จะผลิตข้าวหนึ่งร้อยถัง ต้องหมั่นสังเกตุใบธง

 

ใบธงคือส่วนของใบข้าวที่ตั้งชูตระหง่านแบกรับประคับประคองรวงที่สุกง้อมเหลืองอร่ามงามไปทั่วทั้งท้องทุ่ง นับว่าเป็นใบที่มีความสำคัญอย่างมากในการกักเก็บอาหารเพื่อคอยส่งลำเลียงไปยังเมล็ดหรือรวงในระยะที่ข้าวเริ่มมีอายุใกล้เก็บเกี่ยวโดยเฉพาะธาตุอาหารที่ช่วยเพิ่มแป้งและน้ำตาลให้แก่เมล็ดอย่างโพแทสเซียม ใบธงจะค่อยสะสมอาหารและโพแทสเซียมไว้ตั้งแต่ข้าวเริ่มตั้งท้องและค่อยทยอยส่งอาหารไปเลี้ยงรวงและเมล็ดจนสุกงอมเต็มที่ การที่ใบธงยิ่งกว้างยาวใหญ่ยิ่งหมายถึงการที่จะได้ผลผลิตร้อยถังไม่ใช่เรื่องยากนั่นเอง ลักษณะนิสัยเจริญเติบโตของข้าวมีลักษณะที่แตกต่างจากผลไม้ที่สะสมโพแทสเซียมไว้ที่ผลเป็นหลัก ผลไม้จะเปรี้ยวหรือหวานขึ้นอยู่กับว่าช่วงกลางอ่อนกลางแก่จะมีโพแทสเซียมเข้ามาสะสมได้อย่างเพียงพอหรือไม่

 

เมื่อความสำคัญของข้าวอยู่ที่ใบธงในระยะที่ออกรวง เราก็ต้องดูแลทะนุถนอมบำรุงรักษาใบธงให้ดีอย่าให้มีริ้นมาไต่ไรมาตอม (ความจริงริ้นและไรคงไม่มาแต่น่าจะเป็นเชื้อรา, หนอนใบขาวและเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลมากกว่าที่น่าเป็นห่วง) เพราะถ้าข้าวขาดความอุดมสมบูรณ์หรือมีโครงสร้างของเซลล์ที่อ่อนแอเพราะขาดซิลิก้า (sio2) สะสมอย่างเพียงพอก็ง่ายต่อการเข้าทำลายของเชื้อราและศัตรูพืช ทำให้ใบธงเป็นจุด เป็นดอก เป็นดวง ผุเน่าเว้าแหว่งทำให้อาหารที่จะส่งไปยังรวงและเมล็ดก็ถูกทำลายสูญหายไปด้วย ระยะนี้นอกจากจะมีทั้งเชื้อราที่ทำให้ใบผุแล้วยังมีหนอนใบขาวและเพลี้ยเข้ามารบกวนด้วยเช่นกัน

 

วิธีการดูแลป้องกันรักษาคือการทำให้ใบธงลดการเป็นเป้าทำลายด้วยการทำให้รูปรสกลิ่นนั้นเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมด้วยการใช้สมุนไพรที่มีรูป รส กลิ่นที่แมลงไม่ชอบอย่างเช่นสีเหลืองและกลิ่นของขมิ้นชัน ไพร รสขมของฟ้าทะลายโจร กลิ่นที่ขับไล่อย่างตะไคร้หอม และพืชสมุนไพรชนิดต่างๆที่แมลงไม่ชอบก็สามารถนำมาใช้ได้เช่นกันแต่คุณสมบัติที่เฉพาะเจาะจงก็ควรจะต้องเป็นสี่ซ้าห้าอย่างที่กล่าวมาข้างต้นเป็นปัจจัยหลัก ในหมู่บ้านที่มีกลุ่มแม่บ้านหรือวิสาหกิจชุชมชนก็ลองไปติดต่อสอบถามนำผงสมุนไพรบดละเอียดนำมาผสมน้ำในอัตรา 20 กรัมต่อน้ำ 20 ลิตรฉีดพ่นอาทิตย์ละครั้งในช่วงที่ข้าวอายุ 75 วันเป็นต้นไป ผงสมุนไพรที่ผสมกับน้ำจะถูกพ่นไปสัมผัสใบไหลหยดย้อยค่อยๆสะสมที่กาบใบในส่วนที่อ่อนอวบอ้วนแมลงชอบ เมื่ออุณหภูมิจากแสงแดดที่สาดส่องจะทำให้ผงสมุนไพรส่งกลิ่นไอระเหยออกมาป้องกันขับไล่ทำลายเชื้อราและแมลงให้รบกวนใบธงให้น้อยลงได้ ประชาชนบ้านไหนเมืองไหนที่เบื่อรบราฆ่าฟันกันเองจะหันมาปะแป้งแต่งหน้าทาสมุนไพรไทยๆให้มีหัวใจคล้ายกันจะลองดูบ้างก็ไม่ว่ากันนะครับเผื่อจิตใจจะได้หลอมละลายกลายเป็นหนึ่งเดียวกันเสียที

 

มนตรี บุญจรัส

ชมรมเกษตรปลอดสารพิษ www.thaigreenagro.com