ชีวิตที่พอเพียง : 2825. เรียนรู้ INN

ต่อจากบันทึกที่แล้ว ในที่ประชุม สามพรานฟอรั่ม ผมได้ทำความเข้าใจเรื่อง INN (Individual, Node, Network) เพิ่มขึ้น ทำให้เกิดความเข้าใจเพิ่มขึ้น ในเรื่องกลไกการทำงานสร้างสรรค์แบบไม่เป็นทางการ แบบใช้พลังอ่อน คือพลังสังคม ว่ามันมีความประจวบเหมาะ หรือความบังเอิญ เข้าช่วยด้วย

โครงการ คศน. ยึดกลไกการทำงานแบบเชื่อมโยง หรือใช้พลัง INN มาตั้งแต่ต้น เป็นเวลา ๗ - ๘ ปีมาแล้ว และได้ผลดีมาก

แต่จากความเคลื่อนไหวในโครงการ คศน. และในโครงการอื่นที่ผมเข้าไปเกี่ยวข้องด้วย ผมได้เรียนรู้พลวัตของ INN ที่หากเราตระหนักในความเป็นพลวัต เราจะไม่ตกหลุมความคิดคาดหวังว่าความสัมพันธ์ระหว่าง I – N – N จะต้องเป็นไปตามที่ตกลงหรือคาดคิดกันไว้เดิม หากพลวัตมันหมุนเร็ว เราอาจต้องทบทวนข้อตกลง หรือความสัมพันธ์ ทุกปี

นอกจากนั้น ในระหว่าง “การเดินทาง” เพื่อทำงานสร้างสรรค์เพื่อสังคม เราอาจพบ I ใหม่ หรือพบ N (Node) ใหม่ ที่ไม่อยู่ในเครือข่าย INNมาก่อน ดังกรณี R2R ประเทศไทย ที่ผู้เข้าร่วมโครงการ คศน. หลายคนอาศัยเป็น Node เข้าไปร่วมเรียนรู้วิธีการ และนำมาใช้ประโยชน์

เมื่อเอ่ยถึง R2R ผมก็ระลึกถึงการประชุมคณะกรรมการกำกับทิศของโครงการ R2R ที่ศิริราช เมื่อวันที่ ๗ ธันวาคม ๒๕๕๙ ที่ทีมอาจารย์วิสัญญีมาเล่าพัฒนาการของการตั้งโจทย์วิจัย R2R แบบเป็นชุดโครงการ เริ่มที่ความต้องการบริการผู้ป่วยสูงอายุให้ดีขึ้นกว่าเดิม เพราะพบว่าเมื่อดมยาสลบผู้สูงอายุเกิดอาการคลุ้มคลั่งประสาทหลอน (delirium) บ่อย จึงเกิดชุดโครงการวิจัย R2R เพื่อป้องกันและบำบัด delirium ที่ร่วมมือกันทำหลายภาควิชา หลายวิชาชีพ เห็นได้ชัดเจนว่า พัฒนาการแบบก้าวกระโดด ตามที่ผมเล่าไว้ ที่นี่ จะไม่มีทางเกิดขึ้นได้ หากไม่มี Node R2R ให้บริการบ่มเพาะวิธีคิด

ทำให้ผมเกิดความคิดว่า ในการทำงานสร้างสรรค์โดยกลไก INN นั้น ต้องแสวงหา Node ที่มีอยู่ หรือกำลังก่อตัวขึ้น นอกแวดวงที่เราคุ้นเคยด้วย และ Node ในแวดวงที่ร่วมมือกันอยู่ ก็ต้องมีการ update ความสัมพันธ์กันเป็นระยะๆ

วิจารณ์ พานิช

๑๑ ธ.ค. ๕๙