การนำวิธีการจัดการความรู้ (Knowledge Management) มาเสริมพลังความเข้มแข็งของโครงการ BRT
เมื่อวันที่ ๑๐ - ๑๒ ตค. ผมไปร่วมประชุมประจำปีโครงการ BRT (โครงการพัฒนาองค์ความรู้และศึกษานโยบายการจัดการทรัพยากรชีวภาพในประเทศไทย) ครั้งที่ ๙ ที่ขอนแก่น มีการประชุมคณะกรรมการประเมินโครงการด้วย ผมได้รับการร้องขอให้เขียนแนวทางการนำ KM ไปใช้ในโครงการ เป็นข้อความประมาณครึ่งหน้า ต่อไปนี้คือข้อเขียนที่ผมส่งให้คณะกรรมการ
การจัดการความรู้เน้นที่ความรู้ปฏิบัติ
เน้นการจัดให้ผู้ปฏิบัติกิจกรรมเรื่องใดเรื่องหนึ่ง
นำความรู้ที่เกิดจากประสบการณ์มาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน
เพื่อเก็บเอาความรู้ปฏิบัติของผู้อื่นไปทดลองใช้พัฒนาผลงานของตน
และยกระดับความรู้ของตนและของกลุ่ม
เป็นวัฏจักรหมุนเวียนไม่รู้จบ
เนื่องจากโครงการ BRT
นอกจากเน้นการวิจัยสร้างความรู้แล้ว
ยังเน้นการนำความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพไปประยุกต์ใช้
เพื่อประโยชน์ทั้งเชิงเศรษฐกิจ
และเชิงอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ
ซึ่งการอนุรักษ์นั้นจะเชื่อโยงกับการปฏิบัติในระดับชุมชนในพื้นที่หรือท้องถิ่น
ดังนั้น ในการดำเนินการระยะต่อไปของโครงการ BRT
น่าจะได้พิจารณาประยุกต์ใช้เทคนิค หรือวิธีการ KM
สำหรับเสริมให้การดำเนินการได้รับผลสัมฤทธิ์มากขึ้น
และกว้างขวางขึ้น
โดยน่าจะพิจารณาจัดหรือส่งเสริมให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ความรู้จากการปฏิบัติ
(tacit knowledge) ระหว่างกลุ่มต่างๆ ดังตัวอย่าง
1. ความรู้ปฏิบัติ
ด้านการสำรวจพื้นที่ ระหว่างนักวิจัยต่างทีม
2.
ความรู้ปฏิบัติในการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ
ระหว่างผู้นำชุมชนต่างพื้นที่
3.
ความรู้ที่เกิดขึ้นจากประสบการณ์ของชาวบ้าน
และของนักวิจัยที่เข้ามาร่วมมือ หรือมีปฏิสัมพันธ์กันในโครงการ
BRT
โดยสถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส.)
ยินดีจัดวิทยากร ช่วยฝึกอบรมเทคนิค KM ให้แก่เครือข่ายของ BRT
ในวงกว้าง
นอกจากนั้น ยังอาจพิจารณาร่วมกันจัด
“มหกรรมจัดการความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพแห่งประเทศไทย”
เพื่อสื่อความรู้ความเข้าใจ
อันจะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงนโยบายระดับประเทศ
และระดับพื้นที่
รวมทั้งสร้างความรู้ความเข้าใจเรื่อง สินทรัพย์ทางชีวภาพ ของสังคมไทย
ในแง่มุมที่ลึกและเชื่อมโยง
วิจารณ์ พานิช
๑๒ ตค. ๔๘
ในการประชุมวิชาการและในการพูดคุยนอกรอบ เห็นพ้องกันว่าควรส่งเสริมการ ลปรร. ประสบการณ์ในการจัดการความหลากหลายทางชีวภาพของชุมชนฝท้องถิ่น เรานัดกันว่า ศ. ดร. วิสุทธฺ ใบไม้ ผอ. BRT และคณะ จะไปประชุมหารือกับ สคส. วันที่ ๒๑ พย. ๔๘ เวลา ๑๓.๒๐ น.
วิจารณ์ พานิช
๑๓ ตค. ๔๘