​ฟินแลนด์ปรับตัว

ฟินแลนด์ปรับตัว

ดร. ไกรยส ส่ง ข่าวนี้ มาให้ เป็นเรื่องการปรับตัวด้านการศึกษา และมีการเอ่ยถึงกระแส GERM (Global Education Reform Movement)

ที่ต้องปรับตัวเพราะมีสัญญาณเตือน จากคะแนน PISA ที่ตกลงในปี 2009 และ 2012 และเมื่อลง รายละเอียดพบว่านักเรียนเปลี่ยนไป มีเด็กต่างชาติมากขึ้น และแรงเบี่ยงเบนความสนใจของเด็กสูงขึ้น

รูปแบบการเรียนรู้จะเปลี่ยนไป จัดแบบ PBL แบบใหม่ คือ Phenomenon-Based Learning เป็นการเรียนแบบ “PBL” (Project-Based Learning) ที่ทำงานเป็นทีม ทั้งนักเรียนและครู เพราะเป็นโครงงานข้ามวิชา เช่น โมดูลเรื่อง “สร้างโลก” ที่นักเรียนเรียนรู้เรื่อง บิ๊กแบง ศาสนา และกวีนิพนธ์ฟินแลนด์

ผมสังเกตว่า เซอร์ เคน โรบินสัน ก็แนะนำไว้ในหนังสือ Creative Schools ว่าการเรียนเพื่อรู้วิชา ต้องเรียนแบบ interdisciplinary themes คือให้เข้าใจวิชาอย่างเชื่อมโยงกัน

บทความบอกว่า มีคนไม่เห็นด้วยกับแนวทางที่ทางการศึกษาของฟินแลนด์เสนอในการปรับตัว และบอกว่าต้นเหตุของความเสื่อมในผลการเรียนของฟินแลนด์คือ ความไม่เท่าเทียมในสังคม (inequity) พ่อแม่ที่รวย ไปซื้อคอนโดให้ลูกอยู่ใกล้โรงเรียน เพื่อให้ลูกไปโรงเรียนสะดวก รวมทั้งให้ลูกเข้าเรียนพิเศษดนตรี (ช่างเหมือนเมืองไทยเสียจริง) ซึ่งมีผลทำให้ระบบการศึกษาของประเทศบิดเบี้ยว

รวมทั้งมีคนแย้งว่า การเรียนแบบ phenomenon-based จะทำให้เรียนวิชาได้ไม่แน่น

อ่านข้อโต้แย้งของสองฝ่าย (คือฝ่ายปฏิรูป กับฝ่ายค้าน) แล้ว ผมตีความว่า การศึกษาไม่ได้อยู่โดดๆ แต่บูรณาการอยู่กับผู้คนในสังคม ความเชื่อ การให้คุณค่า และพฤติกรรมของคนในสังคม มีผลต่อการศึกษาด้วย และกระแสความเชื่อแบบทุนนิยมคงจะเข้าไปแปดเปื้อนไม่เฉพาะแค่กระแส GERM เท่านั้น

วิจารณ์ พานิช

๑๗ มิ.ย. ๕๙