เจ้าพ่อพระยาแล

ดิฉันเป็นคนจังหวัดชัยภูมิมีความรักและศรัทธาต่อเจ้าพ่อพระยาแล เจ้าพ่อทรงเป็นเจ้าเมืองผู้เสียสละ

คนในจังหวัดจะเข้าไปกราบสักการะบูชา บนบานสานกล่าวในทุกๆปีเพื่อเป็นสิริมงคลของตนเองและครอบครัว เช่นตัวดิฉันเเละคนในครอบครัวก็ไปกราบสักการะ ขอพรเจ้าพ่อ ทุกๆปี ที่บ้านทำธุรกิจการค้าขาย แม่จะบนบานกับเจ้าพ่อว่าถ้าขายของดี ยอดถึงเป้าที่กำหนดไว้ แม่จะนำอาหารเครื่องบูชามาถวายท่าน ที่ศาลเจ้าพ่อจะมีผู้คนไปบนบานเช่นนี้เป็นประจำบางคนเจ็บไข้ได้ป่วยก็ไปขอพรให้หายจากเจ็บจากป่วย พอได้พรตามสิ่งที่ขอไว้ก็จะมีการทำพิธีเลี้ยงเจ้าพ่อ โดยการรำถวาย หมอลำ หมอแคน บ้าง จัดอาหาร หัวหมู ไข่ต้มมาถวาย ตามที่ได้กล่าวไว้กับท่าน เจ้าพ่อพระยาแลเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของคนในจังหวัด ทุกคนรักและหวงแหน ศรัทธาต่อตัวเจ้าพ่อ เราทุกคนคือลูกหลานพ่อแล

เจ้าพ่อพญาแล

เดิมเป็นคนเวียงจันทน์ ชื่อ ท้าวแล รับราชการอยู่ในวังทำหน้าที่เป็นพระพี่เลี้ยงราชบุตรของเจ้าอนุวงศ์ราว ปี ๒๓๖๐ ไม่ปรากฎเหตุใด ท้าวแลออกจากราชสำนัก อพยพครอบครัวและสมัครพรรคพวกประมาณร้อยกว่าคนเศษ ข้ามโขงเดินทางพำนักเมืองหนองบัวลำภู จากนั้นหาที่ใหม่ บ้านน้ำขุ่น หนองอีจาน ลำตะคลอง บ้านชีลอง อ.เมือง ชัยภูมิ ท้าว แลเป็นผู้มีความสามารถ ซื่อสัตย์ สุจริต และมีบุคคลิกพิเศษกว่าคนอื่นๆ จึงได้รับเลือกให้เป็นหัวหน้าปกครองแบบพี่น้อง และมิได้ลืมบุญคุณเจ้านายเดิม จึงรวบรวมเครื่องบรรณาการนไปถวายเจ้าอนุวงศ์เวียงจันทน์ ท่านเห็นความดีความชอบจึงโปรดเกล้าแต่งตั้งเป็น "ขุนภักดีชุมพล"

ปี ๒๓๖๕ ท่านอพยพตั้งถิ่นฐานใหม่อยู่ระหว่างหนองปลาเฒ่ากับหนองหลอด มีน้ำอุดมสมบูรณ์ เหมาะที่จะตั้งเมืองใหญ่ ชื่อบ้านหลวง

ต่อ มาขุนภักดีชุมพล ไม่ยอมส่งส่วยให้ทางเวียงจันทน์อีก เพราะเห็นว่าเวียงจันทน์ก็เป็นประเทศราชประเทศสยามตั้งแต่รัชกาลที่ ๑ จึงเข้าหาเจ้าพระยานครราชสีมา อาสาส่งส่วยทูลเกล้าให้ทางกรุงเทพฯ ถวายในรัชกาลที่ ๓

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๓ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ยกบ้านหลวงขึ้นเป็น เมืองชัยภูมิ ตั้งให้ขุนภักดีชุมพล เป็นพระยาภักดีชุมพล(แล) เจ้าเมืองชัยภูมิคนแรก

เจ้าอนุวงศ์และราชบุตร คิดกบฎบุกยึดหัวเมืองต่างๆ หลอกว่าเดินทัพผ่านมาเข้าช่วยกรุงเทพรบกับอังกฤษ จนยึดเมืองราชสีมาได้ ต่อมาความแตกได้ต้อนผู้คนกลับเวียงจันทน์ เมื่อถึงทุ่งสัมฤทธิ์ นำโดย คุณหญิงโม ได้ลุกฮือต่อสู้ ฝ่ายพระยาแลภักดีชุมพลพร้อมชาวเมืองสี่มุม ได้ยกทัพออกไปช่วยรบกับเจ้า

อนุวงศ์แตกพ่าย

เจ้า สุทธิสาร ราชบุตรเขย ล่าถอยยึดเมืองชัยภูมิ เมืองภูเขียว เป็นด่านสุดท้ายต่อต้านกองทัพกรุงเทพฯ และได้จับพระยาภักดีชุมพล ท่านยอมให้จับไม่ขัดขืนเพราะมีกำลังน้อยกว่า และไม่ต้องการให้ไพล่พลตนต้องล้มตาย ทหารเจ้าอนุวงศ์จึงประหารชีวิต ณ บริเวณใต้ต้นมะขามใหญ่ ริมหนองปลาเฒ่า ซึ่งเป็นสถานที่ตั้งศาลเจ้าพ่อพญาแลในปัจจุบัน.....

ประชาชนในครั้งนั้นได้ยกย่องเชิดชูให้ขนานนามพระยาภักดีชุมพล(แล)ว่า เจ้าพ่อพญาแล หมายถึง ผู้เป็นใหญ่ตั้งแต่นั้นมา

ข้อมูลจาก http://www.chaiyaphumlover.com/?c=9