คำแนะนำเรื่องการขับเคลื่อน Service-based Learing จาก รศ. นพ.จิตเจริญ ไชยาคำ (คุณหมอ JJ)

ผมได้รับคำแนะนำจาก รศ.นพ.จิตเจริญ ไชยาคำ ((คุณหมอ JJ) เรื่องเป้าหมายในการจัดการเรียนรู้แบบ Service-based Learning (การเรียนรู้ด้วยการให้บริการ) ซึ่งคล้ายๆ กับงานที่กำลังทำอยู่ อ่านแล้วภูมิใจที่ท่านทราบว่าผมกำลังขับเคลื่อนรายวิชา "หนึ่งหลักสูตรหนึ่งชุมชน" และความเมตตาของท่าาน ผมเห็นว่าน่าจะเป็นประโยชน์ จึงขอคัดลอกมาไว้ในบันทึกต่างหาก เพื่อให้ง่ายต่อการสืบค้นของตนเองต่อไป...

ท่านยกเอาข้อเขียนในบันทึกของ ศ.นพ.วิจารณ์  ส่งมาให้ ดังนี้ว่า  

นำมาฝาก เพื่อ เชื่อมโยง ที่ อาจารย์ ดำเนินการครับ

ในการประชุมคณะกรรมการพิจารณาคัดเลือกผู้สมควรได้รับรางวัลยกย่องเชิดชูเกียรติอาจารย์ด้านการเรียนการสอน ของ มจธ.เมื่อวันที่ ๒๓ เมษายน ๒๕๖๑    เกิดการอภิปรายวิธีดูผลงานของอาจารย์ในการจัดการเรียนรู้แบบ service learning    ซึ่งวงการศึกษามักเผลอมองผิดจุด

เรามักมองที่ผลที่โครงงาน หรือกิจกรรมที่นักศึกษาดำเนินการ    หากผลงานได้ผลดีมาก เช่นชุมชนมีการพัฒนาอย่างดี    เราก็มักจะหลงตัดสินว่าเป็นความสำเร็จของ service learning นั้น    นั่นคือการหลงทาง

เป้าหมายที่แท้จริงของ service learning คือการเรียนรู้ หรือพัฒนาการของนักศึกษา     นักศึกษาได้อาศัย service learning ในการพัฒนา ASK ของตนเอง   

 A = Affective domain  หรือ attitude   ซึ่งเป็นมิติด้านจิตใจ จิตวิญญาณ

S = Skills   มิติด้านการพัฒนาทักษะที่เป็นเป้าหมาย

K = Knowledge   มีติการเรียนรู้ด้านเนื้อหาความรู้  

การเขียนเสนอผลงานเพื่อรับรางวัล ควรเขียนให้ชัดว่า เป้าหมายการเรียนรู้คืออะไร    ใช้ service learning เป็น means สู่เป้าหมายการพัฒนานักศึกษาอย่างไร    และในที่สุดนักศึกษาเกิด competency ต่างๆ ตามเป้าหมายอย่างไร

ผมมีความเห็นว่า service learning ที่มีพลังต้องมีกระบวนการตั้งเป้า ที่นักศึกษามีบทบาทสำคัญ    รวมทั้งนักศึกษาได้ทำความเข้าใจว่ากระบวนการ service learning นั้น เพื่อการบรรลุเป้าหมายการเรียนรู้นั้นๆ อย่างไร   แล้วระหว่างทำกิจกรรม service learning  นักศึกษาได้ร่วมกันทำ reflection เป็นระยะๆ อย่างไร   

Reflection เป็นกระบวนการช่วยให้นักศึกษาเชื่อมโยงความรู้ปฏิบัติกับความรู้ทฤษฎีเข้าหากัน   ช่วยให้มีความเข้าใจที่ลึกและเชื่อมโยงยิ่งขึ้น 

วิจารณ์ พานิช        

๑๓ พ.ค. ๖๑

ขอขอบพระคุณคุณหมอ JJ  มากๆ ครับ 

ได้งานสำคัญคือ ทำอย่างไรให้นิสิต Reflection จน "ความรู้ออกฤทธิ์"