เพราะเห็นเป็นความดีเล็กน้อยจึงไม่ทำ ...เพราะเห็นเป็นความชั่วเพียงเล็กน้อยจึงทำ

        เชื่อว่าทุกคนคงเคยเห็นพฤติกรรมต่อไปนี้อยู่บ้างหรือาจพบเห็นได้ทุกวันในชีวิตจริง พฤติกรรมที่ว่านั่นก็คือการฝ่าฝืนกฎระเบียบเล็ก ๆ น้อย ๆ หรือการทำสิ่งผิดศีลธรรม(ที่คิดว่า)เป็นเรื่องเล็กน้อย เช่น การฝ่าไฟแดง การขี่ย้อนศร การติดสินบนเจ้าหน้าที่ การทิ้งขยะในที่สาธารณะ(ทั้งที่ตั้งใจหรือลืม) การเล่นหวยใต้ดิน การลอกการบ้านหรือข้อสอบเพื่อน การลัดคิว การขโมยเงิน(พ่อ แม่เล็กๆน้อยๆ) การโกหกเพื่อให้เจ้านายหรือเพื่อนร่วมงานสบายใจว่างานเสร็จแล้ว หรือมีงานล้นมือแล้วไม่รับงานต่อไป ฯลฯ ขณะเดียวกัน ทุกคนก็คงเคยพบเห็นพฤติกรรมที่ว่า สอนหรือแนะนำให้เด็ก ๆ หรือเพื่อนร่วมงานทำแล้ว โดนปฏิเสธโดยการแกล้งทำเป็นไม่รู้ไม่ชี้หรือไม่ได้ยิน เช่น การบอกให้เด็กเก็บขยะ การบอกให้ช่วยกันเก็บกวาดห้อง การแนะนำให้ยกมือขึ้นถามเมื่อไม่เข้าใจ หรือยกมมือขึ้นตอบเมื่อครูถาม ฯลฯ
        ผมเข้าใจเอาเองว่าหลายๆคนเวลาจะทำความดีสักอย่าง ด้วยการที่ไม่ค่อยมีใครสอนอย่างจริงจังในเรื่องนี้ เด็กๆจึงกระดากหรือายที่จะทำ ผมยกตัวอย่างการเก็บขยะในโรงเรียน ในชีวิตความเป็นครูผมพบว่ามีนักเรียนน้อยมากถึงมากที่สุด ที่จะก้มลงไปเก็บขยะที่พื้นถึงแม้ว่าจะอยู่ที่ปลายเท้าตัวเองก็ตาม ไม่ใช่ว่าเด็กคนนั้นไม่รู้ว่าควรทำอย่างไร เขารู้แต่หลายคนบอกว่ามันเป็นความดีเพียงเล็กน้อยทำแล้วก็ไม่มีใครชื่นชมในทางกลับกัน เพื่อนๆ(บางคน) อาจจะแซวว่าไอ้นี่เป็นเด็กดี(เกินไป) ซึ่งถ้าเป็นอย่างนี้แล้วเป็นเรื่องที่ผู้ใหญ่อย่างเรา ๆ ต้องเอาใจใส่เป็นพิเศษ คำถามของผมคือ ทำไมเด็กอายที่จะทำความดีเล็ก ๆ น้อย ๆ แต่ไม่อายที่จะทำชั่วเล็ก ๆ น้อย ๆ ผมนึกเอาเอง(อีกครั้ง)ว่า อาจเป็นเพราะเด็ก ๆ ไม่เคยเห็นตัวอย่างการกระทำเหมือนที่ครูสอน เพราะผมเองก็แทบไม่เคยเห็นครูเก็บขยะที่พื้นทั้ง ๆ ที่ครูก็มองเห็น เมื่อไม่มีแบบอย่างการกระทำที่ถูกต้อง มีเพียงคำพูดและตัวหนังสือที่บอกว่าถูกหรือผิด เด็ก ๆ ก็คงจะหลงทางไปกันใหญ่
        วันนี้เรามีเริ่มต้นสิ่งเล็ก ๆ แต่จะมีค่ายิ่งใหญ่กับเด็ก ๆ ของเรากันดีไหมครับ เริ่มง่าย ๆ ทำง่าย ๆ นั่นคือ เราสอนเขาอย่างไร เราก็ทำให้เขาดูเป็นตัวอย่างอย่างนั้น เริ่มจากเรื่องใกล้ ๆ ตัว เช่น การเก็บขยะ การอ่านหนังสือ การแต่งกาย เป็นต้น ผมเองพยายามทำทุกครั้ง(ที่มีสติ) ไม่ได้บอกว่าผมทำได้ทุกเรื่อง หรือทำได้ตลอดเวลา แต่อย่างน้อย ผมก็ได้พยายามเพื่อเด็ก ๆ เพื่อ สังคม และสุดท้ายมันก็ย้อนกลับมาเป็นสิ่งดี ๆ เพื่อตัวผมเอง

จิรเมธขฐ์ 
บันทึกที่บ้านชั้นบน