๗๑๘. ต้นทองอุไร..ปลูกง่ายและงดงาม

              ผมยอมรับเลยว่า..เขียนเรื่อง “ทองอุไร”หลายครั้ง วันนี้ได้แรงบันดาลใจจากการไปเที่ยวเมืองเก่า..อยุธยา..ไปเห็นทองอุไร..เหลืองอร่ามเต็มบ้านเต็มเมือง

            ขณะที่ขับรถ ได้สังเกตพบว่า..นอกเมืองอยุธยา แถบชานเมืองก็ปลูกเป็นรายทาง ก็เลยคิดว่าเป็นไม้ดอกไม้ประดับประจำภาคกลางไปแล้ว..

            ลูกชายคนโต..ไม่สนับสนุนความคิดของผม ได้อธิบายก่อนที่ผมจะถามรายละเอียดโดยบอกว่า..ภาคเหนือก็มีแถวลำพูนเชียงใหม่..ปลูกกันมากมาย..

            ต้นทองอุไร..ภาคเหนือเรียกว่า..เหลืองอินเดีย..ลูกชายรู้มากกว่าผมเสียอีก ผมยังไม่อยากเชื่อ จึงขอสืบค้นดูเสียก่อน..เผื่อว่าเปิดภาคเรียนจะได้นำบอกนักเรียน

           “ทองอุไร” หรือ “ดอกสร้อยทอง” เป็นไม้ประดับ ปลูกมากในแถบอเมริกากลาง และอเมริกาใต้ แถวหมู่เกาะอินดีสตะวันตก เป็นพุ่มไม้ขนาดเล็กถึงขนาดกลางสูงประมาณ 2-4 เมตร ลำต้นเล็กตั้งตรง แผ่กิ่งด้านบนเป็นพุ่มกลม โปร่ง ไม่ผลัดใบ เรือนยอดทรงกลมถึงรูปไข่ ใบ เป็นใบประกอบแบบแขนนกสองชั้น    

            ทองอุไร เป็นไม้ดอกไม้ประดับที่คนไทยคุ้นชินกันมานานแล้ว ซึ่งชื่อเรียกต้นไม้พันธุ์นี้นั้นอาจจะเรียกว่า ดอกละคร หรือพวงอุไร หรือจะเป็น สร้อยทอง ก็ได้ซึ่งชื่อแต่ละชื่อล้วนเป็นมงคลทั้งนั้น  

             ด้วยความสวยของดอกที่มีสีเหลืองสดใสประกอบกับชื่อที่เป็นมงคล ทองอุไร หรือจะเป็นชื่ออื่น ๆก็ตามทำให้เป็นที่นิยมสำหรับการปลูกเพื่อประดับสวนหย่อมอย่างยิ่งเลย.

            ในตำราที่ผมศึกษา..ยังไม่พบคำว่า..เหลืองอินเดีย ตามที่ภาคเหนือนิยมเรียกกัน แต่ที่น่าอัศจรรย์ก็คือ ผมเพิ่งจะทราบว่าทองอุไร เป็นพืชสมุนไพรกับเขาเหมือนกัน..

            สรรพคุณทางสมุนไพรของทองอุไร.. จากข้อมูลการศึกษาวิจัยในหลายๆประเทศพบว่าใช้เป็นยารักษาโรคเบาหวาน และโรคเกี่ยวกับปัญหาทางเดินอาหารได้

            ผมยังอ่านไม่พบว่าส่วนไหน..ของต้นทองอุไร ที่สามารถใช้เป็นยาสมุนไพร คงต้องหาเวลาค้นคว้าแบบเจาะลึกอีกครั้ง วันนี้ขอวางแผนการปลูกก่อน..

            ทองอุไร..ที่ผมกับนักเรียนช่วยกันเพาะในถุงดำ หลังจากแบ่งให้นักเรียนและครูไปบางส่วน ตลอดจนได้ให้เป็นของฝากแก่ผู้มาศึกษาดูงานด้วยนั้น ตอนนี้..โตเต็มถุงแล้ว

            ผมคิดว่า..ถ้าปลูกตอนนี้.. ถ้าฝนไม่ตก ผมก็จะต้องเดือดร้อนในเรื่องการรดน้ำ และถ้าเกิดเฉาตายขึ้นมาก็จะเกิดอาการเสียดาย..รออีก ๒ สัปดาห์น่าจะดีกว่านะ

            รอให้โรงเรียนเปิด..ผมตั้งใจให้นักเรียนปลูกคนละถุง ป.๑ – ป.๒ ปลูกบริเวณใกล้อาคารเรียน เพื่อจะได้ดูแลง่าย..นักเรียนก็สามารถสังเกตการเจริญเติบโตแบบใกล้ชิด

            ส่วนนักเรียนชั้น ป.๓ – ๔ ผมคิดว่าจะให้รับผิดชอบในการปลูกบริเวณหลังอาคารเรียน ในรั้วสมุนไพรและ ในบริเวณสวนพักผ่อนหย่อนใจ..

            สำหรับชั้นป.๕ – ๖ ผมจะให้ปลูกไกลกว่าชั้นอื่นๆ โดยเน้นบริเวณริมถนนหน้าโรงเรียน ริมรั้วและบริเวณศาลาท่าน้ำของโรงเรียน..

            นักเรียนเมื่อได้รับผิดชอบกันไปคนละต้น..เชื่อว่าเขาจะรักและดูแลเป็นอย่างดี ยิ่งเห็นทองอุไรโตวันโตคืน..และออกดอก..ก็คงภูมิใจในผลงานที่สร้างสรรค์กันตั้งแต่ต้นปี

            ผมลองคำนวณระยะเวลาการเจริญเติบโตของทองอุไร..ตั้งแต่วันที่ ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๖๑ ไปจนถึงสิ้นเดือนกันยายน ก่อนปิดภาคเรียน..ทองอุไรก็น่าจะต้นสูงใหญ่แล้ว

            เดือนตุลาคม ๒๕๖๑ น่าจะออกดอกเหลืองไปทั้งโรงเรียน..แต่ก่อนหน้านี้ ก็จะมีทองอุไรที่ปลูกไว้แล้วหลายต้น..ชูช่อดอกอวดโฉม เป็นประเดิมเริ่มต้นเหลืองให้ก่อนแล้ว

            เท่าที่ผมสังเกต..นอกจากทองอุไร จะปลูกง่าย โตเร็ว ..ยังเป็นไม้ประดับที่ออกดอกได้นานและออกดอกตลอดทั้งปี มีให้เห็นทุกวัน..

            ถ้านักเรียนได้ช่วยกันใส่ปุ๋ยน้ำชีวภาพ ที่ทำขึ้นเอง หรือใส่ฮอร์โมนนม ก็คงจะช่วยเร่งใบเร่งดอก..ให้โรงเรียนได้ชื่นชมบรรยากาศแห่งความงดงาม..

            วันนี้..ผมจึงวางแผนงานตลอดแนว..ตั้งแต่ต้นจนจบ ของไม้ประดับประจำปีการศึกษา ๒๕๖๑..ที่จะทำให้เกิดมรรคเกิดผล(ดอก) ที่เป็นสัญลักษณ์ของโรงเรียนคือ..สีเหลือง..ซึ่งนักเรียนจะต้องมีส่วนร่วมให้มากที่สุด..

            แค่คิด..ก็มีความสุขแล้ว..

ชยันต์  เพชรศรีจันทร์

๒๙  เมษายน  ๒๕๖๑

[ดร. จันทวรรณ ปิยะวัฒน์]

ภาคเหนือเยอะนะคะ เหลืองอินเดีย สวยค่ะ แต่ร่วงเร็วนะคะ