วินัย เจริญเฉลิมศักดิ์
กฎหมายราชทัณฑ์ที่เกี่ยวกับ การขังเดี่ยว (solitary confinement) ปรากฏอยู่ในพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ พุทธศักราช 2479 ลงวันที่ 23 พฤศจิกายน พุทธศักราช 2479 และ กฎกระทรวงมหาดไทย ออกตามความใน มาตรา 58 แห่งพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ พุทธศักราช 2479 ดังนี้
มาตรา 35 เมื่อผู้ต้องขังคนใดกระทำผิดวินัย ให้เจ้าพนักงานเรือนจำผู้มีหน้าที่พิจารณาโดยถ่องแท้ แล้วลงโทษสถานหนึ่งสถานใดหรือหลายสถาน ดังต่อไปนี้
(6) ขังเดี่ยวไม่เกิน 3 เดือน
มาตรา 36 ถ้าปรากฏว่า ผู้ต้องขัง ที่จะได้รับโทษดังว่ามาในมาตราก่อนนั้นป่วยเจ็บหรือมีเหตุอันควรอย่างอื่นใด ซึ่งจะต้องยกขึ้นพิจารณา จะงดการลงโทษนั้นไว้ก่อนก็ได้
อนึ่ง พนักงานเจ้าหน้าที่อาจเพิกถอนการลงโทษอย่างใดๆ เสียได้เมื่อมีเหตุสมควรแต่ต้องได้รับอนุญาตจากผู้บัญชาการเรือนจำ และ
ข้อ 100 พัศดีเรือนจำที่มีผู้บัญชาการเรือนจำโดยตำแหน่งมีอำนาจลงโทษฐานผิดวินัย ดังต่อไปนี้
(4) ขังเดี่ยวไม่เกิน 1 เดือน
พัศดีเรือนจำที่มีผู้บัญชาการเรือนจำโดยเฉพาะไม่มีอำนาจลงโทษขังเดี่ยว
ข้อ 101 สารวัตรเรือนจำมีอำนาจลงโทษเช่นเดียวกับพัศดีเรือนจำโดยตำแหน่ง
ข้อ 102 เมื่อพัศดีหรือสารวัตรเรือนจำไดลงโทษตามอำนาจแล้วให้รีบราย งานผูบัญชาการเรือนจำ สวนการลงโทษนั้นให้ดำเนินไปได้ ผู้บัญชาการเรือนจำ มีอำนาจสั่งให้ยกการลงโทษ หรือลด หรือเพิ่มโทษไดหากจะมีการสั่งแกไขดังกล่าวนี้ต้องสั่งภายใน 3 วัน นับแต่วันไดรับรายงาน พ้นกำหนดนี้แล้วให้ถือว่าไม่แก้ไข ถ้าได้ดำเนินการลงโทษไปก่อนแล้วคำสั่งแกไขมีผลเพียง ในส่วนที่จะดำเนินต่อไป
ขอ 103 ผู้บัญชาการเรือนจำมีอำนาจลงโทษทุกสถานตามที่บัญญัติไวใน พระราชบัญญัติราชทัณฑ์ พุทธศักราช 2479
ขอ 111 ขังเดี่ยวนั้น พึงกระทำในกรณีต่อไปนี้พึง
(1) กระด้างกระเดื่องต่อเจ้าพนักงานซึ่งมีอำนาจบังคับบัญชาเรือนจำตั้งแต่ชั้นพัศดีขึ้นไป
(2) วิวาทกับผู้ต้องขังอื่นตั้งแต่ 2 ครั้ง ขึ้นไป
(3) เป็นเจ้ามือเล่นการพนัน หรือ สมคบกับผู้ต้องขังอื่นเล่นการพนัน ตั้งแต่ 2 ครั้ง ขึ้นไป
(4) ดื่มสุรา สูบกัญชา ฝิ่น หรือ เสพของเมาอย่างอื่น ตั้งแต่ 2 ครั้ง ขึ้นไป
(5) มีของต้องห้ามในจำพวกที่เป็นเครื่องมืออันเป็นอุปกรณ์ในการหลบหนี
(6) คาสิ่งของต้องห้าม
ขอ 114 ถ้ามีการกระทำความผิดวินัยในกรณีอย่างอื่นนอกจากที่ระบุไว้ในหมวดนี้ ให้ ผู้บัญชาการเรือนจำพิจารณาลงโทษ สถานใดสถานหนึ่งที่เห็นสมควรแต่ต้องไม่ใช่โทษเฆี่ยน
ข้อ 115 ในกรณีผู้ต้องขังซึ่งจะต้องรับโทษเป็นคนมีลักษณะดื้อด้าน โดยได้เคยรับโทษทางวินัยของเรือนจำมามากกว่า 2 ครั้งแล้ว ยังประพฤติผิดอีก และ โทษสำหรับความผิดทั้ง 3 ครั้ง อยู่ในกำหนด 9 เดือน นับแต่วันต้องโทษครั้งแรก หรือขัดคำสั่งเจ้าพนักงานเรือนจำโดยจงใจมาแล้วไม่น้อยกว่า 2 ครั้ง ภายในกำหนด 6 เดือน นับแต่วันต้องโทษครั้งก่อน หรือปรากฏว่าเป็นคนเคยต้องคำพิพากษาให้จำคุก นอกจากฐานประมาทและลหุโทษมากกว่า 3 ครั้งแล้ว และ ได้ประพฤติผิดวินัยมาแล้วไม่น้อยกว่า 2 ครั้ง ภายใน 6 เดือน นับแต่วันต้องโทษวินัยครั้งก่อน ผู้บัญชาการเรือนจำมีอำนาจสั่งให้ลงโทษ เฆี่ยน และ เพิ่มโทษสถานอื่นตามที่เห็นสมควร
ขอ 118 การขังเดี่ยวนั้น ให้กระทำโดยวิธีแยกผู้ต้องรับโทษจากผู้ต้องขังอื่นและคุมขังไว ในที่ซึ่งจัดขึ้นเป็นพิเศษ ห้ามการติดต่อพูดจากับผู้อื่นทั้งสิ้น ให้พัศดีจัดให้มีผู้คอยตรวจรักษาการขังเดี่ยวให้เป็นไปตามวรรคก่อน และสังเกตเมื่อมีอาการป่วยเจ็บซึ่งต้องมีการรักษาพยาบาลเกิดขึ้น
โดยสรุป
การขังเดี่ยวตามพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ พุทธศักราช 2479 จะกระทำได้ต่อเมื่อผู้ต้องขังกระทำผิดวินัย ตามกฎกระทรวงมหาดไทยฯ ขอ 111 และ ผุ้บัญชาการเรือนจำพิจารณาให้ลงโทษตาม ขอ 114 และ ข้อ 115 ส่วนผู้มีอำนาจลงโทษขังเดี่ยว คือ พัศดี เรือนจำที่มีผู้บัญชาการเรือนจำโดยตำแหน่ง ตามข้อ 100 สารวัตรเรือนจำ ตามข้อ 101 และ ผู้บัญชาการเรือนจำ ตามข้อ 103 ส่วนกำหนดเวลาในการขังเดี่ยวนั้น สามารถขังเดี่ยวไม่เกิน 3 เดือนตามพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ พุทธศักราช 2479 มาตรา 35 (6) โดยพัศดีเรือนจำและสารวัตรเรือนจำมีอำนาจลงโทษขังเดี่ยวได้ไม่เกิน 1 เดือน ส่วนผู้บัญชาการเรือนจำมีอำนาจลงโทษขังเดี่ยวได้ไม่เกิน 3 เดือน ส่วนสถานที่ที่ใช้ในการขังเดี่ยว นั้น ให้กระทำโดยวิธีแยกผู้ต้องรับโทษจากผู้ต้องขังอื่นและคุมขังไว ในที่ซึ่งจัดขึ้นเป็นพิเศษ ห้ามการติดต่อ พูดจา กับผู้อื่นทั้งสิ้น ตามข้อ 118
....................
Reference
ข้อมูลภาพจากเว็บไซต์ https://www.change.org/p/support-pelican-bay-shu-p...
ขอบคุณมากครับอาจารย์ขจิต ฝอยทอง
ขอบคุณมากครับอาจารย์วอญ่า - ผู้เฒ่า - natachoei
ขอบคุณมากครับอาจารย์นงนาท สนธิสุวรรณ
ขอบคุณมากครับอาจารย์ต้น