Knowledge Management จากองค์ความรู้สู่การพัฒนาองค์กร

Knowledge Management กับบทบาทสำคัญต่อการพัฒนาทั้งในเชิงธุรกิจ และการพัฒนาประเทศในด้านต่าง ๆมุมมองและวิธีการนำไปปฏิบัติและประยุกต์ใช้งาน

ปัจจุบัน พัฒนาการทางเทคโนโลยีสื่อสารข้อมูลและข่าวสาร หรือ Information and Communication Technology มีความก้าวหน้าจากเมื่อหลายปีก่อนเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นการสร้างเครือข่ายสื่อสารสารพัดรูปแบบซึ่งล้วนรองรับการสื่อสารข้อมูลดิจิตอลด้วยอัตราเร็วสูง การเติบโตของตลาดบริโภคสำหรับเครือข่ายอินเตอร์เน็ต กระทั่งการเข้าถึงผู้ใช้งานสื่อสารอย่างปราศจากข้อจำกัด ทั้งการสื่อสารแบบมีสาย (Wire-line Communication) และแบบไร้สาย (Wireless Communication) รัฐบาลของประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกกำลังตื่นตัวและให้ความสำคัญกับการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานของเครือข่ายสื่อสารข้อมูลภายในประเทศ สำหรับประเทศที่มีโครงสร้างที่ดีอยู่แล้ว ก็เร่งกระตุ้นหน่วยงานและองค์กรต่าง ๆ ทั้งในภาครัฐบาลและเอกชน รวมถึงประชาชนโดยทั่วไป ให้เล็งเห็นความสำคัญของการสื่อสารข้อมูลผ่านเครือข่ายเหล่านั้น ถือเป็นยุคทองของเทคโนโลยีสื่อสารทุกรูปแบบที่แผ่กระจายการยอมรับไปทั่วโลก

ในขณะเดียวกัน ในส่วนของภาคธุรกิจ หน่วยงานทางรัฐบาล และองค์กรการศึกษาต่าง ๆ ก็เริ่มให้ความสนใจกับการประยุกต์ใช้ประโยชน์จากเครือข่ายสื่อสารอัตราเร็วสูงเหล่านี้ ดังเช่นที่ผู้อ่านโดยทั่วไปรับทราบกันดีอยู่ แต่การใช้งานของเครือข่ายสื่อสารข้อมูลต่าง ๆ เท่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ล้วนมุ่งประเด็นไปที่การติดต่อสื่อสารเป็นสำคัญ ตัวอย่างเช่น การประยุกต์ใช้ระบบไปรษณีย์อิเล็คทรอนิคส์ (E-mail) การทำพาณิชย์อิเล็คทรอนิคส์ (E-Commerce และ M-Commerce) และการจัดทำซอฟท์แวร์ระบบสำนักงานแบบอิเล็คทรอนิคส์เป็นสำคัญ นอกเหนือจากนั้นก็เป็นการใช้ประโยชน์เครือข่ายสิ่อสารเหล่านี้ในการให้บริการด้านบันเทิงแก่บุคคลทั่วไป ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการศึกษาและความรู้ ไปจนถึงการใช้เครือข่ายในทางอื่น ๆ ที่เป็นประเด็นปลีกย่อย

ศาสตร์แขนงใหม่ที่เริ่มก่อตัวขึ้นในช่วงเวลา 2-3 ปีที่ผ่านมา ถือเป็นอีกหนึ่งวิถีทางของการประยุกต์ใช้เครือข่ายสื่อสารข้อมูล โดยร่วมกันกับการออกแบบระบบฐานข้อมูล (Database Management) อันเป็นหัวใจสำคัญอีกประการหนึ่งของโลกยุคไซเบอร์สเปซ ศาสตร์แขนงนี้มีสาระสำคัญในเรื่องของแนวคิด (Concept) และวิธีการจัดการ (Management) ในการบริหารฐานข้อมูลที่เก็บรวบรวมข่าวสาร ความรู้ ประสบการณ์ และข้อมูลต่าง ๆ โดยมีการเชื่อมโยงองค์ความรู้เหล่านี้ในลักษณะใดลักษณะหนึ่งที่สามารถนำกลับมาอ้างอิง หรือพัฒนาให้เป็นองค์ความรู้ที่มีรายละเอียดมากขึ้น มีความถูกต้อง เชื่อถือได้มากขึ้น เพื่อใช้เป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง ถือเป็นพัฒนาการอีกขั้นหนึ่งของสังคมมนุษย์กับเทคโนโลยีข่าวสารข้อมูล ศาสตร์ดังกล่าวมีชื่อว่า Knowledge Management เรียกย่อ ๆ ว่า KM