การศึกษาฝรั่งเศสผ่าน Baccalauréat 2016 ข้อสอบจบม.6-เข้ามหาวิทยาลัย ตอนที่ 3

วันนี้ (ศุกร์ที่ 17 มิถุนายน 2016) Baccalauréat 2016 ถึงคิววิชาภาษาฝรั่งเศสครับ ซึ่งก็เกี่ยวกับวรรณกรรมฝรั่งเศสและความคิดที่ถ่ายทอดผ่านวรรณกรรม

ข้อสอบนี้ผู้แปลไม่ค่อยสู้ครับ เพราะว่าถ้าจะแปลจริง ๆ ต้องแปล text ที่เขายกมาให้อ่านด้วย 4-5 หน้าสำหรับแต่ละสายครับ แต่ก็จะแปลที่เปลือยกเว้น text ครับ เชื่อว่าเห็นภาพรวมของข้อสอบครับ (และก็ไม่ต้องอ่าน text ยาว ๆ ด้วย)

ก่อนอื่น ผมสัญญาไว้ว่าจะเล่าเกี่ยวกับการตรวจข้อสอบ Baccalauréat ครับ

ข้อสอบ Baccalauréat เกือบทั้งหมดเป็นข้อสอบอัตนัย คือข้อสอบเขียน ซึ่งผู้เขียนเห็นว่าจะพัฒนาความคิดของนักเรียนครับ เพราะท้าทายและไม่จำกัดกรอบ ทั้งผู้เขียนยังรู้สึกว่าออกจากห้องสอบที่ทำข้อสอบอัตนัยแล้วรู้สึก (รู้สึกเฉย ๆ จริง ๆ นะครับ) ฉลากขึ้น แต่ออกจากห้องสอบที่ทำข้อสอบปรนัยแล้วรู้สึกโ... คือ...รู้สึกไม่มั่นใจในคำตอบครับ ซึ่งนั่นคือ กลายเป็นไม่มั่นใจในข้อมูลที่เรารู้ ค่อยวิจารณ์ข้อสอบปรนัยวันหลังนะครับ

เอาล่ะครับ ทุกท่านคงคิดว่า การตรวจข้อสอบปรนัยนี้การให้คะแนนก็ต้องขึ้นอยู่กับผู้ตรวจข้อสอบแต่ละคนน่ะสิ และมั่นใจว่าผู้ตรวจข้อสอบคนเดียวคงไม่สามารถตรวจข้อสอบนักเรียนจำนวนประมาณ 680,000 คน (ปี 2016) ได้คนเดียว ใช่ครับ ฝรั่งเศสเขารู้ครับ และยอมรับว่าข้อสอบเขาไม่ได้ standardized เหมือนกับ TOEFL, TOEIC หรือ SAT แต่เขาก็คงไม่สนด้วย

เพราะฝรั่งเศสเขายึดมั่นใน motto ของประเทศคือ liberté, égalité, fraternité คือ เสรีภาพ คสามเสมอภาค และภราดรภาพ โดยเฉพาะเสรีภาพนี้ล่ะครับที่เขาให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก นั่นคือ เสรีภาพทางความคิด เพราะฉะนั้นสังคมฝรั่งเศสเปิดกว้างต่อความคิดที่หลากหลายอยู่แล้วครับ การให้คะแนนจึงให้คะแนนตามเนื้อผ้าครับ เช่น วิชาปรัชญาก็ให้คะแนนตามการให้เหตุผล แนวคิด หรืออาจเป็นทฤษฎีที่นำเสนอครับ นอกจากนี้ จะแบ่งคะแนนส่วนหนึ่ง (ผมเคยอ่านมาว่า 10 %) ให้กับการเขียนครับ คือคุณเขียนผิด 1, 2 , 3 ตัว ก็จะหักคะแนนไป...คะแนน อย่างนี้เลยครับ แต่เขาก็กำหนดไว้ว่าส่วนเขียนผิดนี้หักคะแนนสูงสุดได้เท่าไหร่ล่ะนะครับ

ส่วนผู้ตรวจข้อสอบนี้ สมัยก่อนเขาให้อาจารย์มหาวิทยาลัยตรวจครับ แต่ต่อมา เข้าใจได้ครับว่าจำนวนนักเรียนก็เพิ่มขึ้นกว่าเดิมมาก จึงจำเป็นต้องให้ครู ผู้เชี่ยวชาญ นอกรั้วมหาวิทยาลัย นับแสนคน คัดเลือกมาช่วยตรวจข้อสอบนี้ครับ นอกจากนี้จะมีรายละเอียดเพื่อไม่ให้ผู้ตรวจมีอคติในการให้คะแนนครับ เช่น ผู้ตรวจจะไม่เห็นข้อมูลส่วนตัวใด ๆ ของผู้สอบครับ

ทุกท่านคงเข้าใจระบบการสอบ Bac มากขึ้นแล้ว เข้าใจไปพร้อม ๆ กับผู้เขียนด้วยครับ แต่ก็คงจะตะขิดตะขวนใจว่า ข้อสอบเข้ามหาวิทยาลัยนี้ชี้ขาดชะตาชีวิตเด็กเลยนะ หากเกิดข้อผิดพลาดล่ะ หรือ ฯลฯ ครับ เป็นคำถามที่ดีครับ

ฝรั่งเศส เช่นเดียวกับประเทศตะวันตกหลาย ๆ ประเทศครับ เขาไม่ได้คำนึงถึง "คะแนน" อย่างเอาเป็นเอาตายขนาดนั้นครับ จริงอยู่ว่าคะแนนก็ติดตัวไปปรากฏเวลายืนคะแนนหรือตอนสมัตรงาน แต่คะแนนไม่ได้บอกทุกอย่างเกี่ยวกับตัวเด็กนักเรียนคนนั้นหนิใช่ไหมครับ การเลือกนักเรียนเข้ามหาวิทยาลัย อาจเรียกได้ว่าสนใจว่า "คุณรู้อะไร" น้อยกว่า "คุณคือใครครับ"

คะแนนสัมภาษณ์เป็นสัดส่วนใหญ่มากครับ 1. เขาเชื่อมั่นในสายตาและประสบการณ์ของอาจารย์ผู้สัมภาษณ์ 2. เขาอยากเห็นตัวตนของนักเรียน วิธีคิด ความสนใจ จุดมั่งหมาย ผ่านการตอบสด ๆ 3. การสัมภาษณ์ท้าทายสำหรับการนำเสนอ (และโปรโมต) ตัวเองครับ ผมเคยเปิดเว็บไซต์ของมหาวิทยาลัยชั้นนำของฝรั่งเศสครับ การยื่นใบสมัครนี้ บางมหาวิทยาลัยเขียนประมาณว่า (คุณเข้ามาจากประตูหน้า แล้วเลี้ยวซ้ายจะเห็นบันได ขึ้นไปครึ่งชั้น ห้องซ้ายมือ" อย่างนั้นกันเลยทีเดียวครับ คือเขาต้องการจะเห็นตัวนักเรียน ใบสมัครกับคะแนนไม่พอที่เขาจะเลือกคนเข้ามหาวิทยาลัยของเขา ทำนองนั้นล่ะครับ

เล่ามายืดยาวอย่างนี้แล้ว บ้านเราจะให้อำนาจ (autonomy) ครูในการจัดการเรียนการสอนเองไหมนะครับ คงจะดีถ้าครูเองมีอำนาจที่จะให้นักเรียนฝึกเขียนเป็นเรื่องเป็นราว ฝึกตอบโจทย์ที่พัฒนาความคิดแบบนี้นะครับ เพราะถึงขนาดเป็นข้อสอบปรนัยแล้ว คำตอบในกระดาษก็ยังจะเป็นเพียงกระจกที่สะท้อนความคิดในตัวนักเรียนเท่านั้นล่ะครับ อ้อ ขอโทษครับ คุณครูต้องไปทำเอกสารก่อน เดี๋ยวเขาจะมาตรวจโรงเรียนครับ

ส่วนข้อสอบวิชาภาษาฝรั่งเศส ขอแปลในตอนต่อไปละกันครับ วันนี้ขอพักพร้อม ๆ กับนักเรียนฝรั่งเศสก่อนครับ

มุนินทร ว.

วันที่ 17/6/16 - 18/6/16