​ร่วมประชุม 3rd HTAsiaLink Annual Conference ที่ปักกิ่ง

การประชุม HTAsiaLink Annual Conference นี้ ริเริ่มโดย นพ. ยศ. ตีระวัฒนานนท์ ผอ. HITAP ประชุมครั้งแรกที่กรุงเทพ ครั้งที่สองที่ปีนัง มาเลเซีย ครั้งนี้ครั้งที่สามที่ปักกิ่ง วันที่ ๑๕ - ๑๖ พ.ค. ๕๗ คุณหมอยศขนคนของ HITAP ไปกว่า ๒๐ คน เพื่อไปฝึกขึ้นเวทีนำเสนอผลงาน รวมทั้งไปเปิดหูเปิดตา

เขาเชิญคณะกรรมการ HITAP ไปด้วย คนที่ไปคือ คุณหมอโหงว (ณรงค์ศักดิ์ อังคะสุวพลา) ประธานมูลนิธิ คุณหมอพีระพล รองเลขาธิการ สป.สช. อ. บุ๋ม (รศ. ดร. ชื่นฤทัย กาญจนจิตรา) และผม โดย อ. บุ๋มกับผมเดินทางกลับจากอเมริกา ก็ไปต่อที่ปักกิ่งเลย เป็นการเดินทางที่ยาวถึง ๑๒ วัน สะบักสะบอมเอาการ แต่ก็ทนได้ ดีใจที่ร่างกายยังพอสู้ไหว

ผมได้เรียนรู้มากจากการประชุม โดยเฉพาะจากการบรรยาย keynote ของพวกศาสตราจารย์ และผู้ทำงานเรื่องการประเมินเทคโนโลยีโดยตรง เห็นได้ชัดเจนว่า การประเมินเทคโนโลยี (HTA – Health Technology Assessment) เป็นเครื่องมือสำคัญของการบรรลุ UHC (Universal Health Coverage) หรือการคุ้มครอง สุขภาพถ้วนหน้า ภายใต้เงินและทรัพยากรที่มีจำกัด เป็นเครื่องมือให้รู้จักใช้เทคโนโลยี อย่างฉลาด และคุ้มค่า ไม่ตกเป็นเหยื่อของแรงกดดันของธุรกิจที่เสนอเทคโนโลยีใหม่ราคาแพง และไม่คุ้มค่า

ผมสังเกตว่า หน่วยงานที่ทำหน้าที่ HTA ในประเทศสมาชิกของ HTAsiaLink แตกต่างกัน พอจะแยก ได้เป็นสองกลุ่ม กลุ่มหนึ่งคือ เป็นหน่วยงานอยู่ในกระทรวงสาธารณสุขหรือหน่วยนโยบายสุขภาพของประเทศ กลุ่มที่สอง หน่วยงาน HTA มีทั้งที่อยู่ในฝ่ายกำกับหรือนโยบาย และที่อยู่แยกออกมามีอิสระ ไทยและเกาหลี และอังกฤษ อยู่ในกลุ่มนี้

แบบแรกมีข้อดีคือ ผลงานเข้าสู่ฝ่ายนโยบายหรือกำกับโดยตรง แต่มีจุดอ่อนคือ อาจใกล้ชิดเกินไป จนความเป็นอิสระถูกบั่นทอน แบบที่สอง ที่มีหน่วยงาน HTA อิสระไม่ขึ้นกับหน่วยนโยบายหรือกำกับ มีข้อดีตรงที่มีความเป็นอิสระทางวิชาการสูง แต่ก็มีจุดอ่อนตรงที่หัวหน้าทีมต้องเก่งมาก และมีเครือข่าย นานาชาติหนุนหลัง ประเทศไทยเราโชคดี ที่เรามีคุณหมอยศ

ท่าทีของฝรั่งผู้เชี่ยวชาญที่มาร่วมงาน ที่แสดงความนับถือยกย่องคุณหมอยศ ชัดเจนมาก เป็นการยกย่องจากความสามารถ และการมีภาวะผู้นำ ในการก่อตั้งและขับเคลื่อนเครือข่าย HTAsiaLink เป็นที่น่าภาคภูมิใจของประเทศไทย

วิจารณ์ พานิช

๑๗ พ.ค. ๕๗