หลังจากที่ผม ปฏิบัติหน้าที่ในโรงพยาบาลชุมชนมาเป็นเวลากว่า 6 เดือนแล้ว ได้เรียนรู้ประสบการณ์หลายๆ อย่าง ผู้เข้ารับบริการ
หมอ ... ไม่ถอนฟันได้มั้ย
หมอ ... เขาว่าถอนแล้วประสาทจะเสีย
หมอ ... รากฟันฉันยาวนะ กลัวว่ามันจะเป็นไรกับสมองมั้ย
(สรุปว่า เขาคนนั้น คือ ใคร)
การถอนฟัน เรื่องที่มีผลต่อจิตใจ
บางคนกลัวการถอนฟันอย่างมาก เพราะการถอนฟันอาจมีผลต่อเส้นประสาท อีกทั้งยังกลัวความเจ็บปวดจากการถอนฟัน ถึงแม้จะปวดฟันอย่างไรก็อดทนไว้ไม่ยอมไปพบทันตแพทย์เพื่อถอนฟัน
ปกติแล้ว ในตัวฟันทุกซี่จะมีเส้นประสาทอยู่ โดยเป็นแขนงของเส้นประสาทรับความรู้สึกที่แยกออกมาจากเส้นประสาทใหญ่ของร่างกาย การถอนฟันเป็นการดึงและตัดเส้นประสาทส่วนที่อยู่ปลายรากฟันที่เป็นแขนงเล็ก ๆ ออกไปเท่านั้น ดังนั้น จึงไม่เป็นอันตรายต่อร่างกายหรือเส้นประสาทใหญ่แต่อย่างใด
ในกรณีความเจ็บปวดจากการถอนฟัน ทันตแพทย์จะต้องฉีดยาชา เพื่อทำให้บริเวณฟันที่จะถอนไม่มีความรู้สึกก่อน โดยฟันล่างจะฉีดยาชาบริเวณต้นทางเข้าของเส้นประสาทฟันที่อยู่ด้านในของขากรรไกรล่าง ส่วนฟันบนจะฉีดยาชารอบ ๆ ฟัน ทั้งด้านนอกและด้านใน ซึ่งการฉีดยาชาอาจทำให้เจ็บเล็กน้อยในบางคน การฉีดยาชาเป็นเทคนิคที่จะต้องฉีดยาชาเข้าไปในตำแหน่งที่ปลอดภัย ไม่โดนเส้นประสาท จึงไม่เป็นอันตรายใด ๆ ต่อเส้นประสาท
หลังจากฉีดยาชาสักครู่หนึ่ง จะมีความรู้สึกชา เช่น ริมฝีปากจะรู้สึกหนา หรือปลายลิ้นชา อาจบังคับริมฝีปากลำบาก หรืออื่น ๆ
ในบางคนไม่เคยฉีดยาชา ความรู้สึกดังกล่าวอาจรู้สึกว่าไม่ปกติ จึงทำให้เกิดความกังวลมาก กลัวว่าเป็นปัญหา แท้ที่จริงไม่ใช่ความผิดปกติ ดังนั้น จึงไม่ควรกังวลว่าการถอนฟันทำให้ประสาทเสีย และการถอนฟันจะไม่เกิดการเจ็บปวดด้วย
ชมรมเอ็นโดดอนติคส์ ประเทศไทย
จาก http://www.dt.mahidol.ac.th/
แต่ว่าอย่างไรก็ตาม ทันตแพทย์เป็นผู้ประเมินได้ว่า ฟันที่ ผู้ป่วยต้องการจะถอนออก สามารถเก็บได้หรือไม่ ซึ่งแผนการรักษาก็จะเปลี่ยนไปเป็นการรักษารากฟันร่วมกับการบูรณะด้วยเดือยฟัน และครอบฟัน ซึ่งต้องใช้เวลา และเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้น ดังนั้น การเป็นทันตแพทย์ในโรงพยาบาลชุมชนจึงต้องพิจารณาถึงเศรษฐานะ และความคุ้มค่าของฟันที่จะเก็บไว้ด้วย
วิธวินท์
