ศาสนาให้อะไรแก่จิตมนุษย์ ?
ก่อนอื่นขอชื่นชม สถานีโทรทัศน์ (เปิดฟรี ) ทุกช่องที่จัดรายการ " ธรรมะ " ตอนเช้าๆ ที่นกฮูกอย่างผมเลือกชมได้ก่อนกลับรังไปนอน
ผมยังระลึกถึงคำกล่าว ของ ท่านประธานเจ้าหน้าที่บริหาร ( ในพ.ศ. ๒๕๓๕ ) ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จำกัดที่ถามผมว่า " อาจารย์
โทรทัศน์ ต้องมีแต่น้ำเน่าเท่านั้นหรือ เรตติ้ง จึงจะดี ?" คำกล่าวนั้นนำไปสู่การทดลองทำรายการ สารคดี ๑๕ นาที ให้ความรู้
ด้านการเลือกอาชีพแก่ นักเรียน นักศึกษา ผู้กำลังจะจบการศึกษา ออกเสนอสัปดาห์ละ ๑ ครั้ง. มีอายุได้เพียง ๑๒ สัปดาห์ เพราะ
ผู้บริหารสถานีแจ้งมีผู้ชมน้อยมากๆๆๆ ถ้าเป็นยุคนี้ อาจอยู่ครบถ้วนทศมาส คลอดออกมาเป็นตัวตนได้ ?
ผมติดตามคำบรรยาย " ธรรมะ " ทั้งในสืี่อ และการปาฐกถาสาธารณะ เป็นประจำเกือบตลอดชีวิต ได้รับประโยชน์ทั้งทางการ
ดำรงชีวิต และความสงบทางจิตใจ พอสมควรทีเดียว ( ขอแนะนำ ท่านทั้งหลายที่ยังไม่ได้สัมผัสลิ้มลอง ให้หาโอกาสสัมผัสบ้าง )
แต่ ความเป็นนักวิทยาศาสตร์ ยังเกาะกุมใจ/ความคิดของผม ว่าน่าจะมีคำอธิบายที่ง่าย สั้น มีตรรกะ เช่นเดียวกับหลักการที่
ทางวิทยาศาสตร์ใช้เป็นสากล ถึงคำถามที่ สามัญชน มักจะถามว่า "ศาสนา (ทุกศาสนา ) ให้อะไรกับมนุษย์ ? "
เมื่อผมหวนระลึกถึงประสบการณ์ทำงานกับชาวเขาเผ่าต่างๆ เมื่อ ๔๐ ปีที่แล้ว ผมพบว่า ผมได้คำตอบมาตั้งนานแล้ว
คือมีอยู่ปีหนึ่งฝนแล้งมาก ข้าวไร่ของชาวเขา แทบจะไม่ได้ผลผลิต พวกเขาต้องอดหยากแน่นอน คนในหมู่บ้านนั้นจึงทำพิธีเซ่นไหว้ผี
ประจำเผ่าของเขา ทั้งๆที่ เขาเข้าถือคริสต์ แล้ว เขาตอบคำถามของผมที่ว่าทำไมยังต้องเซ่นผีอีก ก็สวดมนต์ขอพรสิ่งศักสิทธิ์ใหม่แล้ว
ว่า " ต้นฤดูเพาะปลูกปีที่แล้ว พวกเราบางคนคงทำอะไรที่ผิดผี ผีไม่พอใจจึงทำให้ฝนแล้ง เซ่นไหว้ขอโทษผีวันนี้แล้ว ปีหน้าคงจะเพาะปลูก
ได้ผลดี "ทันใดนั้นเกิดความสว่างวาบในใจของผมทันทีว่า ศาสนาแม้ในรูปง่ายที่สุด ( เช่นนับถือผี ) ให้ความเชื่อมโยงในจิตใจของผู้นับถือ
ระหว่าง อดีต -- ปัจจุบัน --อนาคต ที่ไม่สามารถอธิบายได้ด้วยตรรกะ ของชีวิตสามัญ
ลองคิดดู. เกี่ยวกับ " กฏแห่งกรรม " ของพุทธ. " ชีวิตหลังความตายต้องไปพบพระเจ้า"ของคริสต์. "พระเป็นเจ้าองค์เดียวเท่านั้น
ที่กำหนดทุกอย่าง " ของอิสลาม. หรือ " กลับชาติมาเกิด " ของ ฮินดู และ คติคำสอนของศาสนาอื่นๆอีก. เราจะพบ การอธิบาย
" ปัจจุบัน " ด้วย "อดีต " และ ทางปฏิบัติ เพื่อไปสู่ "อนาคต ที่ปรารถนา " ใน กระบวนคิด (paradigm ) เดียวกัน
นีคือคำตอบ (หนึ่ง ) ต่อคำถามว่า " ศาสนาให้อะไรกับจิตมนุษย์ ? "
ศาสนาให้ ความสงบ ระงับความกระวนกระวายอยากรู้ ซึ่งเป็น สัญชาติญานดึกดำบรรพ์ของมนุษย์ ว่าปัจจุบัน มีความเป็นมา
อย่างไร.( อดีต ) และจะพ้นปัจจุบันไปสู่ อนาคตที่ปรารถนาได้อย่างไร นี่คือคำอธิบาย ที่ง่ายที่สุด สั้นที่สุด และมีตรรกะพอสมควร
และนั่นคือ คนม้ง ผู้นั้นได้กระทำ KM แก่ผมเมื่อ ๔๐ กว่าปีมาแล้ว. เอวัง
ความเห็น (3)
การอธิบาย "ปัจจุบัน" ด้วย "อดีต" และ ทางปฏิบัติ เพื่อไปสู่ "อนาคต ที่ปรารถนา" ใน กระบวนคิด (paradigm ) .....สอนใจดีนะคะ
ขอบคุณมากค่ะ
"ศาสนาให้อะไรแก่มนุษย์
เป็นปุจฉาน่าฉงน ชวนสนใจ
ให้ฉุกคิดในในชีวิตทำอะไร
คำตอบที่ได้ใช้ทางธรรมทำหน้าที่"
ศาสนา ให้อะไรไม่ได้ถ้าไม่ เรียนรู้ ฝึกฝน และอยู่กับความเป็นจริงกับความคิดของเราเองไม่ได้