ผู้ทรงสิทธิในการมีสุขภาพดี
ผู้ทรงสิทธิในการมีสุขภาพดี
สิทธิมนุษยชนด้านสาธารณสุข หมายถึง การที่บุคคลมีสิทธิในการรับบริการทาง สาธารณสุขที่ได้มาตรฐาน และมีประสิทธิภาพอย่างเท่าเทียมกัน โดยที่ผู้ยากไร้มีสิทธิได้ รับการรักษาพยาบาลจากสถานบริการสาธารณสุขของรัฐโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ซึ่งในปัจจุบัน รัฐธรรมนูญ ได้บัญญัติรับรองและคุ้มครองสิทธิไว้แล้วตามมาตรา 52 ดังนั้น รัฐจึงต้อง จัดบริการด้านการสาธารณสุขที่ได้มาตรฐานแก่ประชาชน เพื่อให้ประชาชนทุกคนมี สุขภาพกายและสุขภาพจิตที่ดีในระดับสูงที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ดังนั้น สิทธิที่จะได้รับ บริการด้านการสุขภาพ ก็คือ สิทธิของปัจเจกบุคคลที่มีโอกาสเท่าเทียมกันในการที่จะได้ รับบริการเพื่อสุขภาพ โดยไม่คำนึงว่าบุคคลนั้นมีความสามารถจะรับภาระค่าบริการ เหล่านั้นได้หรือไม่ก็ตาม[1]
สิทธิสุขภาพดี ตามกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม ข้อที่ 12 ให้ความหมายว่า รัฐที่เป็นภาคีในกติกานี้ รับรองสิทธิของทุกคนที่จะมีสุขภาพกาย และสุขภาพจิตตามมาตราฐาน “สูงสุด” เท่าที่เป็นไปได้ โดยประเทศไทยของเรานั้น ได้ใช้บังคับกติกานี้เมื่อวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2519 (1)
หากพิจารณาปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน ข้อ 25 (1) ทุกคนมีสิทธิในมาตรฐานการครองชีพอันเพียงพอสำหรับสุขภาพและความเป็นอยู่ดีของตนและครอบครัว รวมทั้งอาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย และการดูแลรักษาทางการแพทย์และบริการสังคมที่จำเป็น และมีสิทธิในความมั่นคงในยามว่างงาน เจ็บป่วยพิการ เป็นหม้าย วัยชรา หรือขาดอาชีพอื่นในพฤติการณ์ที่นอกเหนืออำนาจของตน และ (2) มารดาและเด็กมีสิทธิที่จะรับการดูแลรักษาและช่วยเหลือเป็นพิเศษ เด็กทั้งปวงไม่ว่าจะเกิดในหรือนอกสมรส จะต้องได้รับการคุ้มครองทางสังคมเช่นเดียวกัน
จากปฏิญญาสากลดังกล่าว แสดงให้เห็นว่า บุคคลทุกคนถือเป็นผู้ทรงสิทธิในการมีสุขภาพดี ไม่ว่าจะเป็นคนเชื้อชาติ หรือสัญชาติใดก็ตาม ดังนั้นจึงอาจกล่าวได้ว่า น้องผักกาด คือบุคคลที่กำลังถูกละเมิดสิทธิในการที่จะได้รับการรักษา เพราะน้องผักกาดก็คือมนุษย์คนหนึ่งที่สามารถเป็นผู้ทรงสิทธิในการมีสุขภาพดีได้[2]
ในกรณีศึกษาข้าพเจ้าขอยกตัวอย่างกรณีของน้องผักกาด หรือเด็กหญิงผักกาด เกิดที่โรงพยาบาลแม่สอด จังหวัดตาก สันนิษฐานว่าบุพการีเป็นคนเมียนมาร์ น้องพิการตั้งแต่กำเนิด คือเป็นโรคสมองบวมน้ำ อาการหนักมาก ไม่สามารถลุกไปไหนได้ เป็นคนไข้ติดเตียง คิดว่าน้องจะไม่สามารถมีชีวิตรอดเกิน1เดือน จึงไม่ได้มีการแจ้งเกิด แต่น้องสามารถมีชีวิตอยู่รอดมาได้ ปัจจุบัน น้องมีอายุราว8ปี
เนื่องจากน้องไม่ได้ถูกแจ้งเกิดแต่อย่างใด น้องจึงยังไม่ได้รับการรับรองสถานะบุคคลในทะเบียนราษฎรของรัฐใดเลย น้องจึงเป็นคนไร้รัฐ ไร้สัญชาติ
ในความเป็นจริงแล้ว ถ้าบุคคลนั้นมีปัญหาในเรื่องสถานะบุคคล ประเทศไทยก็มีกองทุนเพื่อบุคคลที่มีปัญหาสถานะบุคคลตามมติของคณะรัฐมนตรี แต่สำหรับกรณีของน้องผักกาดนั้น น้องก็มีปัญหาในเรื่องสถานะบุคคลเช่นเดียวกัน แต่น้องไม่สามารถเข้าถึงกองทุนเพื่อบุคคลที่มีปัญหาสถานะบุคคลได้ เนื่องจากมีปัญหาในการตีความคำว่าปัญหาสถานะบุคคลไม่ตรงกัน ทั้งๆที่น้องจะได้รับการรักษาพยาบาลตามสิทธิในการมีสุขภาพดีที่เป็นสิทธิมนุษยชนที่มนุษย์ทุกคนควรจะได้รับ แทนที่น้องจะได้รับการดูแลแบบคนพิการตามสิทธิคนพิการที่รัฐมีหน้าที่ดูแล ได้ใช้เครื่องมือฟื้นฟูร่างกายของน้อง แต่น้องกลับไม่ได้การช่วยเหลืออะไรจากรัฐเลย
อย่างไรก็ตาม เหตุที่เป็นคนไร้รัฐไร้สัญชาตินั้นไม่ได้ทำให้สิทธิที่ได้กล่าวไว้ข้างต้นของน้องผักกาดหายไปแต่อย่างใด ตราบที่น้องผักกาดเป็นมนุษย์ก็ย่อมไม่เสียสิทธินี้ไป ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่าการที่น้องผักกาดไม่ได้รับความช่วยเหลือเพราะเหตุไม่มีสัญชาติไทยนั้น เป็นการถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนแล้วนั่นเองแต่น้องผักกาดยังโชคดี ที่มีภาคประชาสังคมให้การสนับสนุน ซื้อหลักประกันสุขภาพตามมติของคณะรัฐมนตรี ให้น้องผักกาดได้รับการดูแลและเลี้ยงดูโดยโรงพยาบาลพบพระ จังหวัดตากต่อไป[3]
[1] แผนปฏิบัติการสิทธิมนุษยชนเฉพาะด้าน โดย บ้านจอมยุทธ: สร้างเมื่อ สิงหาคม2543 สืบค้นจาก: http://www.baanjomyut.com/library_2/extension-4/human_rights/07.html
[2]รัฐธรรมนูญกับสุขภาพ สืบค้นจาก : http://www.elearning.msu.ac.th/opencourse/0701501/Unit01/un01_04.htm
[3] เด็กและเยาวชนข้ามชาติด้อยโอกาสที่ อ.แหวว เลือกเป็นกรณีศึกษา โดยพันธุ์ทิพย์ กาญจนะจิตรา สายสุนทร เมื่อวันที่ 14 เมษายน สืบค้นจาก :
ความเห็น (0)
ไม่มีความเห็น