ทุนชุมชนในภูมิภาคตะวันตก : กรณีศึกษาแนวทางการศึกษาเกษตรอินทรีย์เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (ครั้งที่ 8)

วันที่ 2 พฤษภาคม 2560 พวกเราผู้วิจัยลงพื้นที่ ที่ศูนย์การเรียนรู้ไร่นาสวนผสมเป็นครั้งที่ 8 แล้วครั้งนี้เรามาดูและทดลองทำการสีข้าวและเรียนรู้วิธีการทำอาหารของคนสมัยก่อนค่ะ เริ่มจากเรานำข้าวเปลือกมาใส่เครื่องสี ที่สีด้วยกำลังแรงกายของคนค่ะ ไม่ใช่เครื่องสีที่เป็นมอร์เตอร์นะคะ ผู้วิจัยสลับกันสีข้าว ข้าวที่ได้ออกมาจะมีทั้งข้าวที่หลุดออกจากเปลือกแล้วกับข้าวที่ไม่หลุด เปลือกที่ออกจากข้าวจะเรียกว่าแกลบค่ะ

ผู้วิจัยลงมือทดลองสีข้าว:ภาพโดย นางสาวฐาปนีย์

ผู้วิจัยลงมือทดลองสีข้าว:ภาพโดย นางสาวฐาปนีย์

เครื่องสีข้าวแบบโบราณ : ภาพโดยฐาปนีย์

หลังจากนั้นเรานำข้าวเปลือกที่สีเสร็จแล้ว มาใส่กระด้งทีละพอประมาณ เพื่อทำการฝัดเปลือกออก จนเหลือเม็ดข้าวเอาไว้เพื่อที่จะนำไปตำข้าวแบบโบราณ โดยมีครกและค้อนที่ทำจากไม้เป็นอุปกรณ์ที่ตกทอดมาจากคุณแม่ของป้าสุนีย์

ป้าสุนีย์สอนการฝัดข้าว : ภาพโดยฐาปนีย์

ผู้วิจัยลงมือทดลองฝัดข้าว :ภาพโดยฐาปนีย์

หลังจากที่เราฝลัดเสร็จเรียบร้อยแล้วเราก็นำข้าวนั้นมาตำในครกที่กล่าวไว้ข้างต้น ตำจนมีลักษณะเป็นสีขาวสะอาด สาเหตุที่ต้องมาตำก็เพราะว่าข้าวยังไม่ขาวและไม่สะอาดเพราะจากที่เราฝัดข้าวมาบางเมล็ดเปลือกยังไม่หลุดออกจึงต้องมาตำค่ะ

ผู้วิจัยลงมือการตำข้าวแบบโบราณ:ภาพโดยฐาปนีย์

ผู้วิจัยลงมือการตำข้าวแบบโบราณ:ภาพโดยฐาปนีย์

เมื่อตำข้าวจนขาวใช้ได้แล้ว ก็นำมาร่อนเอาเศษออก เศษข้างหรือปลายข้าวที่หล่นมาจากตะแกลงร่อนเราจะนำไปสัตว์กินค่ะพอล่อนจนสะอาดแล้วเราจะนำไปหุงแบบโบราณที่เรียกว่าเช็ดหม้อค่ะ พอหุงข้าวแล้วได้น้ำซาวข้าวมาเราก็นำมาใช้ทำไข่ตุ๋น เมนูอารที่เราทำกันนั้นมี ไข่ตุ๋นจากน้ำซาวข้าว ไข่เจียวและไข่ดาว ไข่ที่ได้ก็มาจากที่ศูนย์ป้าสุนีย์เลี้ยงไว้ค่ะ และข้าวก็มาจากฝีมือของพวกเราเองค่ะ

ป้าสุนีย์สอนการร่อนข้าวให้สะอาด:ภาพโดยรภัทภร

ป้าสุนีย์ทำการหุงข้าวแบบเช็ดหม้อ:ภาพโดยรภัทภร

ผู้วิจัยและป้าสุนีย์ทอดไข่เจียว:ภาพโดยรภัทภร

ผู้วิจัยทำกิจจกรมมทอดไข่:ภาพโดยฐาปนีย์

ข้าวที่ได้จากการเช็ดหม้อเป็นข้าวจากที่ผู้วิจัยร่วมกันสีข้าว:ภาพโดยเกวลิน

ไข่ตุ๋นน้ำซาวข้าว:ภาพโดยรภัทภร

น้ำซาวข้าวที่ได้จากการหุงข้าวเช็ดหม้อ:ภาพโดย รภัทภร

ข้าวเปลือกที่ฝัดแล้ว:ภาพโดยรภัทภร

ป้าสุนีย์สอนการสีข้าว:ภาพโดยรภัทภร

วิดีโอการสีข้าว:ภาพโดยฐาปนีย์

ป้าสุนีย์สอนการฝัดข้าว:ภาพโดยรภัทภร

วิดีโอการฝัดข้าว : ภาพโดยฐาปนีย์

วิดีโอการตำข้าว : ภาพโดยฐาปนี้ย์

ป้าสุนีย์สาธิตวิธีการตำข้าว : ภาพโดยฐาปนีย์

ทำอาหารเสร็จแล้งชิมฝีมือตัวเอง : ภาพโดยฐาปนีย์