คุณลักษณะของนักบริหารยุคไทยแลนด์ 4.0

คุณลักษณะของนักบริหารยุคไทยแลนด์ 4.0

ดร.ถวิล อรัญเวศรอง ผอ.สพป.นครราชสีมา เขต 4

บทนำ

การที่จะเป็น
นักบริหาร
ไม่ใช่ว่า
ใคร ๆ
ก็เป็นได้ 

  เพราะนักบริหาร
คือคนที่ทำงานให้
สำเร็จโดย
อาศัยคนอื่นช่วยทำ

นักบริหาร ไม่จำเป็นต้อง
ลงมือปฏิบัติเองทุกเรื่อง
ไม่เช่นนั้นเขาจะเรียกว่า

“ผู้บริหารสันดานเสมียน”

หลายคนให้แนวคิดไว้ว่า 

“นกไม่มีขน
คนไม่มีเพื่อน
หรือบริวาร
จะก้าวสู่ตำแหน่งสูงได้ยาก”

การที่จะก้าวขึ้นสู่
ตำแหน่งสูงได้นั้น
ไม่ใช่ว่าท่านจะต้อง
เก่งความรู้ เก่งงาน
เพียงอย่างเดียว
เพราะคนจะก้าวสู่
ตำแหน่งสูงได้นั้น
จะต้อง 

“มีผู้ใหญ่ดึง
ผู้น้อยดัน
และคนเสมอกัน
คอยประคับประครอง”

การเป็นผู้บริหารนั้น 

เขาแต่งตั้งให้เรา
“มาคิด
ตัดสินใจ 

แก้ปัญหา 

และพร้อม
รับผิดชอบ”

การที่จะเป็นนายคนได้ดีนั้น
คนเป็นนายจะต้องมอง
เพื่อนร่วมงานเหมือน
เพื่อนร่วมอาชีพ
เป็นทั้งลูก และน้อง
ยึดพรหมวิหาร 4 คือ

เมตตา รักปรารถนาจะให้เป็นสุข

กรุณา สงสาร คิดจะช่วยเหลือให้พ้นทุกข์

มุทิตา พลอยยินดี เมื่อลูกน้องได้ดี

อุเบกขา วางตัวเป็นกลาง
ไม่เข้าข้างฝ่ายหนึ่งฝายใด

คุณลักษณะของ
นักบริหารยุคไทยแลนด์ 4.0

มีคนกล่าวกันว่า
Thailand 4.0
เป็นวิสัยทัศน์เชิงนโยบาย
ที่เปลี่ยนเศรษฐกิจแบบเดิม
ไปสู่เศรษฐกิจที่ขับเคลื่อน
ด้วยนวัตกรรม….
ซึ่งกว่าจะมาเป็น
Thailand 4.0
ก็ต้องผ่าน
1.0 2.0 และ
3.0 กันมาก่อน

Thailand 1.0

ก็คือยุคของเกษตรกรรม
คนไทยปลูกข้าว
พืชสวน พืชไร่
เลี้ยงหมู เป็ด ไก่
นำผลผลิตไปขาย
สร้างรายได้และยังชีพ

Thailand 2.0

ก็คือยุคอุตสาหกรรมเบา
ในยุคนี้เรามี
เครื่องมือเข้ามาช่วยเรา
ผลิตเสื้อผ้า
กระเป๋า เครื่องดื่ม
เครื่องเขียน
เครื่องประดับเป็นต้น
ประเทศเริ่ม
มีศักยภาพมากขึ้น

Thailand 3.0

(ซึ่งเป็นยุคปัจจุบัน)
เป็นยุคอุตสาหกรรมหนัก
เราผลิตและขายส่งออกเหล็กกล้า
รถยนต์ ก๊าซธรรมชาติ ปูนซีเมนต์
เป็นต้น โดยใช้เทคโนโลยีจาก
ต่างประเทศ เพื่อเน้นการส่งออก
ในช่วงแรก Thailand 3.0
เติบโตอย่างต่อเนื่อง
แต่ปัจจุบันกลับเติบโตเพียงแค่ 3-4%
ต่อปีเท่านั้น ประเทศไทยจึงตกอยู่ช่วงรายได้
ปานกลางมาเป็นเวลากว่า 20 ปีแล้ว
ในขณะที่ทั่วโลกมีการแข่งขันที่สูงขึ้น
เราจึงต้องเปลี่ยนสู่ยุค Thailand 4.0
เพื่อให้ประเทศไทยให้กลายเป็น
กลุ่มประเทศที่มีรายได้สูง

Thailand 4.0

   ปัจจุบัน
ประเทศไทย
ยังติดอยู่ในโมเดล
เศรษฐกิจแบบ
“ทำมาก ได้น้อย”
จึงต้องการ
ปรับเปลี่ยนเป็น 

“ทำน้อย ได้มาก”

  จะต้องเปลี่ยนจากการผลิตสินค้า 

“โภคภัณฑ์”
ไปสู่สินค้าเชิง
“นวัตกรรม”
และเปลี่ยนจากการขับเคลื่อน
ประเทศด้วยภาคอุตสาหกรรม

ไปสู่การขับเคลื่อนด้วย
เทคโนโลยี 
ความคิดสร้างสรรค์
และนวัตกรรม

อย่างการเกษตรก็ต้องเปลี่ยน
จากการเกษตรแบบดั้งเดิม
ไปสู่การเกษตรสมัยใหม่
ที่เน้นการบริหารจัดการและ
ใช้เทคโนโลยี
หรือ Smart Farming
โดยเกษตรกรต้องร่ำรวยขึ้น และ
เป็นเกษตรกรแบบเป็นผู้ประกอบ
การเปลี่ยนจาก SMEs
แบบเดิมไปสู่การเป็น
Smart Enterprises และ
Startups ที่มีศักยภาพสูงเปลี่ยน
จากรูปแบบบริการแบบเดิมซึ่งมี
การสร้างมูลค่าค่อนข้างต่ำ
ไปสู่บริการที่มีมูลค่าสูงเปลี่ยน 
จากแรงงานทักษะต่ำไปสู่
แรงงานที่มีความรู้และทักษะสูง
โดยโมเดลของ

Thailand 4.0 นั่นคือ
มั่นคง มั่งคั่ง และ
ยั่งยืน นั้นเอง
  เช่นเดียวกับนักบริหาร
สมัยนี้หรือยุคไทยแลนด์ 4.0
นักบริหารจะต้องมีคุณลักษณะ
ที่สำคัญมากกว่าเดิม
หรือไม่ใช่การบริหารแบบเดิมๆ
แต่ต้องมีคุณลักษณะ
ที่เหนือขึ้นไปอีกจึงจะ
ก้าวทันต่อความเจริญได้

ในทัศนะของผู้เขียน ขอเสนอ
คุณลักษณะของ
นักบริหารยุคไทยแลนด์ 4.0
ไว้ดังนี้

1. มีวิสัยทัศน์
  นักบริหารจะต้องเป็น
ผู้มีวิสัยทัศน์อันกว้างไกล
สามารถมองเห็นภาพ
ในอนาคตและแนวทางที่
จะแก้ไขปัญหาทั้งปัจจุบัน
และอนาคตได้เป็นอย่างดี

2. กล้าตัดสินใจ
การตัดสินใจเป็นคุณลักษณะที่สำคัญ
ประการหนึ่งของนักบริหาร
นักบริหารจะต้องมีข้อมูลที่เพียงพอ
ในการตัดสินใจหรือวินิจฉัยสั่งการ
เป็นคนที่สุขุมรอบคอบ
มีเหตุมีผลในการตัดสินใจ

3. ไวต่อข้อมูล
นักบริหารจำต้อง
เป็นคนที่ทันสมัย
ไวต่อข้อมูลหรือ
การเปลี่ยนแปลงใหม่ๆ
ฉะนั้นจำเป็นต้องเป็น
ผู้ที่ติดตาม
ข่าวสารต่างๆ
อยู่เสมอ

4. เทิดทูนความซื่อสัตย์
นักบริหารหรือคนที่จะ
เป็นใหญ่เป็นผู้นำได้ดีนั้น
ต้องเป็นคนใจซื่อมือสะอาด
บริหารงานด้วย
ความโปร่งใส
สามารถตรวจสอบได้

5. คัดสรรเทคนิควิธีการทำงาน
นักบริหารจะต้องเป็นบุคคลที่มี
ความคิดสร้างสรรค์ผลงานให้ปรากฏ
ต่อสายตาเพื่อนร่วมงานอยู่เสมอ
มีวิธีปฏิบัติงานที่ดีหรือเป็นเลิศ
(Best Practice)

6. ประสานสิบทิศ
นักบริหารมืออาชีพจำต้อง
เป็นบุคคลที่สามารถประสานงานกับ
หน่วยงาน หรือบุคคลต่างๆ
ได้เป็นอย่างดี
สามารถไกล่เกลี่ย
ข้อกรณีพิพาทได้
และสามารถ
ขจัดปัดเป่าปัญหา
ต่างๆ ในหน่วยงานได้

7. มีจิตยืดมั่นใน
ความสามัคคี
ปรองดองสมานฉันท์
     จะต้องสร้าง
ความปรองดอง
สมานฉันท์ให้เกิดขึ้น
ให้ได้แม้จะมีคนพูดว่า

"คนที่สร้างความพอใจ
ให้กับคนทุกคนในสังคม
ยัง...ยังไม่เกิด"
     แต่ด้วย
จิตวิญญาณ
ของนักบริหาร
ต้องสร้างจิตสำนึก
ของคนในหน่วยงานให้เป็น
ผู้มีจิตยืดมั่นในความสามัคคี
ปรองดองสมานฉันท์
เป็นที่ตั้ง.ให้จงได้

8. ผลักดันจูงใจเพื่อร่วมงาน
นักบริหาร ต้องใช้กลยุทธ์เพืื่อ
โน้มน้าว ผลักดันหรือจูงใจ
เพื่อนร่วมงานให้เกิด
ความกระตือรือร้นใน
การทำงานและมี
ความรับผิดชอบต่องานสูง
ประเมินผลการปฏิบัติงาน
ด้วยความโปร่งใส
มีความยุติธรรม
รู้จักให้การชมเชย
ให้รางวัลหรือบำเหน็จ
ความชอบ ตามควรแก่กรณี

9. ทนทานต่อ
ปัญหาและอุปสรรค

นักบริหารจะต้องมี
ความอดทนอดกลั้นต่อ
ปัญหาอุปสรรคที่
กำลังเผชิญ และพร้อมที่
จะต่อสู้เพื่อการแก้ไขปัญหา
ให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย
อย่างสันติสุข
ไม่หนีปัญหาและ
ไม่พอกพูนปัญหาไว้

10. รู้จักยืดหยุ่นตามเหตุการณ์
นักบริหารมืออาชีพจะต้องรู้จัก
ยืดหยุ่น และอ่อนตัวตาม
เหตุการณ์นั้นๆ
ไม่ตึงเกินไปหรือ
ไม่หย่อนเกินไป
บางครั้งก็ต้องดำเนินการ
ในทางสายกลาง
แต่ในบางครั้งต้องมี
ความเด็ดขาด
มีทั้งไม้เด็ด
ไม้นวมนั้นเอง

11. บริหารงานแบบมีส่วนร่วม 

    นักบริหาร
จะต้อง
บริหารงานแบบ
ให้ทีมงานมี
ส่วนร่วมคิด
ร่วมวางแผน
ร่วมตัดสินใจ
ร่วมดำเนินการ
และร่วมรับผิดชอบ

สรุป

คุณลักษณะของ
นักบริหารยุคไทยแลนด์ 4.0
ควรมีลักษณะดังนี้
คือมีวิสัยทัศน์
กล้าตัดสินใจ
ไวต่อข้อมูล
เทิดทูนความซื่อสัตย์
คัดสรรเทคนิค
วิธีการทำงาน
ประสานสิบทิศ
มีจิตยืดมั่นใน
ความสามัคคีปรองดอง
สมานฉันท์
ผลักดันจูงใจเพื่อร่วมงาน
ทนทานต่อปัญหาและอุปสรรค
รู้จักยืดหยุ่นตามเหตุการณ์ และ
บริหารงานแบบมีส่วนร่วม

แหล่งข้อมูล (ไทยแลนด์ 4.0)

https://www.uih.co.th/th/knowledge/thailand-4.0