บันทึกการเดินทาง Japan Spring 2017: Omi-Hachiman เมืองเก่าที่มั่งคั่งด้วยระบบคลอง

จาก Biwa Valley ตอนที่แล้ว เราลงจากยอดเขา หนุ่มไทยโชเฟอร์รถเช่าขมีขมันพาเรามุ่งหน้าไปยังเมือง Omi-Hachiman โอมิฮะชิมัน ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกปลายทะเลสาบบิวา รถเลียบเลาะทะเลสาบไปอย่างเนิบช้าให้ชมวิวค่ะ ซึ่งมองจากพื้นราบกับมองจากที่สูงนี่คนละอารมณ์นะคะ แล้วรถก็ค่อยๆพาพวกเราเข้าสู่ถนนเส้นที่ผ่านทุ่งนา เรือนกระจกปลูกพืช เป็นพื้นที่ทำการเกษตรเยอะค่ะ ผ่านบ้านเมืองเล็กๆ เงียบๆ

เห็นผู้คนที่ดูเป็นนักท่องเที่ยวบางตา ยังไม่ถึงขั้นเหมือนตอนลงรถไฟที่ Yunoyama Onsen สู้ๆ ค่ะ ก่อนเข้าที่จอดรถที่เชิงเขา ผ่านวัดดูเก่าแก่ เห็นอาคารแบบดั้งเดิมและสมัยใหม่ดูออกแนวฝรั่งน่าแปลกใจ แต่เราก็มีข้อมูลพอควร สบายใจค่ะ พอมองรอบๆแม้ไม่มีคนก็ดูน่าเดินชม

เรามีเวลาแค่ครึ่งบ่าย จะเอ้อระเหยนักไม่ได้ เลยวางแผนว่า ชมวัดเก่าแก่กันแล้ว จะไปล่องเรือในคลองชมบ้านเรือนสองฝั่ง แล้วค่อยกลับมาที่อาคารทันสมัยชื่อ Club Harie เดาเอาว่าน่าจะขายของฝาก

วัดที่แวะเข้าไปชมคือ ฮิมูเระ ฮะชิมันกุ Himure Hachimangu ที่จริงไม่ใช่วัด แต่เป็น ศาลเจ้าชินโต คงยังจำได้ว่าช่วงที่เราไปใกล้ต้นเดือนพฤษภาคมซึ่งเดิมเป็นวันเด็กผู้ชาย และปัจจุบันได้รับการประกาศเป็นทางการว่าเป็น วันเด็ก รวมทั้งหญิงและชายค่ะ ในวัดจึงมีธงปลาคาร์พตกแต่งกลางลานเป็นทิวแถว(เล่าเรื่องนี้ไว้ในตอนไปชม Noritake Garden)

ศาลเจ้าฮิมูเระ เป็นศาลเจ้าที่ใหญ่ที่สุดของเมืองโอมิฮะชิมัน ตั้งอยู่เชิงเขาฮะชิมัน พอตั้งท่าไปศึกษาหาอ่านประวัติเจอเข้ากับข้อมูลที่ทำให้ดีใจที่เลือกมาแล้วได้มาเยือนศาลเจ้าที่เก่าแก่ขนาดเกือบจะ 1900 ปีอยู่แล้ว หย่อนไปแค่สิบกว่าปี

การสร้างศาลเจ้าฮิมูเระตั้งแต่แรกเริ่มก็มีความสำคัญมากในตัวเองเพราะเป็นที่ประดิษฐาน เทพเจ้าฮิมูเระ เทพแห่งสงคราม กว่าญี่ปุ่นจะเป็นปึกแผ่นเช่นทุกวันนี้ ผู้ครองดินแดนแต่ละส่วนก็สู้รบกันมานับครั้งไม่ถ้วน ศาลเจ้าแห่งนี้จึงเป็นที่ที่แม่ทัพ ขุนศึก จักรพรรดิ์ โชกุน เจ้าปกครองนคร ที่เข้าสู่การสู้รบต้องพากันมาสักการะขอพรทั้งก่อนเข้าสนามรบ และยิ่งเมื่อได้ชัยชนะยิ่งต้องเร่งกลับมาสักการบูชา

แปลกมากที่สัญลักษณ์ของเทพเจ้าแห่งสงครามคือ นกพิราบ Dove ซึ่งตรงข้ามกับในปัจจุบันที่นกพิราบเป็นสัญลักษณ์แห่งสันติภาพ!

หลังจากมีศาลเจ้าฮิมูเระมาพันกว่าปี บรรดาขุนศึก/เจ้าปกครองแคว้นที่ได้มาเห็นพื้นที่ คงนึกอะไรขึ้นมานะคะ เดาเอาว่าคงอยากครองพื้นที่สร้างเมืองใกล้ๆศาลเทพเจ้าแห่งสงคราม ในปลายศตวรรษที่16 ตระกูล Toyotomi โตโยโตมิ ซึ่งเป็นระดับแค่เจ้าปกครองเมือง (เล็กว่าโชกุน) ให้มีการสร้างปราสาท แล้วก็เกิดเมืองรายรอบปราสาทที่เรียกว่า castle town ก็จะมีปราสาทอยู่โดดเดี่ยวลำพังคงไม่ปลอดภัย มีผู้คนก็เกิดการสร้างเศรษฐกิจ จึงเกิดเมืองเล็กๆที่ชื่อ โอมิฮะชิมัน

***

มาเมืองนี้ตั้งใจว่าต้องล่องเรือในคลอง มองก็ไม่เห็นคลอง ส่งหลานสาวถามทาง ได้คุณลุงคุณป้าขายอาหารแห้งพวกปลาแปรรูปบอกทางให้ ช่วยอุดหนุนซื้อของแกเล็กน้อยค่ะ เดินลัดเลาะซอยเล็กซอยน้อยไปไม่เท่าไรก็ถึงที่ลงเรือค่ะ จัดไป....

งดงาม สงบ เรานั่งเรือในคลองส่วนที่มีโกดังสินค้าเรียงราย ลำคลองเส้นนี้เรียกว่า Hachiman Bori

Toyotomi Hidetsugu ได้ส่งเสริมให้เมืองเจริญเติบโต มั่งคั่ง พ่อค้าหลั่งไหลกันมา มีการขุดคลองอย่างเป็นระบบเชื่อมการค้าขายของเมืองต่างๆที่อยู่รายรอบทะเลสาบบิวาให้มาที่ศูนย์กลางยังโอมิฮะชิมันด้วยระบบคลอง เพื่อส่งต่อสินค้าไปยังตลาดเกียวโตซึ่งเป็นเมืองหลวงในครั้งกระนั้น กล่าวกันว่ามีการส่งเสริมการค้าเสรีให้เกิดขึ้นตั้งแต่ยุคนั้นกันเลยค่ะ

ท่านใดมีเวลาลองชมคลิปล่องรือฤดูใบไม้แดงและประวัติสั้นๆของเมือง ภาพสวยมากค่ะ

https://www.youtube.com/watch?v=m4F4sNJ0pCQ

โอมิฮะชิมันรุ่งเรืองเฟื่องฟูจากการมีคลองในการขนส่งสินค้าและผู้คนไปเกียวโต จนกระทั่งญี่ปุ่นเข้าสู่การพัฒนามีถนนสมัยใหม่ มีรถไฟ รถยนต์ และไม่มีการปกครองระบบเดิม ปราสาทถูกทิ้งร้าง เมืองซบเซาไปอยู่นาน เกือบจะมีการพัฒนาเมืองสร้างถนนแล้วถมคลอง (ช่างคิดเหมือนการพัฒนาบางกอกของเราเลย) แต่ชาวเมืองเขาไม่ยอมค่ะ สู้บากบั่นฟื้นฟูให้คลองและเมืองกลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง

เขาคุยว่าที่ โอมิฮะชิมันนี่แหละที่มีการล่องเรือเชิงการท่องเที่ยวเป็นที่แรกของญี่ปุ่น 400 กว่าปีมาแล้ว

ยังมีการนั่งเรือชมอีกเส้นทางจะลัดเลาะออกไปนอกใจกลางเมืองผ่านนา ชุมชน จะสัมผัสระบบเครือข่ายคลองชัดเจน แต่เราเวลาไม่มากเอาที่ใกล้ๆค่ะ

http://hokuriku-arch-pass.com/Explore_Japan/spot/s...

ชื่นชมญี่ปุ่นที่เขามักสร้างความรุ่งเรืองขึ้นได้อีกครั้ง เรียกว่าล้มแล้วลุก จะพังเสียหาย จะล้มละลาย ก็เจริญขึ้นได้อีกครั้ง ครั้งแล้วครั้งเล่า ชาวมืองช่วยกันที่จะทำให้เมืองนี้กลับมามีชีวิตชีวา คลองและสองฟากฝั่งได้รับการฟื้นฟู

เดิมเมืองเขาวางไว้เป็นระบบนะคะว่า

เหนือคลองขึ้นไปเป็นที่อยู่ของซามูไร

ทางใต้คลองเป็นที่อยู่ของคนสามัญ และ

ส่วนอื่นๆนั้นได้รับการสงวนให้กับพ่อค้า

พ่อค้าของโอมิฮะชิมันทำการค้าขายเก่งมากซึ่งเป็นการทำอาชีพอย่างมีจรรยาบรรณ ซื่อสัตย์อีกด้วย จึงมีคำเรียกขานว่า Omi Merchant หรือ พ่อค้าโอมิ ว่ากันว่าพวกบริษัทสมัยใหม่ขนาดใหญ่ที่ประสบความสำเร็จสูงในยุคปัจจุบัน เช่นบริษัทโตโยต้านั้นก็สืบเชื้อสายมาจากบรรพบุรุษซึ่งเป็นพ่อค้าโอมิค่ะ

พ่อค้าโอมิ ทำการค้ายึดหลักความพอใจของ 3 ฝ่าย คือ ผู้ซื้อ ผู้ขาย และ ชุมชนท้องถิ่นนั้นด้วย ไม่หน้าเงินมุ่งกำไรเป็นหลัก ได้กำไรแล้วก็เอาทำประโยชน์ บริจาคสร้างวัดและสิ่งที่ทำให้ชุมชนเจริญ เป็นการทำการค้าในอุดมคติทีเดียวนะคะ

ล่องเรือเสร็จ ไม่มีเวลาพอที่เดินไปชมอีกฟากคลองที่มีอะไรๆให้ชมอีกมาก ลองชมจาก Youtube นี้นะคะ

The tour of Omi-hachimanhttps://www.youtube.com/watch?v=__laEJP0uWM

***

พวกเราย้อนกลับทางเดิม ไม่มีเวลาข้ามไปเดินอีกฟาก ไม่ได้ชมเมืองทั่วอย่างในคลิปเล็งการแวะที่ Club Harie

http://clubharie.jp/shop/himure/index.html

ว้าว เดินเข้าไปไม่ใช่ที่ขายของที่ระลึกหรอกนะคะ เป็นร้านเบเกอรี่ขนาดใหญ่ มีขนมอบหลากหลาย ห้องทำขนมเป็นกระจกมองเห็นเชฟกำลังทำขนมอย่างสบายใจ

เดินขึ้นไปเข้าห้องน้ำซึ่งอยู่ชั้นบน ได้เห็นกรอบรูปใส่เกียรติบัตรรางวัลมากมายเต็มฝาผนัง รางวัลนั้นจากทั้งในญี่ปุ่นและต่างประเทศ เขาได้รางวัลที่ 2 ในการประกวดขนมอบนานาชาติที่ฝรั่งเศสด้วยค่ะ

อย่างนี้เราจะผ่านเลยไปได้อย่างไร เห็นร้านนั่งทานอยู่ด้านหลังสวนรื่นรมย์แสนน่ารัก

ดอกวิสทีเรียซุ้มเล็กๆออกดอกบานหอมฟุ้งทั่วบริเวณ เพลินใจกับเค้กแสนสวยที่อร่อยล้ำและชารสละมุนกันสักพัก

***

ออกจากClub Harie เดินจะไปขึ้นรถอยู่แล้ว ตาไปเห็นป้ายชี้ทางไปขึ้นRopeway แวะซะหน่อยค่ะกะว่าจะขึ้นไปพอให้ได้ชมวิว ไม่ร่ำไร

นับจากมาถึงไปล่องเรือ ไปนั่งดื่มชา-กินเค้ก ไปขึ้นropeway ร่วม 3 ชั่วโมงค่ะ พอเดินกลับไปที่รถ โชเฟอร์บอกเป็นห่วงเรามากว่าหายไปไหน ไปเดินวนหารอบหนึ่งก็ไม่เจอ เขาไม่คิดว่าเมืองเล็กๆเงียบๆดูไม่มีอะไร เราหายไปไหนได้ตั้ง 3 ชั่วโมง

ที่เมืองโอมิฮะชิมันนี้เขาบอกว่าน่าจะไม่เคยพาลูกค้ามา เขาพาแขกคนไทยไปที่ต่างๆวัยอย่างพวกเรา ไม่มีใครเดินกันนัก ไปแต่ละที่ไม่เกินชั่วโมง และหากเป็นวัยหนุ่มสาวมาที่อย่างนี้ก็แค่ check-in ส่งภาพทางโซเซียลมีเดียก็กลับกันแล้ว พวกเราช่างเที่ยวแบบดื่มด่ำจริงๆ ที่จริงหนุ่มคงเบื่อไม่น้อยที่ต้องรอครั้งละนานๆ

พวกป้า หลาน มีความสุข สบายใจในการได้มาเยือนโอมิฮะชิมัน

โชเฟอร์ได้ตัวป้าๆแล้วก็พาใส่รถมุ่งหน้าสู่โอซาก้า จบการเที่ยวด้วยรถเช่าหนึ่งวัน คืนนี้ไปนอนโอซาก้าค่ะ.....

[แก้ว..อุบล จ๋วงพานิช]

อยากไปญี่ปุ่น ขอตามอ่านไปก่อนนะคะ

[ธิ]

เดินทนกันนะคะอาจารย์ ครบรสสัมผัสมากทีเดียว

[krutoom]

สวัสดีค่ะพี่ อ. นุช เข้ามา g2k อ่านบันทึกพี่ได้โลกกว้าง ทางไกล ชอบมากค่ะ