มะขามเพื่อสุขภาพสมุุนไพรที่หาได้ง่ายปลูกง่ายมีประโยชน์มาก
มะขาม ต้นไม้ยืนต้น มีทั้งมะขามเปรี้ยวและมะขามหวาน มะขามเปรี้ยวนิยมมาปรุงอาหารที่ให้รสเปรี้ยวซึ่งใช้ได้หลายส่วน เช่น ยอด-ใบอ่อน นำมายำ ส้า ใส่แกงต่างๆ ฝักอ่อนๆ นำมาจิ้มกะปิ ตำน้ำพริก ตำส้มตำใส่แทนมะนาว ฝักที่ยังไม่สุกเป็นมะขามเปียก ก็นำมาเชื่อม แช่อิ่ม ดองเกลือ ใส่ในแกงแทนมะขามเปียกก็อร่อย เช่น จอผักกาดใส่กระดูกหมู มะขามสุก หรือมะขามเปียกเนื้อเป็นสีน้ำตาล มาขยำเป็นน้ำข้นๆปรุงอาหารที่ต้องการรสเปรั้ยวเช่น แกงส้ม แกงฮังเล น้ำมะขาม ยาระบาย ฯลฯ หรือนำมาผสมรวมกับสมุนไพรอื่นทำครีมพอกหน้า สบู่มะขาม ฯ เมล็ดมะขามที่เปลือกสีดำๆนั้นเนื้อมะขามก็มีผลการวิจัย ที่ประเทศอินเดียและญี่ปุ่น ลดน้ำตาลในเลือดผู้ป่วยโรคเบาหวาน ลดไขมันในเลือดได้ ฯ ขับพยาธิ บำรุงไขข้อ ฯ มะขามจึงเป็นสมุนไพรที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพได้หลากหลายอย่างมาก นำคุณค่าและสรรพคุณของมะขามมาฝาก ดังนี้
มะขามหวาน เป็นที่นิยมกันมากเพราะหวานอร่อย มีหลายพันธุ์ให้ได้ซื้อเช่นเดียวกับผลไม้อื่นๆที่มีหลายพันธุ์ มะขามหวานที่เมื่อถึงฤดูมะขามหวานออกจำหน่ายเราจะคิดถึงจังหวัดไหนค่ะ ใช้เพรชบูรณ์หรือเปล่า พันะุ์มะขามหวานในไทยของเรา เช่น ขันดี ประกายทองหรือตาแป๊ะ ศรีชมพู สีทองหรือนายหยัด หมื่อนจง อินทผาลัม
คุณค่าอาหารและสรรพคุณ
ผลมะขาม ให้คาร์โบไอเดรต โปรตีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก วิตามินเอ และ ประกอบด้วยกรดอินทรีย์หลายตัว เช่น กรดททาทาริก กรดซิตริก เป็นต้น กรดเหล่านี้มีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนๆ และลดความร้อนของร่างกาย การแพทย์แผนไทยเชื่อว่า รสเปรี้ยวจากมะขามละลายกับน้ำเกลือ สวนทวารแก้ท้องผูก และดื่มแก้กระหายน้ำ กับทั้งเป็นยาขับเลือดของผู้หญิงหลังคลอดบุตรใหม่ๆ น้ำมะขามเปียกยังใช้ขัดเครื่องทองเหลือง เครื่องเงินให้เป็นเงางามอีกด้วย
ยอดอ่อนและฝักสด มีแคลเซียม ฟอสฟอรัส และวิตามินซีมาก ช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง ไม่เปราะง่าย และช่วยให้ร่างกายมีภูมิต้านทานโรคเพิ่มขึ้น มีธาตุเหล็ก ช่วยสร้างเม็ดเลือดแดง มีเบ-ต้าแคโรทีน ซึ่งเป็นแหล่งกำเนิดของวิตามมินเอ ช่วยบำรุงสายตา
ใบมะขาม มีแคลเซียม เส่นใย และฟอสฟอรัส ใช้ปรุงเป็นยาแก้โรคบิด แก้ไอ ใช้ต้มน้ำรวมกับหัวหอมโกรกหัวเด็กแก้หวัดคัดจมูก เมล็ด มีมิวซิเลจสูง ไขมัน คารืโบไฮเดรต น้ำมันชนิด semidrying fixed oil และอื่นๆ เมล็ดคั่วไฟและกะเทาะเปลือกออกกินแก้อาการท้องร่วง แก้อาเจียน
แก่นมะขาม แก้ฝีในมดลูก อาการสะอึก และรักษาโรคบิด
( ขอบคุณสรรพคุณประโยชน์มะขาม จากหนังสือ สวนอนุรักษ์และพัฒนาพรรณไม้เขตร้อน โดย กรมวิขาการเกษตร)
มะขาม
มะขามไทย ,ม่องโคลัง(กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี) .อำเปียล (เขมร),
ตะลูบ (โคราช) ,ขาม(ใต้) มะขามกระดาน, Tamarind
ใบแก่ รสเปริ้ยวฝาด ขับเสมหะในลำไส้ ฟอกโลหิต ขับเลือดและลมในลำไส้ แก้บิด แก้ไอ
ต้มเอาน้ำโกรกศรษะในตอนเช้า แก้หวัดคัดจมูก
เนื้อในฝัก รสเปริ้ยว กัดเสมหะ แก้ท้องผูก แก้กระหายน้ำ
คั้นกับน้ำปูนใสดื่ม ขับเลือด ขับเสมหะในสตรีที่คลอดบุตรใหม่ๆ แก้สันนิบาตหน้าเพลิง
คั้นกับเกลือและน้ำดื่ม ขับรก
เมล็ดใน รสมัน ขับพยาธิไส้เดือน ต้องใช้ยาระบายช่วย
รกมะขาม(เป็นเส้นๆคล้ายก้างปลาโอบเนื้อมะขามไว้) รสฝาด แก้ท้องเสีย
เปลือกต้น รสฝาดเมาร้อน แก้เหงือกบวม ฆ่าแมงกินฟัน ฆาพยาธิผิวหนัง
ต้มหรือฝนกับน้ำปูนใสทารักษาบาดแแผลเรื้อรัง ชะล้างบาดแผล
แก่น รสฝาดเมาร้อน กล่อมเสมหะและโลหิต
( ขอบคุณสรรพคุณมะขามจากหนังสือเภสัชกรรมไทย โดย วุฒิ วุฒิธรรมเวช)
ปลูกกันไว้บ้างหรือยังค่ะ เพาะด้วยเมล็ดขึ้นง่าย บ้างบ้านปลุกเป็นแนวรั้วบ้านตัดแต่งสวยงามและ เหมาะกับบ้านที่มีบริเวณที่กว้าง ปลูกลงดินถึงจะโตเร็วได้เก็บฝัก ปลูกเพื่อเป็นไม้มงคล โดยมีเความเชื่อมาตั้งแต่โบราณต่อผู้ปลูกไว้หน้าบ้านหรือมีในบริเวณบ้าน แล้วจะเป็นมงคล จะเป็นที่น่าเกรงขาม ไม่มีใครคิดร้าย เกะกะระราน มีคนนิยมยกย่อง และคนในบ้านจะมีความปลอดภัยกันตลอดไป ฯ และมีผู้นิยมนำมาทำไม้ดัด ไม้บอนไซเพื่อความสวยงามก็ออกดอก ออกฝักได้เช่นกัน
บอนไซมะขาม
ด้วยความปรารถนาดี กานดา แสนมณี
วันเสาร์ที่ ๒ พฤศจิกายน พ.ศ ๒๕๕๖
ความเห็น (5)
มะขามเป็นยาระบายที่ดีเยี่ยมเลยค่ะ
อ่านไปน้ำลายสอ ชอบดื่มน้ำมะขามมาก เปรี้ยวเค็มหวานใส่น้ำแข็งทุบ ชื่นใจจริงๆ ขอบคุณบันทึกมะขามที่ทำให้รู้สึกชุ่มคอ
อย่างทานมะขามอ่อนสด ๆ ค่ะ เปรี้ยวปากดีจังค่ะ
มะขามเอย มะขามเปียก .......พอกผิวขัดเซลล์ผิวผ่องพรรณสวยงามยิ่งนักค่ะ
มะขามเอย มะขามอ่อน ......จิ้มน้ำปลาหวาน หรือเกลือเคยแบบภูเก็ต ....ก็ซี๊ดได้ใจค่ะ
มะขามเอย มะขามฝักแก่ ........นำมาแกงส้มแบบปักต์ใต้ หอมเปรี้ยวดีแท้ค่ะ
......แม้แต่ยอดมะขามอ่อน ........นำมาแกงคั่วส้มกุ้ง ปลาอร่อยดีนักแลค่ะ
ได้แค่นี้ล่ะค่ะพี่ดา ......คิดได้ ทานได้ ทำเป็นหรือเปล่าค่อยว่ากันคะ
ที่บ้านเอาดอกมะขามอ่อนมาต้มกะทิปลา อร่อยมากๆครับพี่
ขอบคุณมากๆครับ