" ไม่ไปจริง ๆ เหรอ ไปเป็นเพื่อนกันสิ" น้องครูคนหนึ่งถามย้ำกับคุณมะเดื่อ
เมื่อคุณมะเดื่อบอกว่า ไม่ไปกับคณะครูของโรงเรียนในวันหยุดยาว
ปลายเดือนนี้ (๒๘ - ๓๐ ก.ค. ๖๐ ) ซึ่งโรงเรียนได้กำหนดว่าจะ " ล่องใต้"
ไป " ดูงาน" ( ก็ไม่ทราบว่างานอะไร) กันแถว ๆ กระบี่ พังงา
น้องครูคนนั้นได้เกริ่น ๆ กับคุณมะเดื่อไว้ก่อนหน้านี้แล้ว
" ไปทำไมกันล่ะ " คุณมะเดื่อถาม
" ไปดูงานน่ะสิ" น้องครูคนนั้นตอบ
" ไม่ไป " คุณมะเดื่อตอบฉับพลันทันทีโดยไม่ต้องคิด เพราะเบื่อกับคำว่า " ดูงาน"
ที่เอามาเขียนโชว์ไว้ในโครงการเต็มประดาแล้ว ( และคราวนี้ก็ไม่รู้ด้วยว่า
มี " โครงการ" เขียนไว้หรือเปล่า)
คุณมะเดื่อ " เบื่อ มาก ๆ กับการ ดูงาน ที่ได้แต่ดู แล้วก็ " ไม่ได้งาน" อะไรเลย
เพราะก็รู้ ๆ กันอยู่ว่า เป็นการเอางบประมาณไป " เที่ยว " นั่นแหละ เปลีองทั้ง
งบประมาณ เปลืองทั้งเวลา หลายต่อหลายครั้งที่ไปดูงาน แต่ก็ไม่เคยได้งานที่จะ
นำกลับมาสร้างสิ่งต่าง ๆ ให้เกิดประโยชน์แต่โรงเรียนของตนเองเลย
(นอกจากภาพถ่ายที่ไม่เกี่ยวกับงานใด ๆ เลย)
คุณมะเดื่อจะพูดเสมอว่า " ทำไมต้องไปดูงานที่โรงเรียนเขา ทำไมทำโรงเรียนของเรา
ให้เขามาดูงานกันบ้าง " .........
คุณมะเดื่อเชื่อว่า ทุกโรงเรียน มีจุดดี ที่สามารถสร้างเสริมเติมต่อเพื่อพัฒนา
ให้เป็น "จุดเด่น" ของโรงเรียนตนเองได้ทั้งสิ้น ขึ้นอยู่กับว่า
เรามองเห็นอย่างจริงจังหรือไม่
การทำ "SWOT" ( อย่างจริงจัง ไม่ใช่สักแต่ว่าทำ ) แบบตรงไปตรงมา ไม่เข้าข้างตนเอง
จะทำให้เราทราบจุดเด่นจุดด้อย และกระบวนการ " PLC " ก็จะช่วยให้เราเห็นภาพ
ของโรงเรียนที่สามารถนำไปสู่ " วิสัยทัศน์" ของโรงเรียนได้อย่างชัดเจน
ทุกวันนี้ การพัฒนาตนเองโดยอาศัยแหล่งข้อมูลจาก Internet ทำได้อย่างง่ายดาย
ไม่จำเป็นต้องเดินทางไปให้ถึงแหล่งข้อมูลก็สามารถทำได้
การนำข้อมูลที่เราหาได้นั้นมาปรับปรุง ประยุกต์ใช้ให้เข้ากับบริบทของเราเอง
สามารถทำได้ตลอดเวลา เพียงแต่บุคลากรในโรงเรียน ร่วมมือ ร่วมใจกัน
กำหนดเป้าหมายไว้ให้มั่นคง แล้วกำหนดแนวทางในการพัฒนา
ที่จริงจัง ก็สามารถไปถึงจุดหมายได้ ถึงแม้จะต้องใช้เวลามากหรือ
น้อย แต่ผลก็คือ " ความสำเร็จ" ตามเป้าหมาย
คุณมะเดื่อมิได้พูดเพ้อเจ้อ หรือพูดตามทฤษฎีแต่ประการใด เพราะการเคยเป็น
" โรงเรียนขนาดจิ๋ว" ที่ขึ้นบัญชียุบเลิก ยุบรวมมาก่อนทำให้คณะครูของโรงเรียน
" สู้ " ด้วยแนวทางที่คุณมะเดื่อกล่าวมาแล้ว จนประสบความสำเร็จ จากนักเรียน
ไม่ถึง ๖๐ คน กลายเป็น ๒๐๐ เศษ และในขณะนี้ " โรงเรียนบ้านหนองผือ"
ของท่าน ผอ.คนเก่ง " ชยันต์ เพชรศรีจันทร์" ก็กำลังพิสูจน์ให้เห็นเป็นที่
ประจักษ์แล้วเช่นกัน
หากการดูงาน เป็นส่วนหนึ่งที่ครูจะนำมาเสริม เพิ่มเติม พัฒนาโรงเรียนของตนเอง
อย่างแท้จริง มิใช่เพียงแต่ " ข้ออ้าง " ก็เป็นสิ่งที่ควรจะไป แต่...เราก็จะต้องรู้จัก
ตัวของเราเองอย่างแน่แท้ก่อนว่า มีส่วนใดที่จะต้องเพิ่มเติมเต็ม แล้วจึงกำหนด
แหล่งดูงาน และ สิ่งที่จะต้องไปดู ไปสังเกต เพื่อนำมาใช้กับหน่วยงานของเรา
อย่างเป็นรูปธรรม ทั้งนี้หากเราไม่กำหนดลงไปแล้ว ก็จะไร้ประโยชน์ที่จะไปดู
เพราะ " บริบท" หรือสภาพแวดล้อมของเรากับของเขา มันคนละเรื่องกันนั่นเอง
คุณมะเดื่อเคยพูดเสมอว่า " การไปดูงาน ก็เสมือนไปดูขนมเค้กในตู้โชว์ มีการ
ตบแต่งก้อนเค้กให้สวยงาม อวดตาผู้ชมเรียบร้อยแล้ว มองไม่เห็นร่องรอยของ
ของปัญหาใด ๆ " ดังนั้น การดูงานจะต้องไปดูถึง " ปัญหา " หรือ " การเริ่ม
กระบวนการทำขนมเค้ก แต่ต้นจนจบ" นั่นแหละ จึงจะเป็นการดูงานที่มีประโยชน์
ต่อการนำมาปรับใช้ มิใช่การดูงานแบบ....บานตะไท....งบหมดไป....ไม่ได้อะไรเลย
อย่างไรก็ดี....สักวันคุณมะเดื่ออาจจะนำทีมงานของคุณมะเดื่อ ไป " ดูงาน "
ที่.....โรงเรียนบ้านหนองผือ ของ ท่าน ผอ.คนเก่ง .....ด้วยตนเองก็ได้นะ
รับรองว่า.....ไม่เป็นการดูงานที่.....บานตะไท....แน่นอน....๕๕๕๕๕
ไปด้วย อยากไปหนองผือแบบไม่ดูงาน แต่ไปทำงาน
ตั้งใจว่าจะไปราว ๆ ต้นเดือนตุลาจ้ะลุงวอ
ถ้าลุงวอจะไปด้วยก็จะดีใจมาก ๆ จ้ะ
แล้วคุณมะเดื่อจะส่งข่าวอีกครั้งนะจ๊ะ