คาใจ..คั่นบันทึกจาก อาทิยต์อัสดงการสร้างสังฆะแห่งการดูแลผู้ป่วย
เมื่ออ่านหนังสืออาทิตย์อัสดงจบลงแล้ว ให้ย้อนกลับมาหาอ่านให้ดีมีรางวัล
ก็อยากทำความเข้าใจกับคำว่าสังฆะก่อน
ในความหมายสังฆะหมายถึงอะไร ทำไมต้องเป็นสังฆะแห่งการดูแลผู้ป่วย
ซึ่งเมื่ออ่านประโยคนี้แล้วทำให้เห็นเส้นจำนวนมาก วนๆ ขยักๆและค่อยๆคลายเป็นลำดับ การคลายตัวของเส้นนั้นช่างงดงามและอ่อนช้อย มีกระบวนการคลายปมเกิดขึ้นเป็นความรู้สึกเห็นตามความคิดของตนเองโดยที่ยังไม่ทราบความหมายที่แท้จริง ที่เห็นนั้นจึงอยากเรียกว่าคาดเดาเอาเองจากความรู้สึกในตนเอง ซึ่งอาจนำมาซึ่งความหลงผิดได้หากไม่ได้สืบค้นทำความเข้าใจ
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน
ได้ให้ความหมายของคำว่า "สังฆะ"ไว้ดังนี้
|
สังฆ |
|
ความหมาย |
คำแปล(พจนานุกรม ไทย-ไทย อ.เปลื้อง ณ นคร)
(มค. สงฺฆ) น. หมู่, ประชุม, ฝูง, คณะภิกษุในพระพุทธศาสนา ตั้งแต่ ๔ รูปขึ้นไป, ปรกติใช้ สงฆ์, มักใช้ในรูปคำสมาส.
http://mediacenter.mcu.ac.th/data/caipyo/m6/web/l_toom/p1.php ได้ให้ความหมายของสังฆะดังนี้
"ความหมายของสังฆะ คำว่า “สังฆะ”
ก็คือ สงฆ์ แปลว่า หมู่ หรือชุมชน ดังนั้น คำว่า “พระสงฆ์” คือชุมชนอันประเสริฐ
ซึ่งเกิดจากท่านผู้รู้ผู้ดำเนินตามอย่างพระพุทธเจ้า มาอยู่ร่วมกัน
เป็นแหล่งที่ดำรงรักษาธรรม และเป็นแหล่งแห่งกัลยาณมิตร
ที่จะช่วยเกื้อหนุนให้ผู้ศึกษาเจริญงอกงามขึ้นไปในชีวิตอันประเสริฐ
จนสามารถเข้าถึงธรรม ตามอย่างพระพุทธเจ้า"
สังฆะในความหมายของบทความที่นี่หมู่บ้านพลัมไม่สนใจของขลัง (คมชัดลึกออนไลน์,กรกฏาคม.( 2556: )หลวงปู่ติช นัท ฮันห์ได้ให้ความหมายไว้ดังนี้ "สังฆะ" ในความหมายใหม่ว่าหมายถึง
'การอยู่ร่วมกันของผู้ปฏิบัติธรรม' โดยไม่จำกัดว่าต้องหมายถึง "คณะสงฆ์"
อย่างที่ชาวพุทธทั่วไปเข้าใจกัน อาจเป็นกลุ่มฆราวาสด้วยกันก็ได้
ความคิดของท่านพุทธทาสเกี่ยวกับสังฆะ ท่านพุทธทาสได้เทศนากี่ยวกับสังฆะว่า ซึ่งหมายถึงหมู่ กลุ่ม ชุมชน อาจจำแนกได้เป็น ๓ ระดับ อ่านเพิ่มเติมที่นี่
นอกจากนี้ในบทความยังได้กล่าวถึงการทำงานอย่างเป็นระบบ แบบแผน และการจัดการที่ยั่งยืน การเผยแพร่ และความสอดคล้อง ดังข้อความต่อไปนี้"
สังฆะ ในความหมายถึง "การคณะสงฆ์ไทย" ซึ่งมีแบบแผนการปกครองการจัดการศึกษา การเผยแพร่ และสาธารณูปการ ที่ต้องจัดให้ได้ผลดี มีประสิทธิภาพคุ้มค่าและยั่งยืนนาน ทั้งเหมาะสมกับยุคสมัย สอดคล้องกับพระธรรมวินัยนั้น"
เมื่อฉันได้พิจารณาทั้งความหมาย และจากบทความดังกล่าวแล้วก็ให้นึกทบทวนพิจารณาการทำงานของตัวเองจึงพบข้อด้อยหลายประการ แต่จะนำไปสู่แนวทางที่ดีขึ้นหากพวกเราได้มองกรอบเป็นเพียงแนวทางให้ปฏิบัติมากกว่าการปิดกั้นโอกาส
สังฆะคือการอยู่ร่วมกันของผู้ปฏิบัติธรรม ข้อนี้เป็นความเห็นที่เห็นจะจริง เพราะการอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขก็เห็นจะมีเพียงการอยู่ร่วมกันของผู้มีธรรมเท่านั้น ที่จะสามารถนำทุกสถานการณ์ที่เกิดขึ้นมาใคร่ครวญ และก่อให้เกิดความสงบร่มเย็น เป็นระเบียบ มีแบบแผน และสอดคล้องกับการไปของโลกในยุคปัจจุบัน
หากสังฆะคือการอยู่ร่วมกันของผู้ปฏิบัติธรรมคือมีธรรมเป็นเครื่องนำทางให้มีสติก็ไม่เป็นการยากที่เหล่าจิตอาสาจะได้เข้าถึงการทำงานร่วมกันอย่างใดอย่างหนึ่ง
แนวคิดนี้จึงนำไปู่การร่วมกันวางแผนการสร้างกรรมดีนับเป็นช่วงเวลาของการแบ่งปันเวลาชีวิต
ของเพื่อนๆผู้ป่วยโรคเรื้อรังเช่นกันที่จะยืนมือออกมาและนำพาสิ่งดีงามมาแบ่งปันและให้ความช่วยเหลือกัน ชาวบ้านเรียกว่าคนละไม้คนละมือ อันนี้ทำให้นึกไปถึงการลงแขกของชาวนา
รู้ไหมว่ามันหาไม่ได้ง่ายๆตรงไหนในภาคปฏิบัติของการทำงานด้านนี้ร่วมกัน
"คือการก้าวเดินออกมาจากใจตนเองโดยไม่มีการชักจูงชักนำ หรือหว่านล้อมทางจิตใจ
และลงมือทำโดยปราศจากเงื่อนไขใดๆ" นั่นเอง
ช่วงเวลาดังกล่าวของการก้าวออกมานั้นจึงเป็นช่วงเวลาแห่งบุญที่ได้เจริญสติที่ได้พิจารณา และอุเบกขา
สำหรับเรื่องแบบแผนการดูแลผู้ป่วย เท่าที่เรียนรู้มาและได้มีโอกาสปฏิบัติกันมานั้นยังอยู่ในขั้นที่เรียกว่าตามสภาพ
ในมุมมองของคำว่าตามสภาพก็คงไม่ต่างอะไรกับ "ความเป็นจริง" ทีมงานจิตอาสาเองยังเข้าไม่ถึงระบบที่จะเอื้อให้
เราได้ทำงานตามแบบแผนที่ตั้งใจวาดหวังกันไว้ ซึ่งจะว่ายากก็ยากนะ จะว่าง่ายก็ง่าย ที่ว่าง่ายคือง่ายตามแบบฉบับ
ตามสภาพของเรากันเอง ที่ว่ายากก็ยากที่โอกาสและความคิดที่ยังติดกรอบ ก็ได้แต่นึกภาวนาว่าถ้ากรอบสีเหลี่ยมสามารถผันรูปร่างหน้าตาเป็นอย่างอื่นบ้างก็คงคล่องตัวในการทำงาน เพื่อนช่วยเพื่อนมิตรภาพบำบัดข้างเตียงมากขึ้น
ขอบคุณค่ะ
ขอบคุณข้อมูล
http://www.buddhadasa.in.th/html/articles/1_bdb/sangha.html
http://www.komchadluek.net/detail/20130503/157520/%E0%B8%97%
http://mediacenter.mcu.ac.th/data/caipyo/m6/web/l_toom/p1.php
ความเห็น (2)
.....คาใจ....ทำให้ผู้อ่าน...หายคาใจด้วยค่ะ ขอบคุณค่ะ
...คือ การก้าวเดินออกมาจากใจตนเอง...โดยไม่มีการชักจูงชักนำ หรือ หว่านล้อมทางจิตใจ
ขอบคุณค่ะน้องDr.Pleมากนะคะ พี่คิดว่าถ้าสามารถผนวกความคิดทั้งของท่านพุทธทาส ท่านหลวงปู่ติช นัท ฮันห์และพี่ไม่ทราบชื่ออีกท่านจากเว็บนี้ http://mediacenter.mcu.ac.th/data/caipyo/m6/web/l_toom/p1.php
ความหมายของสังฆะของการทำงานด้านการดูแลผู้ป่วยมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้นมันช่วยให้เห็นอะไรบางอย่างที่คนธรรมดาๆสามารถเข้าร่วมกิจกรรมบุญแบบนี้ได้ง่ายขึ้นค่ะ