กระบวนการพัฒนาหลักสูตร

ผมไม่มีเวลาอ่านตำราภาษาอังกฤษเลยครับ คราวหน้าผมจะอ่านให้ได้ครับ ซึ่งเรื่องที่ผมอ่านนี้ได้อ่านมาจากหนังสือ 2 เล่มครับ ซึ่งถือว่าเก่ามากครับ หนังสือเก่าๆจะทำให้น่าอ่านดีครับ ก็ขอคำแนะนำด้วยครับ 

กระบวนการพัฒนาหลักสูตร

คำว่า การพัฒนาหลักสูตร ก็จะใช้ในความหมายที่กว้างและครอบคลุมทุกขั้นตอนของการจัดทำหลักสูตร ซึ่งสมัยก่อนนักพัฒนาหลักสูตรจะเน้นให้ความสำคัญเกี่ยวกับเป้าหมายหรือความมุ่งหมายเนื้อหาและวิธีการเรียนการสอนของหลักสูตร โดยไม่สนใจผู้เรียน  การจัดทำหลักสูตรนั้น มีงานที่ต้องทำ 3 อย่าง (Rugg  อ้างถึง Saylor and Alexander.1974 : 8-9) ดังนี้

1.  การกำหนดและพิจารณาเป้าหมายเบื้องต้น

2.   การเลือกกิจกรรม วัสดุอุปกรณ์ สาระเนื้อหา

3.  การกำหนดจัดระบบอุปกรณ์ ตลอดทั้งการทดลองที่เป็นประโยชน์

ไทเลอร์ ได้กล่าวถึงหลักการในการประเมินผลหลักสูตร ปี 1949  โดยอาศัยคำตอบของคำถาม 4 ข้อ  เป็นแนวทางในการพัฒนาหลักสูตรดังนี้

1.  จุดมุ่งหมายการศึกษาของโรงเรียนคืออะไร

2.  การที่จะบรรลุจุดมุ่งหมายการศึกษาของโรงเรียนนั้น ต้องใช้ประสบการณ์การศึกษาอะไร

3.  ประสบการณ์การศึกษาดังกล่าวจะจัดอย่างไร

4.  และเพื่อให้แน่ใจว่า  จุดมุ่งหมายของหลักสูตรบรรลุเป้าหมายตามที่กำหนดไว้ จะมีวิธีการประเมินผลคุณภาพของหลักสูตรได้อย่างไร

ข้อคิดในการพัฒนาหลักสูตร มีดังนี้

1.  ต้องคำนึงถึงองค์ประกอบต่างๆเช่น ผลสัมฤทธิ์ของผู้เรียน ความต้องการของสังคม ความก้าวหน้าทางวิชาการ การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ

2.  การดำเนินงานในการพัฒนาหลักสูตรต้องทำให้ครบ 5 ขั้นตอน ดังนี้ เริ่มจาก การกำหนดจุดมุ่งหมายหลักสูตร การเลือกและการจัดเนื้อหาวิชาและประสบการณ์ การนำหลักสูตรไปใช้ การประเมินผล และการปรับปรุงหลักสูตร

3.  หลักสูตรที่ดีต้องมีรายละเอียดเกี่ยวกับ การบริหารหลักสูตร การจัดแผนการเรียนการสอน วิธีสอนและคุณสมบัติผู้สอน สถานที่ สื่อการสอน และหนังสือเรียน

4.  ต้องมีการประชุมสัมมนาปรึกษาหารือทุกฝ่าย

  สรุปจากการอ่าน  ในการพัฒนาหลักสูตร อย่างแรกที่ต้องพิจารณาคือ จุดมุ่งหมายซึ่งจะต้องเกี่ยวกับผู้เรียน สังคม  และจากจุดมุ่งหมายของหลักสูตรก็สามารถกำหนดประสบการณ์การเรียนรู้ตลอดทั้งระบบได้  เพื่อให้แน่ใจว่าหลักสูตรที่จัดทำขึ้นมีคุณภาพมากน้อยเพียงใด จึงจำเป็นต้องมีวิธีการประเมินผลหลักสูตร

บรรณานุกรม

วิชัย ดิสสระ.(….).การพัฒนาหลักสูตรและการสอน.กรุงเทพมหานคร : ศึกษาศาสตร์

  มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.

สมนึก ธาตุทอง.(2548).เทคนิคการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา.กรุงเทพมหานคร : เพชรเกษมการพิมพ์.

ปล. ขออภัยด้วยครับ เนื่องจากหนังสือ ของ ดร.วิชัย ดิสสระ ค่อนข้างนานมาก จึงไม่เห็นปีที่พิมพ์ สำนักพิมพ์ ถ้าเนื้อหาและการอ้างอิงผิดพลาดประการใด ขออภัย ณ ที่นี้ด้วยครับ 

[ป้าเจี๊ยบ]

• หนังสือของ ดร.วิชัย ดิสสระ ฉบับที่คุณอ่าน น่าจะพิมพ์ก่อนปี 2535 เพราะเรื่องเดียวกันนี้ มีการจัดพิมพ์โดยสำนักพิมพ์สุวีริยาสาสน์ ครั้งที่ 1ในปี 2535 และครั้งที่ 2 ในปี 2540 รวมทั้งพิมพ์โดยต้นอ้อแกรมมี่ ในปี 2535 ด้วย
• ถ้ามีเวลาอ่านเพิ่มเติมจะพบว่า การพัฒนาหลักสูตรมีองค์ประกอบอื่นๆ อีกหลายอย่าง ที่นักการศึกษาเสนอแนะไว้