๔๙๖. เรียนในห้องได้ความรู้..เรียนนอกห้องได้ความจริง

เป็นคำพูดของนักปราชญ์..ซึ่งเป็นนักคิดและนักปฏิบัติที่ชื่อ..อาจารย์สุทธินันท์ ปรัชญพฤทธิ์..ท่านได้จัดการศึกษานอกกรอบได้อย่างเป็นระบบ..มีหลักการที่น่าเชื่อถือและจับต้องได้ ที่สำคัญ มีความสอดคล้องกับธรรมชาติแห่งการเรียนรู้ ตลอดจนยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงอย่างจริงจัง..

น่าเสียดาย..ที่ผมศึกษาและเห็นพ้องในแนวคิดของท่านอาจารย์..แต่มิอาจตัดสินใจ ข้ามฝั่งไปหาท่านได้เต็มตัว..ยังติดเงื่อนไขของ สพฐ.และเขตพื้นที่..ที่เป็นต้นสังกัด คอยถามหาคุณภาพจากการประเมินไม่จบสิ้น ยังต้องทำงานกระดาษกันต่อไป รอและรอ..ว่าเมื่อไหร่..สพฐ.จะเปลี่ยนระบบการศึกษา หันมาสานต่อที่พ่อทำอย่างแท้จริง..วันนั้น..ผมจะคิดถึงอาจารย์สุทธินันท์..เป็นคนแรก

วันนี้..ครู ๒ ท่าน..นำนักเรียนป.๕ – ๖ รวม ๑๘ คน..ไปเข้าค่ายลูกเสือของเอกชนใกล้อำเภอไทรโยค..ร่วมกับกลุ่มโรงเรียน..ครูป.๑ ไปตรวจสุขภาพ..แต่ผมก็ไม่จำเป็นจะต้องปิดโรงเรียนให้ผู้ปกครองเดือดร้อน..ผม ให้ครู ป.๒ ไปสอน ป.๑ ผมสอนป.๒ แทน..ได้ใจผู้ปกครองหรือครูแค่ไหน มิอาจทราบได้ แต่สิ่งที่ผมได้แน่ๆ..คือวิธีคิด..แบบนี้..ที่ทำให้โรงเรียนขนาดเล็ก..มีคุณภาพต่อเนื่อง..

อยู่กับนักเรียน ป.๒..ผมตั้งใจทำ ๓ เรื่อง คือ..ทำให้เด็กรักการอ่าน การเขียน และนำไปเรียนนอกห้องเรียน..ตามแบบฉบับของผม เมื่อเด็กอ่านให้ฟังแล้ว..ก็ต้องเขียนให้ผมดู เพื่อฝึกลายมือ ทำให้ผมมองเห็นพัฒนาการว่า..นักเรียนของผมส่วนใหญ่ลายมือดีขึ้นมาก

เรียนนอกห้องเรียนในวันนี้..เพื่อฝึกการสังเกต โดยผมตั้งโจทย์ให้ว่า ไก่พันธุ์ไข่ของโรงเรียนนอกจากกินอาหารสำเร็จรูปแล้ว..กินหญ้าได้หรือไม่..นักเรียนไม่เคยเห็น ก็ต้องลองดู..โดยช่วยกันถอนหญ้าไปใส่ในเล้าไก่ ปรากฏว่าไก่จิกกินอย่างเพลิดเพลิน..จากนั้นนักเรียนทุกคนก็นำภาพที่เห็นจริงๆมาเขียนเป็นเรื่องราวบอกครู...

แล้วก็นำนักเรียนไปดูถั่วลิสงในแปลงนา ช่วยกันพรวนดินและใส่ปุ๋ยขี้วัว..เสร็จสรรพก็กลับมาเขียนบรรยายพร้อมมีภาพประกอบ..พบว่า..นักเรียนก็ทำได้ตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้..

คือ..เรียนรู้แบบบูรณาการ..จากสื่อของจริงนอกห้องเรียน ที่ได้ทั้งทักษะชีวิตและการเขียน คิดและวิเคราะห์...

ชยันต์ เพชรศรีจันทร์

๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๐