"เคสวัย 70 ปีเป็นสมองเสื่อมมา 3 ปี ไม่อยากออกสังคม เงียบอยู่คนเดียว เดิมเป็นทนายความและเครียดด้วยภาวะหนี้สินสะสมจากคดีความที่ไม่สำเร็จ แต่อยากช่วยครอบครัวทำงานแบบกิจกรรมยามว่าง ชอบปลูกต้นไม้ที่สามารถทานได้ "
1. วิเคราะห์ตาม PEOP และ MOHO
2. ประเมินเพิ่มเติมทางกิจกรรมบำบัด
ด้านร่างกาย
ด้านจิตใจ
ด้านสิ่งแวดล้อมและสังคม
โดยการประเมินเพิ่มเติมทางกิจกรรมบำบัดไม่ได้จำเป็นต้องใช้แบบประเมินที่เป็นมาตราฐานเสมอไป อาจใช้การสังเกตสัมภาษณ์ ทั้งตัวผู้รับบริการและญาติเพื่อให้ได้ทราบข้อมูลที่แท้จริงมากที่สุด เพื่อนำไปวิเคราะห์หาปัญหาและวางแผนการรักษาต่อไป
3. Job analysis (การปลูกมะนาว)
4. การบำบัดรักษาทางกิจกรรมบำบัด (Intervention)
Problem list
Intervention Plan
1. Goal : ให้ผู้รับบริการสามารถรับรู้และจัดการความเครียดของตนเองได้อย่างเหมาะสมภายในเวลา 2 สัปดาห์
FOR/Model: MOHO, Psychosocial
Approach: Stress management, Relaxation technique
Media: Therapeutic relationship, Therapeutic use of self, teaching and learning, Environmental modification
Therapeutic activity:
2. Goal : ให้ผู้รับบริการสามารถทำกิจกรรมงานยามว่างได้ด้วยตนเองอย่างปลอดภัย ภายในเวลา 4 สัปดาห์ (ปลูกมะนาว)
FOR/Model: Occupational adaptation, MOHO, Behavioral, Physical rehabilitation
Approach: Ergonomic, Work hardening, Work conditioning, Job analysis, graded activity, Positive reinforcement, Time table
Media: Therapeutic use of self, graded activity, Teaching and learning process, Environmental modification
Therapeutic activity:
Work conditioning : ฝึก cognitive function โดยใช้เทคนิก reminiscences โดยให้ผู้รับบริการได้ระลึกนึกถึงความทรงจำเก่า ๆ เช่นการดูรูป การนึกถึงขั้นตอนการทำกิจกรรมต่าง ๆ รวมถึงการฝึกตาม Component ต่าง ๆ เพื่อเป็นพื้นฐานในการทำงานของผู้รับบริการ เช่น Hand function, Endurance, Muscle strength, Visual perception, Orientation of time, Memory, Attention
Work hardening : ให้ผู้รับบริการฝึกปลูกต้นไม้ในคลิกนิกกับผู้บำบัด โดย grade กิจกรรมให้ง่ายก่อนคือ จัดของอุปกรณ์ทุกอย่างเอาไว้บนโต๊ะ ให้ผู้รับบริการทำตามผู้บำบัด เมื่อผู้รับบริการสามารถทำได้ ผู้บำบัดจะให้คำชม โดยให้ปลูกดอกไม้ที่โตไว เช่น ดอกดาวกระจาย เพื่อให้ผู้รับบริการได้เห็นการเติบโตและเห็น feedback จากการออกดอกของมัน เป็นรางวัลอย่างหนึ่ง (Positive reinforcement), เมื่อผู้รับบริการสามารถทำได้อย่างปลอดภัยก็เริ่มลงมือทำในสถานที่จริง โดยเริ่มจากปลูกเพียง 5-7 ต้นก่อน เมื่อสามารถทำได้อย่างคล่องแคล่วก็ค่อย ๆ เพิ่มจำนานต้น
Job modification : ปรับสภาพแวดล้อมในการทำงานปลูกมะนาวตามหลักกาลยศาสตร์ เช่น ระหว่างนั่งปลูกก็ให้มีเก้าอี้นั่งแทนการนั่งยอง ๆ , มีรถเข็นสำหรับเข็นดิน กระถาง (Energy conservation, Joint protection), ให้มีแสงสว่างและอากาศที่ถ่ายเทอย่างเพียงพอ ให้ทำงานอยู่ที่กลางแจ้งแต่เลือกเวลาทำในตอนเช้า, จัดตารางการเวลาการรดน้ำตนไม้เพื่อป้องกันการลืม
5. Re-evaluation (หลังจากให้การบริการ 1 เดือน)
Clinical Reasoning
Diagnostic Clinical Reasoning : เนื่องจากผู้รับบริการมีภาวะสมองเสื่อม (Dementia) เป็นโรคที่มีการพัฒนาการแต่เป็นการพัฒนาแย่ลง โดยผู้ป่วยโรคนี้จะมีอาการหลงลืม และยังสามารถช่วยเหลือตัวเองได้บ้าง แต่จะทรุดหนักเมื่อเวลาผ่านไป อาการดำเนินแบบค่อยเป็นค่อยไป ผู้ป่วยจะเริ่มมีปัญหาด้านพฤติกรรม และอาการทางระบบประสาทอื่น ๆ ตามมา
หากแบ่งระดับความรุนแรงของโรคตามอาการ สามารถแบ่งได้ 3 ระดับ คือ
1.ระดับอ่อนหรือไม่รุนแรง (Mild) เป็นระดับที่มีภาวะสมองเสื่อมเล็กน้อย ในระยะนี้ผู้ป่วยจะมีอาการหลงลืม โดยเฉพาะลืมเรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้น เช่น ลืมว่าวางของไว้ไหน จำชื่อคนหรือสถานที่ที่คุ้นเคยไม่ได้ ส่วนความจำในอดีตยังดีอยู่ ทำกิจวัติประจำวันได้เอง
2.ระดับปานกลาง (Moderate) ในระยะนี้ความจำจะเริ่มเสื่อมมากขึ้น มีความบกพร่องในความเข้าใจ ความสามารถในการเรียนรู้ การแก้ปัญหาและการตัดสินใจ เช่น ไม่สามารถคำนวณตัวเลขง่าย ๆ ได้ ทำอาหารที่เคยทำไม่ได้ ในช่วงท้ายของระยะนี้ผู้ป่วยอาจมีอาการทางจิต เช่น ประสาทหลอน ผู้ป่วยในระยะนี้เริ่มไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ การปล่อยให้อยู่คนเดียวอาจเป็นอันตรายจำ เป็นต้องอาศัยผู้ดูแลตามสมควร
3.ระดับรุนแรง (Severe) ในระยะนี้ผู้ป่วยจะไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้เลย แม้แต่การทำกิจวัตรประจำวัน ต้องมีผู้เฝ้าดูแลตลอดเวลา
Procedural Clinical Reasoning : คือกระบวนการทางกิจกรรมบำบัดตั้งแต่การสังเกต สัมภาาณ์ การประเมินทางกิจกรรมบำบัด การให้การรักษา ตลอดจนการประเมินผลซ้ำ
Reference
1. Kumar P, Tiwari SC, Goel A, Sreenivas V, Kumar N, Tripathi RK, et al. Novel occupational therapy interventions may improve quality of life in older adults with dementia. International Archives of Medicine. 2014;7(1):1-7.
2. Fancourt D, Williamon A, Carvalho LA, Steptoe A, Dow R, Lewis I. Singing modulates mood, stress, cortisol, cytokine and neuropeptide activity in cancer patients and carers. ecancermedicalscience. 2016;10:631.
3. Spring JA, Viera M, Bowen C, Marsh N. Is gardening a stimulating activity for people with advanced Huntington's disease? Dementia. 2014;13(6):819-33.
ไม่มีความเห็น