พระมหาเจดีย์พุทธคยา

พระมหาเจดีย์พุทธคยา เป็น ๑ ใน ๔ แห่ง พุทธศาสนสถานที่สำคัญที่สุดของชาวพุทธที่เรียกว่า สังเวชนียสถาน ๔ ตำบล ตั้งอยู่ทิศตะวันตกของแม่น้ำเนรัญชรา ไกลจากฝั่งแม่น้ำประมาณ ๓๕๐ เมตร สูงประมาณ ๕๑ เมตร ฐานโดยรอบวัดได้ ๑๒๑.๒๙ เมตร สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยพระเจ้าอโศกมหาราชด้วยหินทรายสีน้ำตาลนวล มีลักษณะเป็นทรงสี่เหลี่ยมจัตุรัสยอดแหลมมีฉัตรเก้าชั้นสีทองคล้ายยอดพระเจดีย์ทั่วไป พระเจ้าหุวิชกะทรงสร้างต่อมาจากสมัยพระเจ้าอโศกมหาราชและมีการซ่อมแซมบูรณะโดยกษัตริย์ชาวพุทธและพุทธศาสนิกชนเรื่อยมา

นอกจากนี้ผนังภายนอกทั้ง ๔ ด้านยังมีองค์เจดีย์เล็กๆ ลดหลั่นกันลงมาอยู่โดยรอบพระเจดีย์องค์ใหญ่ จึงทำให้พระเจดีย์มีความงามยิ่งขึ้น ภายในมีห้องสำหรับปฏิบัติธรรมอยู่ชั้นบน ส่วนชั้นล่างนั้น ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัยขนาดใหญ่สูงประมาณ ๑.๖๖ เมตร หน้าตักกว้าง ๑.๔๗ เมตร แกะสลักด้วยหินตามแบบศิลปะสมัยปาละ มีอายุประมาณ ๑,๔๐๐ ปี องค์พระพุทธรูป ทาด้วยสีทองสวยงามมาก คนไทยนิยมเรียกว่า "พระพุทธเมตตา"