เสียงสะท้อนจากญาติ
นี้เป็นเสียงหนึ่งที่เกิดจากญาติและชุมชน ในการดูแลผู้ป่วยจิตเวชในชุมชน ซึ่งเป็นสิ่งหนึ่งที่ญาติและชุมชนหนักใจและรอความหวังว่าผู้ป่วยจิตเวชของเขาจะหายใหม เคยมีคำถามที่ญาติถามคุณหมอหลายครั้งว่าผู้ป่วยของเขาจะหายใหม หมอตอบว่าหาย แต่ต้องกินยาต่อเนื่องเพื่อให้ผู้ป่วยจิตเวชหาย นี้คือความหวังที่ญาติได้รับจากหมอ จากวันเป็นเดือนจากเดือนเป็นปี ญาติก้ยังดูผู้ป่วยจิตเวชรับประทานยาตามหมอสั่ง แต่เขากับไม่เห็นว่าผู้ป่วยจะหายกับมาช่วยงานเขาได้เหมือนคนทั่วไปอย่างไร จนเป็นคำถามในชุมชนว่าผู้ที่ป่วยทางจิตโดยมีอาการต่างๆแล้วจะหายจริงหรือ
แต่นั้นก็เป็นสิ่งหนึ่งที่ญาติจะต้องดูแลถึงจะหายไม่หายก็ตาม แต่ก็มีความหนักใจกับญาติและชุมชนตลอดเสมอเมือผู้ป่วยมีอาการกำเริบ แสดงอาการเจ็บป่วยทางจิตออกมา แล้วก็จะทำให้ ญาติเกิดความเครียด ความกังวล กลัวว่าผู้ป่วยจะทำร้ายตนเองหรือทำร้ายผู้อื่น ญาติก็จะหาวิธีดูแลต่างๆนาๆ จนบางครั้งต้องถามตนเองว่ายานี้มันช่วยให้ผู้ป่วยหายจากอาการทางจิตได้ใหม (พูดง่ายๆว่ายานี้ทำให้ผู้ป่วยหายจริงหรือ)นี้ก็เป็นความหนักใจของญาติอีกประการหนึ่ง เวลาญาตินำผู้ป่วยไปรับยา อีกสิ่งหนึ่งที่ได้รับคือหมอหรือพยาบาลไม่ค่อยฟังญาติ จะฟังแต่คนไข้ ทั้งที่รู้อยู่ว่านี้คือผู้ป่วย แต่ก็จะฟังแต่ผู้ป่วย เพราะหมอก็รู้อยู่ว่าผู้ป่วยเวลาไปหาหมอเขาไม่อยากนอน รพ. เมื่อเป็นเช่นนั้นเขาก็หาแนวคิดที่จะทำอย่างไรก็ได้เพื่อไม่ต้องนอน รพ.
หรือถ้าจะฟังญาติก็คือเรียกญาติเข้าไปอบรมมากกว่า ไนเรื่องของการดูแลผู้ป่วย ในเรื่องของการรับประทานยา ในการทำกิจกรรมฟื้นฟูต่างๆ แต่ไม่เคยถามญาติเลยว่า ญาติต้องการอะไร จนบางครั้งมีคำถามให้กับตนเองว่า หมอหรือพยาบาล เจ้าหน้าที่จะรู้ใหมว่าเขาหนักใจ ที่สุดนะไม่ใช่เรื่องพวกนี้ แต่หนักใจว่า "ทำอย่างเราเขากับผู้ป่วย(2คน)จะอยู่ร่วมกันได้" โดยไม่มีปัญหากระทบกระทั้งกัน หมอพยาบาล เจ้าหน้าที่จะรู้เรื่องนี้ใหม ญาตินะไม่อยากรู้เรื่องยา เรื่องโรค เรื่องสิทธิต่างๆ แต่อยากรู้เรื่องนี้มากกว่า หมอมีวิธีการอย่างไรที่จะทำให้ชุมชนเข้าใจและมีวิธีช่วยให้ญาติได้ผ่อนคลาย
นี้ก็เป็นเสียงเรียกร้องส่วนหนึ่งของญาติที่มีผู้ป่วยจิตเวชในการดูแล ญาติอยากให้ผู้ป่วยหายแต่ไม่สามารถจัดการด้วยตัวคนเดียวได้ จึงต้องของให้หมอเข้ามาช่วยในการหาวิธีในการช่วยเหลือผู้ป่วยจิตเวชที่อยู่ในชุมชน ให้เขาได้รับศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์กลับคืนมา
จาการทำงานในการดูแลผู้ป่วยจิตเวชในชุมชนนี้ก็ได้ฟังเสียงสะท้อนจากญาติผู้ป่วยชุมชน ก็จะมองเห็นว่า ญาติมีความหนักใจที่มีผู้ป่วยจิตเวช เพราะญาติใหนจะดูแลผู้ป่วย คนในครอบครัว เรื่องปากท้องของตนและคนในครอบครัว ไม่มีเวลามาใส่ใจดูแลได้เต็มที่ ก็จะดูได้ในเรื่องการกินยา รับประทานอาหาร กิจวัตรประจำวันเป็นต้น ส่วนชุมชนก็จะไม่มีความรู้ในเรื่องของจิตเวชเลย จนบางครั้งก็ทำร้ายจิตใจผู้ป่วยและญาติโดยไม่รู้ตัว เช่นเรื่องผู้ป่วยจิตเวชว่าเป็นคนบ้า หรือครอบครัวผีบ้า อย่าเข้าใกล้ ก็เป็นการกระทำดดยไม่รู้ ดังนั้นจะจะทำอย่างไรเพื่อให้ลดคำพูดเหล่านี้ เพื่อให้ผู้ป่วยจิตเวชและยาติได้มีพื้นที่อยู่ในสังคม และได้รับสิทธิเท่าเทียมกัน นี้ก็น่าจะช่วยแก้ปัญหาของผู้ป่วยได้ เหมือนกับที่เคยถามหมอว่าไปเยี่ยมบ้านผู้ป่วยจิตเวชหมอได้อะไร ญาติได้อะไรจากหมอ และคนในชุมชนได้อะไรจากหมอในการไปเยี่ยมบ้าน แต่ถ้าหมอลงไปเยี่ยมบ้านพร้อมกับชุมชนคิดว่าชุมชนจะได้อะไรจากหมอในการลงเยี่ยมบ้าน นี้ก็เป็นสิ่งหนึ่งที่อยากให้ชุมชนสังคมช่วยในเรื่องของการคืนศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ให้กับผู้ป่วยจิตเวช โดยการยอมรับ ให้โอกาส ให้เข้าร่วมกิจกรรมของชุมชน
เยี่ยมบ้านผู้ป่วยจิตเวชพร้อมกับชุมชนพระสงฆ์หมอ
กิจกรรมนี้ได้จากชุมชนในการลงไปเยี่ยมบ้านพร้อมกับหมอและมาวิเคราะห์ร่วมกันว่าจะช่วยเหลือบ้านใหนก่อนหรือสิ่งใหนควรทำก่อนสิ่งใหนที่จะต้องรอในการขอความช่วยเหลือจากที่อื่น
กิจกรรมธรรมสัญจรสุขภาพจิต
เพื่อทำความเข้าใจกับชุมชนว่าผู้ป่วยจิตเวช ที่ป่วยนี้เป็นเพราะโรค ไม่ใช้เขาแกล้งทำ เขาต้องกินยาอบ่างต่อเนื่องเหมือนคนเป็นโรดเบาหวาน ความดัน เขาต้องได้รับศักดิศรีของความเป็นมนุษย์คืออยู่ร่วมกับชุมชนสังคม โดยไม่รังเกียจ และต้องให้โอกาสแก่ผู้ป่วยจิตเวช
กิจกรรมการมีส่วนร่วมของชุมชน เช่นปีใหม่ สงกรานต์ก็จัดให้ผู้ป่วยเข้ามามีส่วนร่วมทำกิจกรรม
ความเห็น (2)
ดูแลจิตใจผู้ป่วยด้วยนะคะ ดีค่ะ
นมัสการท่าน
ชอบใจการดูแลผู้ป่วยที่มีองค์รวมมีการบูรณาการกับหลายๆฝ่ายครับ
ขอบพระคุณมากครับ