การพัฒนาแนวทางในการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้

ชื่อเรื่อง  การพัฒนาแนวทางในการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้
โดยใช้กิจกรรม 5ส ของโรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม
(เปี่ยมวิทยาคม) เทศบาลนครสมุทรสาคร

ผู้ศึกษา  นางสมพร  สุวรรณ

พุทธศักราช  2554

บทคัดย่อ

  การศึกษาครั้งนี้มีความมุ่งหมายเพื่อ
1) เพื่อจัดทำแนวทางในการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรม 5ส ของโรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม (เปี่ยมวิทยาคม) 2) เพื่อดำเนินการตามแนวทางการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรม
5ส ของโรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม (เปี่ยมวิทยาคม) 3) เพื่อศึกษาผลการดำเนินการตามแนวทางการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรม 5ส ของโรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม (เปี่ยมวิทยาคม) และ4) เพื่อสะท้อนผลการดำเนินการตามแนวทางการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้ กิจกรรม 5ส ของโรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม (เปี่ยมวิทยาคม) กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 126 คน ประกอบด้วยผู้บริหารสถานศึกษา 1 คน ครู 31 คนพนักงานบริการ 1 คน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 3 จำนวน 81 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลในการวิจัย
จำนวน 12 คน โดยใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการ 4 ขั้นตอน ประกอบด้วยการวางแผน (Planning) การปฏิบัติ (Action) การสังเกต (Observation) และการสะท้อนผล (Reflection)เครื่องมือที่ใช้ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ แบบสังเกต แบบประเมินความพึงพอใจแบบประเมินผลการพัฒนาสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ โดยใช้กิจกรรม 5ส
และแบบบันทึกรายงานการประชุม การวิเคราะห์ข้อมูลดำเนินการโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและค่าสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน

  ผลการศึกษาพบว่า

1.การจัดทำแนวทางการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรม 5ส ของโรงเรียนเทศบาล           วัดช่องลม (เปี่ยมวิทยาคม) พบว่า โรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม (เปี่ยมวิทยาคม) ยังไม่มีการวางแผนที่ดีพอ            ในการดำเนินงานด้านการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้อย่างชัดเจนจึงมีความคิดที่จะจัดทำแผนให้        ดีกว่าที่เป็นอยู่นี้ โดยได้รับความร่วมมือจากครูนักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชนในการพัฒนาการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อ    ส่งเสริมการเรียนรู้ของโรงเรียนโดยจะพัฒนาให้โรงเรียนเป็นแหล่งเรียนรู้โดยจัดบรรยากาศให้น่าเรียนมากขึ้นกว่านี้
จะต้องมีการนำกิจกรรม 5ส มาพัฒนาโรงเรียนเพื่อให้มีความสะอาดสวยงาม  ร่มรื่น น่าอยู่อย่างเร่งด่วน โดยจะต้องมีนโยบายแบ่งเขตพื้นที่ให้ครูและนักเรียนร่วมกันในการรับผิดชอบและมีคณะกรรมการร่วมประเมินอย่างจริงจัง

2. การดำเนินการตามแนวทางการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรม 5ส  ของโรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม (เปี่ยมวิทยาคม) พบว่าได้มีการลงมติเกี่ยวกับแนวทางการใช้แผนการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อ    ส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรม 5 ส อันประกอบด้วย 1)การอบรมเชิงปฏิบัติการ 2) การศึกษาดูงานที่โรงเรียนต้นแบบกิจกรรม 5ส 3)การประชุมระดมสมอง 4) การปฏิบัติตามกิจกรรม 5ส จำนวน 9 โครงการ 5)การจัดประกวดเขตบริการดีเด่นในเขตรับผิดชอบของแต่ละเขตพื้นที่รับผิดชอบ และ 6)การกำกับ ติดตาม ประเมินผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอ

3. การศึกษาผลการดำเนินการตามแนวทางการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ โดยใช้กิจกรรม 5ส ของโรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม(เปี่ยมวิทยาคม)คือ 1) การอบรมเชิงปฏิบัติการ 2)การศึกษาดูงาน 3) การประชุมระดมสมอง 4) การปฏิบัติตามกิจกรรม 5ส 5)การจัดประกวดเขตบริการดีเด่นในเขตรับผิดชอบของแต่ละเขตพื้นที่รับผิดชอบ และ 6)การกำกับ ติดตาม ประเมินผลการดำเนินงานอย่างต่อเนื่องและสม่ำเสมอพบว่า บุคลากรทุกคนในโรงเรียนเข้ามามีส่วนในการพัฒนางานการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ทำให้มีการพัฒนา                  ปรับปรุงบริเวณโรงเรียนร่มรื่น สวยงาม ปลอดภัย ทำให้บรรยากาศและสภาพแวดล้อมในโรงเรียนดีขึ้น

4. การสะท้อนผลการดำเนินการตามแนวทางการจัดสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้โดยใช้กิจกรรม 5ส 
ของโรงเรียนเทศบาลวัดช่องลม (เปี่ยมวิทยาคม) 1)ด้านการบริหารงานอาคารสถานที่และสิ่งแวดล้อมในสถานศึกษา พบว่าโรงเรียนเปิดโอกาสให้บุคลากรทุกคนในโรงเรียน เข้ามามีส่วนร่วมในการวางแผนกำหนดปัญหาเสนอความคิดเห็น 2)ด้านการจัดบรรยากาศและสภาพแวดล้อมในสถานศึกษา พบว่า มีการปรับปรุงพัฒนาอาคารเรียน
และบริเวณโรงเรียน 3) ด้านการพัฒนาบริเวณโรงเรียนให้ร่มรื่น สวยงาม ปลอดภัย พบว่ามีการจัดตกแต่งสวนหย่อม ปรับปรุงทางเดิน ตัดแต่งกิ่งไม้ทำให้บริเวณโรงเรียนร่มรื่น สวยงามและปลอดภัยมากขึ้น4) ด้านการจัดกิจกรรมรณรงค์และรักษาสิ่งแวดล้อมในสถานศึกษา พบว่ามีการประกวดเขตพื้นที่รับผิดชอบภายในโรงเรียน ส่งผลให้คณะครูนักเรียนเกิดความกระตือรือร้นในการร่วมกันพัฒนาสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนให้ดีขึ้น