วันนี้ ผมกับคุณเสือ ศน.สุริยา ศน.สายรุ้ง และ ศน.วรายุทธ ตรีสกุล เดินทางไปเยี่ยมครูที่โรงเรียนในเขตพื้นที่ สพป.กาฬสินธุ์ เขต 1 ภายใต้โครงการพัฒนาครูแบบ Coaching และ Mentoring 2 โรงเรียนคือ โรงเรียนชุมชนโพนงามประสาทศิลป์ ต.โพนงาม อ.กมลาไสย และ โรงเรียนนาจำปา ต.นาจำปา อ.ดอนจาน มีความเห็นนำมาบันทึกกันลืม ก่อนจะนำรูปมาประกอบเป็นบันทึกการทำงานต่อไปครับ
ข้อสังเกตต่อโรงเรียนชุมชนบ้านโพนงามประสาทศิลป์
- โรงเรียนสะอาดเรียบร้อยมากครับ เหมือนที่ด่านใต้ฯ และบ้านแกหัวแฮดฯ เมื่อวานนี้.... ความสะอาดเรียบร้อยสำคัญและจำเป็นในการบ่มเพาะอุปนิสัยพอเพียงให้กับเด็กๆ .... มีผูใหญ่ท่านหนึ่งเรียกสิ่งนี้ว่า "ครูที่พูดไม่ได้"
- คุณครูปรียาภรณ์มีความสุขในการสอนมาก ความสุขในตัวครูสำคัญมาก เพราะความสุขจะแผ่ไปยังเด็กๆ ผ่านสีหน้า ท่าทาง การพูดจา เด็กๆ จะสัมผัสสิ่งนี้ได้ .....นี่คือเหตุผลสำคัญที่ทำให้ ..."ครูเป็นอย่างไร เด็กจะมีแนวโน้มเป็นอย่างนั้น ในชั้นเรียนประถม"
- ครูสุปราณี มีความคิดสร้างสรรค์ในการปรับเปลี่ยนวิธีการสอนคณิตศาสตร์ โดยใช้การใช้เกมส์และการแข่งขันด้วยคะแนนมาเป็นแรงกระตุ้นให้เด็กๆ อยากเรียนคณิตศาสตร์ ถือเป็นก้าวสำคัญของการ "ขยับ" ออกมาจากวิธี "สอนทางเดียว"
- ครูไพจิตร (อาจจำสลับกับครูสายใจ) ที่สอนเรื่องอาหารหลัก 5 หมู่ให้เด็กๆ ฟัง และให้เด็กนั่งหันหน้าเข้าหากัน ท่านก็กระตือรือล้นที่จะปรับเปลี่ยนรูปแบบการเรียนการการสอน และสรรหาสื่อภาพสมจริงสวยงามมาให้เด็กๆ ได้เห็นครับ
- เศรษฐกิจชุมชนและสังคมดีมาก ค่าแรงสำหรับการรับจ้างปักดำนาสูงถึงวันละ 350 บาท พร้อมจัดรถรับส่งด้วย ชุมชนมีชื่อเสียงด้านทำ "หมอนขิด" .... ชาวบ้านในเขตพื้นที่กาฬสินธุ์มีฐานะดี เพราะน้ำจากเขื่อนลำปาว ชลประทานจากแม่น้ำลำปาว ทำให้ชาวนาทำนาได้หลายครั้งต่อปี บางครอบครัวเลี้ยงกุ้ง บางครอบครัวเลี้ยงปลาในกระชัง บ้างปลูกยางพารา บ้างปลูกมันสัมปะหลัง ..เรียกว่า "อุดมสมบูรณ์" สมกับที่เป็น "เมืองน้ำดำ"
- เป็นอีกโรงเรียนที่ยังไม่พบว่า จัดการเรียนการสอนแบบ "โครงงานบูรณาการชีวิต"
- นักเรียนยังไม่กล้าคิดกล้าพูด กล้าแสดงออกมากนัก....
ขอคอมเมนต์สำหรับ โรงเรียนชุมชนโพนงามประสาทศิลป์
ผมมีเสนอข้อความเห็นและข้อเสนอแนะ 5 ประการ ดังนี้ครับ
- ต้องสอนให้นักเรียนทุกคนได้ "ฝึกคิด" ผมทดลองสอนแบบ "พาคิด" อ่านได้ที่นี่ครับ ผมให้ท่านอาจารย์ไพจิตรท่านสะท้อนว่า เห็นอะไรบ้างจากการสาธิตการสอนของผม ท่านใช้คำว่า "เห็นเด็กมีส่วนร่วมในการเรียน"
- ควรสอนจาก "สำรวจความรู้เดิม" แล้วค่อย "เติมความรู้ใหม่" แล้วไปต่อให้ถึง "นำไปใช้" หรือเชื่อมโยงกับชีวิตเสมอ (อ่านตัวอย่างได้จากการสอนแบบ "พาคิด" ที่นี่ครับ)
- ออกแบบให้ได้ "ฝึกทักษะ" คือเน้นกระบวนการ ไม่ติดเนื้อหา ด้วยการออกแบบให้ได้ ฝึก 4 อย่างคือ "สืบค้น" "ถอดบทเรียน" "สร้างสื่อหรือชิ้นงาน" และ "นำเสนอหรือเผยแพร่" เป็นต้น คอมเมนต์ข้อนี้สำหรับครูปิยภา ครูในโรงเรียนควรสอบถามว่าการสอนเน้นกระบวนการที่ผมให้ความเห็นแนะนำนั้นทำอย่างไร
- การออกแบบการเรียนการสอนควรคำนึงถึงคำว่า "คุ้มค่า" ท่านใดอยากรู้ว่ารายละเอียดเป็นอย่างไร ให้ถามคุณครูปราณีนะครับ ท่านใช้เกมส์สอน แต่ผมเสนอว่าโจทย์ปัญหาอาจไม่คุ้มค่ากับเวลาที่เราใช้ และไม่ทั่วถึงเด็กทุกคน
- การเรียนการสอนต้องไปให้ถึงคำว่า "คุณค่า" หรือ "ความหมาย" อันนี้คอมเมนต์ทุกโรงเรียน กรณีของโพนงามฯ เราคุยกันเรื่องสัตว์ประจำชาติ .....
จบภาคเช้าวันนี้ครับ