มนุษย์ที่่ข้ามชาติ

บทความที่ 8 เรื่อง มนุษย์ที่ข้ามชาติ กรณีน้องดนัยยื่อบ๊อ ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนหรือไม่

น้องดนัยยื่อบ๊อเป็นบุตรของนางหมี่ยื่มยื่อบ๊อ และนายอาบูยื่อบ๊อ ซึ่งนายอาบูเป็นชาวกะเหรี่ยงในเมียนม่าร์ น้องดนัยเกิดเมื่อปี พ.ศ.2542 ที่อำเภอฝาง ประเทศไทยในขณะที่น้องดนัยเกิดนั้นยังเป็นระยะเวลาที่นางหมี่ยื่ม กำลังขอพิสูจน์สัญชาติ ว่าเป็นบุคคลผู้มีสัญชาติไทยจึงพบว่าครอบครัวดังกล่าวนี้มีลักษณะเป็นครอบครัวข้ามชาติ เนื่องจากประกอบไปด้วยบิดาที่ข้ามชาติมาจากเมียนม่าร์ที่ได้มาอาศัยอยู่ในประเทศไทย

จากข้อเท็จจริงกลับพบว่าน้องดนัยประสบปัญหาและถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนเนื่องจากต้องตกเป็นบุคคลไร้รัฐไร้สัญชาติ เพราะไม่ได้รับการบันทึกในทะเบียนราษฎรว่าเป็นบุคคลที่มีสิทธิอาศัยในประเทศไทย และมิได้รับการยอมรับโดยระบุในสูติบัตรว่าเป็นบุคคลที่มีสัญชาติไทย เช่นนี้ย่อมส่งผลกระทบต่อสิทธิต่างๆที่น้องดนัยควรได้รับในฐานะที่เป็นผู้มีสัญชาติไทย

เพราะแท้จริงแล้วน้องดนัยนั้นเป็นผู้ที่มีสัญชาติไทยโดยการเกิดเมื่อพิจารณาตามหลักการได้สัญชาติดังต่อไปนี้

หลักประการที่ 1 หลักสืบสายโลหิตจากมารดาโดยผลของมาตรา๗ (๑) แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ [1]โดยข้อกฎหมายดังกล่าวนี้วางหลักว่า “บุคคลที่เกิดจากมารดาสัญชาติไทย ย่อมมีสิทธิในสัญชาติไทยโดยการเกิดโดยหลักสืบสายโลหิตจากมารดา”แม้ว่าในขณะที่น้องดนัยเกิด การพิสูจน์สัญชาติของนางหมี่ยื่มยังไม่สำเร็จ แต่เมื่อได้รับการพิสูจน์จนสำเร็จในภายหลังว่าเป็นบุคคลผู้มีสัญชาติไทยโดยการเกิด ย่อมทำให้ในขณะที่น้องดนัยเกิดเขาย่อมมีมารดาเป็นบุคคลสัญชาติไทยเมื่อเป็นเช่นนี้แล้วจึงทำให้น้องดนัยได้รับสัญชาติไทยโดยการเกิดตามหลักสืบสายโลหิตจากนางหมี่ยื่มผู้เป็นมารดาตามความแห่งมาตรา๗ (๑)

หลักประการที่ 2 หลักดินแดน โดยผลของมาตรามาตรา๗ (๒)แห่ง พ.ร.บ.สัญชาติ พ.ศ.๒๕๐๘ โดยข้อกฎหมายดังกล่าวนี้วางหลักว่า “บุคคลผู้เกิดในราชอาณาจักรไทย ย่อมมีสิทธิในสัญชาติไทยโดยการเกิด ยกเว้นบุคคลตาม มาตรา 7ทวิ วรรคหนึ่ง” และเมื่อพิจารณาจะพบว่าน้องดนัยนั้นเป็นบุคคลผู้เกิดในราชอาณาจักรไทย เนื่องจากเกิดที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ อันเป็นราชอาณาจักรไทยโดยแท้ ทั้งยังมิได้เป็นบุคคลตามความแห่งมาตรา๗ทวิ วรรคหนึ่งที่วางหลักว่า “ผู้เกิดในราชอาณาจักรไทยโดยบิดาและมารดาเป็น คนต่างด้าว ย่อมไม่ได้รับสัญชาติไทย” ซึ่งจากการพิจารณาในหลักกฎหมายประการที่ 1 ข้างต้นก็พบแล้วว่าน้องดนัยมิได้เป็นผู้ที่เกิดในราชอาณาจักรไทยที่มีบิดาและมารดาเป็นคนต่างด้าว เพราะมีเพียงบิดาเท่านั้นที่เป็นคนต่างด้าว เมื่อเป็นเช่นนี้จึงส่งผลสนับสนุนให้น้องดนัยมีสัญชาติไทยโดยการเกิดตามหลักดินแดน

จากหลักกฎหมายดังกล่าวข้างต้นจึงทำให้น้องดนัยเป็นผู้มีสัญชาติไทยโดยการเกิดแต่กลับไม่ได้รับการรับรองและคุ้มครองสิทธิอย่างที่ควรจะเป็นจากรัฐ เพราะในระยะเวลาที่น้องดนัยต้องเป็นคนข้ามชาติไม่มีรัฐและไม่มีสัญชาตินั้นเป็นช่วงเวลาที่ต้องได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐาน แต่น้องดนัยกลับไม่ได้รับสิทธิดังกล่าวเนื่องจากความล่าช้าของการดำเนินการของภาครัฐ และหากมิได้มีการบันทึกข้อมูลของน้องดนัยในฐานะบุคคลผู้มีสัญชาติไทย ก็จะเป็นผลให้น้องดนัยถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนอีกหลายประการเช่น สิทธิในความเป็นพลเมือง หรือสิทธิทางการเมือง เป็นต้น

เขียนเมื่อวันที่ 5 พค 2557

เอกสารอ้างอิง

[1] พระราชบัญญัติสัญชาติ 

 http://www.thaigeneralkonsulat.de/th/consular/nationality สืบค้นเมื่อวันที่5พ.ค.2557