ชีวิตที่พอเพียง: ๑๖๑๒. แม่ฝึกให้เป็นคนมีวินัย

          ยิ่งนับวันผมก็ยิ่งสังเกตเห็นว่า ชีวิตของผมได้รับประโยชน์จากความมีวินัยในตนเอง (self-disciplined) มาก   ผมเป็นคนไม่เบื่อง่าย  ทนความเดือดร้อนรำคาญใจได้  ปฏิบัติตัวอย่างสม่ำเสมอได้โดยไม่ต้องฝืนใจ  เป็นต้น    ผมเดา (อาจเดาผิด) ว่าคุณสมบัติเหล่านี้มาจากการฝึกทางอ้อมโดยแม่

          สมัยผมและน้องๆ เป็นเด็ก แม่เป็นคนเข้มงวด เรียกว่าเป็นคนดุ    ไม่ใช่คนใจดีอย่างที่เราเห็นในปัจจุบัน (เวลานี้แม่อายุ ๙๓)    ความดุของแม่เป็นที่เลื่องลือในหมู่บ้านหรือตำบล    ว่าแม่ง้อ (แม่ผมชื่อง้อ หรือเดิมชื่อเพ็กง้อ แล้วแม่ตัดเหลือง้อเฉยๆ   มีคนชวนให้เปลี่ยนเป็นชื่อไทยเพราะๆ แม่ก็เฉยๆ) เลี้ยงลูกด้วยความเข้มงวด   มีการดุด่าว่ากล่าวรุนแรง   และลงไม้ลงมือเป็นประจำ   การลงโทษสมัยนั้นถึงขนาดใช้เชือกมัดมือ ๒ ข้างโยงกับขื่อแล้วเฆี่ยนด้วยกิ่งไม้ ซึ่งผมโดนเป็นประจำ    คือเดือนละหลายครั้ง   เดาว่าในสายตาผู้ใหญ่ ผมเป็นเด็กดื้ออย่างน่าเป็นห่วงว่าโตขึ้นจะกลายเป็นปัญหาสังคม 

          ชีวิตของผมจึงรู้รสไม้เรียว และการลงโทษหลากชนิด เป็นอย่างดี   และรู้ว่าการลงโทษแบบนั้นก่อบาดแผลทางใจให้แก่เด็กที่มีความละเอียดอ่อนทางความรู้สึกอย่างไร   ผมมีปมด้อยในเรื่องเหล่านี้มานานมากจนเป็นผู้ใหญ่   แล้วประสบการณ์หรือปมด้อยได้ค่อยๆ กลายเป็นคุณในที่สุด  

          ผมรู้ว่าความเจ็บปวดจากการโดนตีด้วยก้านมะยม  ด้วยกิ่งไม้อื่น  ด้วยหวาย  ด้วยไม้ขัดหม้อ   แตกต่างกันอย่างไร   ความเจ็บปวดทางใจของเด็กอายุ ๑๐ ขวบจากคำถากถาง ดุด่า คร่ำครวญ ของแม่ ที่กลัวว่าลูกจะเสียคน เป็นอย่างไร ผมสัมผัสมาแล้ว

          แต่เมื่อโตขึ้น จนเป็นผู้ใหญ่ จนแก่ ผมจึงเข้าใจแม่มากขึ้นเรื่อยๆ    และรู้ว่าที่ชีวิตผมได้ดีถึงขนาดนี้ ก็เพราะการปลูกฝังของแม่   โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การปลูกฝังความมีวินัยในตน

          ผมเดาว่า ความเอาใจใส่ (สมัยเด็กผมรู้สึกว่ามากเกินไป จนผมขาดอิสระ) ของแม่    กระตุ้นสมองส่วน EFของผมโดยไม่รู้ตัว   ทำให้ผมมีสมองส่วนนี้แข็งแรง   อดทนต่อสภาพที่ก่ออนิษฐารมณ์ได้ดี

          อย่างเมื่อค่ำวันที่ ๒๒ มิ.ย. ๕๕ ที่ผมต้องนั่งรอบนเครื่องบินการบินไทยเกือบ ๓ ชั่วโมง   เนื่องจากข้อขัดข้องทางเทคนิค   ที่ผู้โดยสารคนอื่นๆ ได้รับความทรมานมาก    แต่ผมนั่งอ่านหนังสือบน iPad อย่างเพลิดเพลิน   ไม่รู้สึกอารมณ์เสียเลย

          ผมสามารถกินอาหารซ้ำเดิมทั้งปีได้โดยไม่เดือดร้อน   อย่างตอนเรียนชั้น ม. ๖ (เทียบเท่า ม. ๔ สมัยนี้) ผมกินอาหารเช้าทุกเช้าที่โรงเรียนปานะพันธุ์วิทยา เหมือนเดิมคือข้าวไข่ดาวเหยาะซีอั๊วดำ ตลอดปี   เพราะพูดภาษากลางไม่แข็ง และสั่งอาหารอย่างอื่นไม่เป็น   ผมคิดว่า นี่คือการฝึกความอดทน ซึ่งก็คือการฝึก EF ไม่ทราบว่าถูกต้องไหม   แต่ความเป็นคนไม่เบื่อง่ายของผม สร้างความสบายใจให้แก่สาวน้อยเป็นอันมาก

          และผมก็โชคดี ที่ฝึกตนเองต่อเนื่องจากที่แม่ปูพื้นฐานไว้ให้   โดยเฉพาะอย่างยิ่งการฝึกด้านความมุ่งมั่น (determination) 

          หลังอายุ ๔๐ ผมมุ่งมั่นวางรากฐานสุขภาพของตนด้วยการออกกำลังแบบ แอโรบิค   เมื่ออายุ ๕๐ มาอยู่กรุงเทพ ทำงาน สกว. ไม่มีที่วิ่งออกกำลังที่ดีอย่างที่ มอ.  หาดใหญ่    ผมก็วิ่งริมถนนยามเช้ามืดแทน    อุปสรรคด้านสถานที่วิ่ง เวลา สถานที่อาบน้ำ โดนผมจัดการหมด    โดยความยืดหยุ่นในส่วนของผม   แต่ผมคิดว่าส่วนสำคัญที่สุดคือความมีวินัย ที่จะฝึกตนเองให้ตื่นแต่เช้าตรู่ ไม่ว่าจะนอนดึกอย่างไรก็ตาม   ก็ต้องตื่น แล้วออกไปวิ่ง

          นี่คือการฝึกความมีวินัยในตนเอง    ทำเรื่องนี้เรื่องเดียว   ความมีวินัยในตนเองต่อชีวิตด้านอื่นก็เกิดขึ้นด้วย   และให้คุณแก่ชีวิตอย่างเหลือคณา

          วินัยในตนเองที่ผมถือว่าสุดยอด   และยังคงหมั่นฝึกฝนอยู่ในปัจจุบัน และตั้งใจว่าจะฝึกฝนไปตลอดชีวิต คือ วินัยในการเรียนรู้โดยการฝึกฝนตนเอง หรือการปฏิบัติ

          สิ่งใดที่มั่นใจว่าดี ทั้งต่อตนเอง และต่อผู้อื่นหรือสังคม   ไม่ว่าจะต้องปฏิบัติด้วยการฝืนใจเพียงใด ผมก็จะฝึก   นี่คือปณิธานส่วนตน

วิจารณ์ พานิช

๒๙ มิ.ย. ๕๕

[dejavu monmon]

• ท่านอาจารย์หมอเก่งขนาดนี้ยังเคยโดนตีมาเลย...โดยเฉพาะไม้ขัดหม้อ(อาจมีคำพูดด้วยไหมครับว่า เดี๋ยวตีด้วยไม้ขัดหม้อให้หลังหัก) ผมอ่านแล้วหัวเราะคนเดียวครับ การโดนตีอาจไม่ใช่ปมด้อยแ้ล้วกระมังครับ
• ขอบพระคุณครับ

[skynurse]

ขอชื่นชมค่ะ ... สุดยอดจริงๆ ค่ะ เป็นกำลังใจให้นะคะ

[วิมลศรี ศุษิลวรณ์]

" วินัยในตนเองที่ผมถือว่าสุดยอด และยังคงหมั่นฝึกฝนอยู่ในปัจจุบัน และตั้งใจว่าจะฝึกฝนไปตลอดชีวิต คือ วินัยในการเรียนรู้โดยการฝึกฝนตนเอง หรือการปฏิบัติ

สิ่งใดที่มั่นใจว่าดี ทั้งต่อตนเอง และต่อผู้อื่นหรือสังคม ไม่ว่าจะต้องปฏิบัติด้วยการฝืนใจเพียงใด ผมก็จะฝึก นี่คือปณิธานส่วนตน"

ขอบพระคุณค่ะ ครูใหม่

[ภูสุภา]

นี่คือการฝึกความมีวินัยในตนเอง    ทำเรื่องนี้เรื่องเดียว   ความมีวินัยในตนเองต่อชีวิตด้านอื่นก็เกิดขึ้นด้วย   และให้คุณแก่ชีวิตอย่างเหลือคณา

 

ขอคัดลอกตรงนี้ไปค่ะ

ขอบคุณค่ะอาจารย์

[นันทกา]

ขอบพระคุณค่ะ