไป ปัจจุบันนี้ พบแล้วว่า ซุกซ่อนความผิดไว้ แล้วต้องสะสางต่อ ณ วันนี้ ศาสนาไม่ได้เสื่อม แต่ผู้ที่อยู่ในศาสนา อ้างศาสนา ทำงานในศาสนา มีหลายคน หลายรูปจะต้องพิสูจน์ตนเองในชั้นศาล ซึ่งตอนนี้ก็อาจจะต้องถือว่า ท่านบริสุทธิ์อยู่ ท้ายที่สุดแล้ว ก็ต้องไปดูกันว่า จะออกมาอย่างไร แล้วจะทราบว่า ความจริงเป็นอย่างไร

ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ กล่าวว่า ตอนที่ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ได้มีโอกาสไปใกล้ชิดกับศาสนา ก็ได้พบว่า แม้กระทั่งระบบบริหารจัดการ มีเจ้าคณะจังหวัด อำเภอ ตำบลบริหารจัดการ มีโอกาสได้จัดหลักสูตรเหล่านี้ให้ท่านเข้าใจเรื่องบริหารจัดการ มีพระหลายรูปมาเรียนปริญญาเอก แล้วก็เรียนได้ดีด้วย เพียงแต่ว่า ท่านกลับไปแล้วก็ต้องพัฒนาระบบของท่าน เรื่องเหล่านี้ก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจมาก ต้องขอชมเชย เวลาที่กล่าวถึงรัฐบาลชุดนี้ มีการพูดมาว่า ที่ปฏิรูปมามีอะไรบ้าง ศาสนาก็น่าจะเป็นหัวใจอันหนึ่ง ก็ต้องให้กำลังใจรัฐบาลชุดนี้ หลักสำคัญที่สุดคือ ถ้าศาสนาเสื่อม หรือคนในศาสนาเสื่อม คนก็เลยเริ่มตั้งข้อสังเกตว่า ถูกต้องหรือไม่

ทิศทางการเมืองในอีก 7-8 เดือนข้างหน้า มั่นใจว่า ในที่สุดการเลือกตั้งก็จะเกิดขึ้น พรรคการเมืองทุกพรรค โดยเฉพาะที่เห็นมา 2 พรรค รวมทั้งกกต.คือ อยากจะมีโรงเรียนการเมือง คุณกษิต ภิรมย์ได้เสนอในนามพรรคประชาธิปัตย์ ศ.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ก็สนใจเรื่องโรงเรียนการเมือง

คุณวิชัย วรธานีวงศ์ กล่าวว่า โรงเรียนการเมืองมีประโยชน์มากที่จะสร้างบุคลากรที่ดีที่มีคุณภาพเข้าสู่วงการการเมือง ถ้าเป็นโรงเรียนที่สอนถูกทาง ก็จะได้นักการเมืองที่มีอุดมการณ์ ฉลาดและที่สำคัญเน้นมากที่สุดคือ ควรจะต้องมีนักการเมืองที่มีคุณธรรม จริยธรรม

ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ กล่าวว่า ถึงแม้ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ไม่ใช่คนในวงการการเมือง แต่ก็ทำเรื่องคนมามาก ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์มีโอกาสไปสร้างแนวร่วมพันธมิตรกับทุกคน ก็นำวิธีการเรียนของศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์มากระตุ้นให้ผู้เรียนคิด โดยใช้ทฤษฎี 4L’s

L1 คือ วิธีการเรียนรู้ คือ เรียนให้เกิดความคิดและสร้างแรงบันดาลใจ

L2 คือ การสร้างบรรยากาศในการเรียนให้สนุก

L3 คือ มีโอกาสได้ปะทะกันทางปัญญา แล้วให้ประธานสามารถกระจายความรู้แล้วถกเถียงกัน

L4 คือ ไม่หยุดการเรียนรู้

ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ได้ทำมามากมายตั้งแต่อยู่ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ แต่การเมืองเป็นอีกเรื่องที่ต้องทำอย่างต่อเนื่อง ทางรายการ Human Talk อาจจะมีตัวอย่างการจัดหลักสูตรโรงเรียนการเมืองครั้งหนึ่ง ซึ่งก็อาจจะเป็นประโยชน์มาก ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์อาจจะเน้นที่เยาวชน โดยนำเยาวชนเข้ามาร่วมหลักสูตรเป็นรายรุ่น ภาคฤดูร้อนก็จัด 1 รุ่น แล้วก็ทำอย่างต่อเนื่อง ควรฝึกสิ่งเหล่านี้ให้เกิดขึ้น การศึกษากับการพัฒนาการเมืองน่าจะไปด้วยกัน

คุณวิชัย วรธานีวงศ์ กล่าวว่า ในการสร้างโรงเรียนการเมืองให้ประสบความสำเร็จต้องเริ่มต้นจากการรวบรวมคนที่มีจิตใจที่ดี ยกตัวอย่างเช่น ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์และดร.ดนัย จันทร์เจ้าฉาย และผู้ใหญ่หลายๆท่านเพื่อร่วมแลกเปลี่ยนหารือแนวคิดในการสร้างบุคลากรทางการเมืองมีคุณภาพที่ดีที่เหมาะสม จากนั้นก็เป็นการวางหลักสูตร ณ วันนี้ ต้องคัดคนที่ใช่เพื่อเข้าสู่วงการการเมือง ไม่ใช่ใครมาก็ได้ การที่ใครมาก็ได้ มันเป็นไปตามหลักประชาธิปไตย แต่ก็จะปะปนกับคนไม่หวังดีต่อประเทศ ซึ่งถือว่าอันตราย ในการสร้างบุคลากรทางการเมือง ต้องเริ่มตั้งแต่ระดับเยาวชน ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ กล่าวว่า ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์รู้จักกับศ.ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ดี จึงคิดว่า เขาก็น่าจะเอาจริงเอาจังกับเรื่องการเมือง เพราะสอนหนังสือด้วย ศ.ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รศ.ดร.สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์และอาจารย์จีระก็ทำงานช่วยกันศึกษากันเป็นทีมอยู่แล้ว ก็มีแนวร่วมอยู่แล้ว ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์กับรศ.ดร.สมชาย ภคภาสน์วิวัฒน์ก็อาจจะไม่ได้เข้าไปในการเมืองโดยตรง คุณวิชัย วรธานีวงศ์พูดถูกว่า จะต้องมีการคัดเลือกคนเข้าเรียน ขณะนี้มีคนมากมายอยากจะไปเรียนในสถาบันพระปกเกล้า แต่ก็รับได้ไม่มาก มีเส้นสายมาก ในการจะเข้าให้ได้ จะต้องมีคนเขียนจดหมายรับรองไปให้ แล้วปีหนึ่งก็อบรมได้ไม่กี่พันคน สิ่งสำคัญคืออย่าทำคนเดียว ควรมีแนวร่วม ในระดับชุมชนก็มีผู้นำท้องถิ่นบางคนซึ่งสามารถยกเป็นตัวอย่างได้ เรื่องโรงเรียนการเมืองน่าจะเป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับการปฏิรูปการเมืองยุคต่อไปด้วย

คุณวิชัย วรธานีวงศ์ กล่าวว่า อยากช่วยให้คนรุ่นใหม่ที่ก้าวเข้าสู่วงการการเมืองสื่อสารกับประชาชนให้ดีเพราะที่ผ่านมา จะเห็นว่าสิ่งที่นักการเมืองพูดสะท้อนความคิดและวิธีคิด ท้ายที่สุด ก็ไม่ได้มีความสร้างสรรค์ ส่วนมากเน้นโจมตีผู้อื่นหรือเห็นแก่ผลประโยชน์ส่วนตน มีการใช้คำหยาบคายมากมาย ต้องขจัดพวกนี้ออกจากการเมืองไทยให้เร็วที่สุด ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ กล่าวว่า คุณวิชัย วรธานีวงศ์กำลังกล่าวว่า คนที่อยู่ในการเมืองยุคปัจจุบัน ก็มีครอบครัวที่อยู่มานานแล้ว แล้วบางครั้งก็เป็นที่ยอมรับของสังคม การเมืองในโลกปัจจุบันหรือในประเทศไทย แม้กระทั่งการเลือกตั้งครั้งนี้ ไม่ว่าจะชอบรัฐธรรมนูญหรือไม่ ก็จะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างมหาศาล เพราะว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นตั้งแต่ปีพ.ศ. 2554-2562 เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ค่อนข้างจะเปิดโอกาสให้คนได้คิด และได้รับอิทธิพลจากภายนอกด้วย ขณะนี้ สิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นและทำให้คนไทยตื่นตัว มีเหตุการณ์ต่างๆเกิดขึ้นในโลกภายนอก เรียกว่า Disruption มันไม่ใช่ด้าน Artificial Intelligence หรือเทคโนโลยีอย่างเดียว แต่เป็น Disruption ของการเมืองยุคใหม่ ซึ่งมีการเปลี่ยนแปลง ที่อิตาลีมีพรรคหนึ่งชื่อ Five Star Party มีอาจารย์มหาวิทยาลัยอายุ 53 ปีที่ไม่เคยเล่นการเมืองมาก่อนก็ได้รับตำแหน่งเป็นนายกรัฐมนตรี 

การตั้งรัฐบาลของนายกรัฐมนตรีคนนี้ครั้งแรกตั้งไม่ได้เพราะตั้งรัฐมนตรีคลังที่รีบร้อนนำประเทศออกจากยูโรโซนถ้าได้ติดตามการเมืองอิตาลี จะทราบว่า อิตาลีมองความจริงประธานาธิบดีของอิตาลีสามารถเชิญคนนอกมาเป็นนายกรัฐมนตรีได้นายกรัฐมนตรีที่เป็นคนนอกก็ทำหน้าที่ได้ดี เวลาที่ดูพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชาก็เข้าสูตรเลือกตั้ง ประชาธิปไตย ถ้าถามว่าเลือกตั้งไปแล้ว จะทำอะไร คนไทยควรจะศึกษาเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในโลกให้ดีความจริง ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์เคยพูดแล้วว่า สังคมไทยต้องมีสมรรถนะ 5อย่างด้วยกัน หนึ่ง คือ สมรรถนะที่มีอยู่แล้ว เช่น คุณวิชัยวรธานีวงศ์จัดรายการก็ต้องทำให้ดี สอง คือ สมรรถนะในการบริหารจัดการเมื่ออยู่ในองค์กรแล้ว ก็ต้องรู้จักการบริหารจัดการ สาม คือ ภาวะผู้นำ สี่ คือจิตวิญญาณความเป็นผู้ประกอบการ และเป็นผู้ประกอบการทางการเมืองด้วยก็สามารถดึงดูดคนเก่งๆมาร่วมมือกัน เราก็เป็นผู้ประกอบการทางการเมืองผู้ประกอบการไม่ได้เน้นเฉพาะด้านธุรกิจเท่านั้น สุดท้าย การที่มีโลกทัศน์กว้างมองภาพกว้าง มองเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นสังเคราะห์มาเป็นความรู้แล้วประยุกต์ใช้กับเมืองไทย ทุกวันนี้เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในโลกมีมากมาย ถ้าคนไทยติดตามเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในโลกจะเห็นได้ว่า คนในปัจจุบันเปลี่ยนแปลงได้เร็วเพราะมีสื่อสังคมออนไลน์ การเมืองก็จะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างคาดไม่ถึงเพราะฉะนั้นการจะสร้างคนไทยให้เข้าใจวัฒนธรรมการเมือง เข้าใจรากเหง้าความเป็นไทยและเข้าใจว่า รัฐธรรมนูญไทยไม่ได้ลอกมาจากต่างประเทศควรจะเป็นรัฐธรรมนูญที่เน้นความเป็นจริงของสังคมไทย อยากจะชวนคุณวิชัย วรธานีวงศ์และดร.ดนัยจันทร์เจ้าฉายทำโรงเรียนการเมือง โดยอาจจะไปทำร่วมกับคนอื่น ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์มีวิธีการกระบวนการ สอนให้คนตกปลาเป็น ไม่ได้สอนให้คนเก่งเรื่องธุรกิจอย่างเดียว ศ.ดร.จีระหงส์ลดารมภ์สอนให้คนเก่งเรื่องการศึกษา สิ่งแวดล้อม สอนให้ชาวบ้านสนใจและสร้างให้เขามี Passion ในการเรียนเพื่อให้เขาสนุกกับการเรียน ถ้ามีองค์กรบางองค์กรสนใจการเมืองและมีความจริงใจตอนนี้มีมีอยู่ 2 คนแล้ว เป็นเพื่อนศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ทั้งคู่คุณกษิต ภิรมย์ก็บอกว่า จะไม่เป็นรัฐมนตรีแล้ว แต่สนใจเรื่องโรงเรียนการเมือง ศ.ดร.เอนกเหล่าธรรมทัศน์ก็พูดเมื่อ 2-3 วันที่แล้วว่าถึงแม้ไม่ได้เป็นหัวหน้าพรรค ก็อยากทำเรื่องโรงเรียนการเมือง ถ้าดร.ดนัยจันทร์เจ้าฉายทำเรื่องโรงเรียนการเมือง ก็จะทำได้ดีเพราะจุดแข็งของท่านคือเรื่องจริยธรรม คุณวิชัย วรธานีวงศ์ก็ถือเป็นดาวรุ่ง เพราะเข้าใจทุนมนุษย์มากถ้าทุนมนุษย์ไม่มีคุณธรรม จริยธรรม ก็อยู่ไม่ได้โรงเรียนการเมืองก็อยู่ไม่ได้ถ้าไม่มีเครือข่าย ก็ต้องสร้างเครือข่ายต้องทำแล้วได้ผล ต้องกระตุ้นให้คนที่คิดจะเข้าสู่แวดวงการเมืองหรือสนใจการเมืองคำว่า โรงเรียนการเมือง ไม่จำเป็นต้องเล่นการเมือง แต่เป็นเลขานุการหรือที่ปรึกษาในอนาคตข้างหน้า คนไทยที่จะเข้าไปสู่แวดวงการเมือง ไม่ต้องเข้าไปเป็นนักการเมืองแต่เข้าไปเป็นบุคลากรทางการเมือง แล้วก็เน้นประโยชน์ของประเทศ เน้นในสิ่งที่ทหารข้าราชการทำไม่ได้ การเมืองเป็นสิ่งสำคัญ ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์เคยพูดไว้เสมอเคยใกล้ชิดกับการเมืองเพราะเคยเป็นที่ปรึกษานายกรัฐมนตรีมาตลอด และยุคพลเอกชาติชายชุณหะวัณ ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์ก็ได้ผลักดันเรื่องกฎหมายประกันสังคมการเมืองเป็นสิ่งที่มีอำนาจแต่อาจจะขาดความรู้ ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์อาจจะมีความรู้แต่ขาดอำนาจในอนาคตข้างหน้า ก็ต้องให้นักการเมืองเป็นตัวแปรสำคัญ แต่ว่าเขาก็ต้องระมัดระวังในการดำเนินนโยบาย ในโลกปัจจุบันอะไรที่เกี่ยวกับการเมืองก็เป็นข่าว นักวิชาการก็ต้องมีความสัมพันธ์กับนักการเมืองแต่นักวิชาการก็ไม่จำเป็นต้องเป็นลูกน้องนักการเมือง ศ.ดร.จีระ หงส์ลดารมภ์จะพูดกับศ.ดร.เอนกเหล่าธรรมทัศน์ว่า ถ้าท่านทำเรื่องนี้ อย่างท่านกษิต ภิรมย์เป็นคนที่มีความตั้งใจมากในเรื่องโรงเรียนการเมืองขอให้ทุกคนอย่าประมาทกับการเมืองไทย ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น ประเทศไทยต้องอยู่รอดความเสี่ยงต่างๆที่เกิดขึ้นประชาชนต้องไปร่วมแบกภาระด้วยไม่ใช่ปล่อยให้เป็นหน้าที่ของคนบางกลุ่ม คนไทยที่มีโอกาสในการช่วยเหลือประเทศก็ต้องทำอย่างเต็มที่

โปรดคลิกที่ลิ้งค์นี้เพื่อดูภาพประกอบ

https://cdn.gotoknow.org/assets/media/files/001/298/313/original_Human_Talk_03062018.pdf?1528814562

ที่มา: บทความจากรายการวิทยุ Human Talkประจำวันที่ 3มิถุนายน 2561