"ศรัทธาหรือเศรษฐกิจ"
ดอกไม้บูชาพระ
เมื่อสองวันที่ผ่านมาได้มีโอกาสเดินทางไปไหว้พระที่จ.น่านหลายแห่งเช่น พระธาตุช้างค้ำ พระธาตุแช่แห้ง วัดภูมินทร์ วัดสวนตาล พระธาตุเขาน้อยฯ และขากลับแวะไหว้พระวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ (หลวงพ่อใหญ่พิษณุโลก) จากนั้นจึงเดินกลับกทม.ตีหนึ่ง
ทำให้เห็นปรากฏการณ์ชาวบ้านที่อาศัยวัดและเห็นชาวนอกวัดที่อาศัยความร่มเย็นของบรรพบุรุษได้สร้างสรรค์งานทางจิตใจเอาไว้ ให้ลูกหลานได้กราบไหว้สักการะ เพื่อสร้างความสงบทางจิตใจ ซึ่งมีสองกลุ่มคือ นักท่องเที่ยวและพ่อค้าขายของ
อุโบสถวัดพระธาตุช้างค้ำ 
นี่คือ สิ่งที่ชีวิตมีคุณค่าเหมือนยารักษาชีวิตให้สด มิให้แห้งแล้งอยู่ตลอดเวลา ทำให้สถานวัดวาอารามกลายเป็นชุมชนหรือแหล่งท่องเที่ยวและแหล่งแสวงบุญทางใจ เป็นการบำบัดทางใจสองอย่างคือ ได้เที่ยวด้วยและได้ไหว้พระด้วยใจด้วย
อดีตความเป็นวัดหรือความสำคัญทางจิตใจเป็นอันสิ่งแรกของชีวิต ด้วยกาลเวลา เศรษฐกิจ สังคม ฯ ทำให้วัดที่สำคัญลดบทบาทลง ความเชื่อ ความศรัทธาก็น้อยลง ในขณะวัดและผู้อาศัยวัด ก็ไม่เห็นความเปลี่ยนแปลงจากภายนอก เห็นแต่ปรากฏการณ์เฉพาะหน้าเวลาเทศกาล ซึ่งมีผู้คนมาแวะเวียนมากมาย แต่วันปกติน้อยลงไป
ทำให้วัดหรือแหล่งท่องเที่ยวทางใจ ค่อยๆลดเสน่ห์ความนิยมลง สาเหตุมาจากหลายปัจจัยเช่น เหตุจากภายนอกวัด ไม่ว่าค่านิยม สังมยุคใหม่ เศรษฐกิจฯที่หลั่งไหลไปตามกระแสวัฒนธรรมตะวันตกมากขึ้น จึงเห็นมรดกของบรรพบุรุษเป็นสิ่งคร่ำครึไป หรือมาจากเหตุภายในคือ วัดวา ผู้อยู่อาศัย สิ่งก่อสร้าง ขาดความสะอาด ความเป็นระเบียบ ไม่พัฒนาปรับปรุงให้ใหม่และดูน่าชม น่ากราบไหว้ จนขาดระบบการบริหารจัดการ
วัดภูมินทร์
และสิ่งหนึ่งที่มองเห็นคือ การจัดระบบการค้า การขาย ในบริเวณวัดหรือสถานศักดิ์สิทธิ์ กลายเป็นแหล่งแสวงหาเงินทองกันอย่างไร้น้ำใจแห่งความเอื้ออาทรต่อนักท่องเที่ยว นักแสวงบุญ อาจเคยไปแหล่งที่มีพ่อค้าหน้าใสหากินกับนักแสวงบุญด้วยความไม่รู้ของนักแสวงบุญ
นี่คือ อิทธิพลของคำว่า รายได้หรือเงินทอง ซึ่งเข้ามามีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของคนไทยพุทธ จนกลายเป็นที่ยอมรับว่า "มันเป็นเช่นนี้แหละ" หมายความว่า ยอมรับกันมานานและไม่ละอายต่อตัวเอง ในฐานะอาศัยวัดแห่งศรัทธาผู้คน จนชาชินเพราะไม่เห็นผลทางลบ มีแต่ร่ำรวยลูกเดียว
พระธาตุแช่แห้ง
กล่าวโดยสรุป ผลที่ได้ของผู้เขียนคือ ๑)ได้เห็นสิ่งที่ไม่เคยเห็น ๒) สบายใจที่ได้กราบไหว้ ๓) ได้เห็นพลังศรัทธามหาชนที่ดั้นด้นมาไกล เพื่อกราบไหว้ขอพร ๔) ได้เห็นการค้าการขายของชาวบ้าน ๕) ได้เห็นการจัดการ บริหารที่ขาดไป (มองภาพเอา) ๖) เห็นความไม่พัฒนาของสถานที่และสิ่งก่อสร้าง ๗) เห็นสวัสดิการของนักท่องเที่ยว เช่น หมา แมว ควันธูป สิ่งก่อสร้างที่ไม่ถาวรหรือเก่าชำรุด อาจมีอันตรายต่อนักท่องเที่ยว
๘) ความสัมพันธ์ระหว่างพระสงฆ์กับนักท่องเที่ยวไม่มี ไม่มีประชาสัมพันธ์เหมือนแหล่งท่องเที่ยวทั่วไปที่มีไกด์นำ ๙) การแต่งตัวที่ไม่เหมาะสมของนักท่องเที่ยว ๑๐) เห็นการค้า การขาย การแสวงหาผลประโยชน์จนลืมไปว่าวัดคือ แหล่งแสวงบุญหรือสถานศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งอาจมีการโกหก พูดล่อลวง โน้มน้าวให้เชื่อสินค้าของตนหรือของวัด เช่น วัตถุมงคล ของที่ระลึก เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม หากท่านไปโดยไม่คิดอะไร หรือเก็บมาเป็นสิ่งกวนใจ ก็คงไม่มีอะไรน่าวิตกนัก เพราะมันเป็นกระแสที่ไหลไปตามโลกเกือบหมด องค์กรศาสนาเองก็คงรู้จุดนี้ดี จึงไม่อยากเข้าไปยุ่งกับศรัทธาที่มองไม่เห็นตัว หากมองเพื่อสร้างสรรค์เพื่อการพัฒนาปรับปรุงหรือเห็นสิ่งความน่าจะเป็นในอนาคตได้ ก็อาจเป็นสิ่งที่ต้องช่วยกันติติงดีไหมครับ
นุ่น นิ้ง โบว์ ไกด์สาวน้อยวัดสวนตาล จ.น่าน
------------------<๓/๒/๕๗>-------------------
ความเห็น (2)
-สวัสดีครับ
-ตามมาชมวัด..
-เมื่อวานไปทำบุญที่วัด...เช่นกันครับ
-ขอบคุณครับ..
...สถานที่สาธารณะประโยชน์ มักดำเนินการหารายได้โดยอ้างเหตุผลเพื่อเลี้ยงดูเอง ...เป็นจุดเริ่มต้นของการคอรัปชั่น และปัญหามากมายที่จะตามมา...อาจจะโดยตั้งใจ หรือไม่ตั้งใจ แต่เป็นสิ่งที่ต่างประเทศไม่ทำนะคะ...