๑๓๓. ไม่ใช่แต่ผู้เข้มแข็ง แต่....ผู้อ่อนแอ รู้จักกลัวและส่งเสียง ก็คือผู้อยู่รอดเช่นกัน


หลายครั้ง
พระผู้เป็นเจ้า
ก็ปรากฏให้เราเห็น

ในธรรมชาติ
และสิ่งเล็กๆ
......
...... 

ในบ้านผมมีต้นไม้
แนวกอไผ่ และสระบัว
ทำให้มีนกหลายชนิดมาพักพิง
นกเขาขันคูและนกกรงหัวจุก
ที่คนในเมืองซื้อหาตัวละเป็นพันเป็นหมื่นนั้น
ในบ้านผมมีเป็นฝูง ร้องและบินเล่นกันทั้งวัน
เลยไม่ต้องได้ซื้อสักตัว
ดูแลบ้าน ต้นไม้ ป่าหญ้า และสระบัว
ทั้งนก หิ่งห้อย ผีเสื้อ
กบเขียด จิ้งหรีด และปูปลา
ก็มาเอง 

นกกระเต็นเล็กและนกกระเต็นใหญ่
แวะมาเกาะตามต้นไม้และซุ่มกินปลาในสระบัว
อยู่เสมอๆ

นกกระปูด
ตื่นร้องเป็นนาฬิกาชีวะนิเวศ
ในยามกลางคืนเป็นระยะๆ

กลางวันก็เดินหากินตามลานดิน
และร่มไม้

ผมทำอ่างน้ำตั้งบนเสา
เป็นที่กินและอาบน้ำของหมู่นก
ตอนเย็นพลบค่ำ
ก็จะมีนกผลัดกันลงกินน้ำ

และไซร้ขน 

วันหนึ่ง....ที่ในสระบัว 
ผมก็ได้ยินเสียงเหมือนลูกไก่ตัวเล็กๆ
ร้องอยู่ตลอดเวลา 

และครั้งหนึ่ง
ก็เห็นเจ้าแมวมัดหมี่ตัวยุ่ง
วิ่งไล่กวดตัวอะไรสักอย่าง

วิ่งเป็นก้อนดำๆ จากขอบสระ
แล้วพุ่งตัวลงน้ำ ดังตุ๋ม !!!

พอเดินสำรวจ
จึงได้พบว่าเป็นครอบครัวของนกกวัก
หรือนกไก่นานั่นเอง

นกกวักตัวหนึ่ง
กำลังมีลูกน้อยสองตัว 
แหวกว่าย นอน และหากินอยู่ใต้กอบัวในสระ
ตัวหนึ่งดูแข็งแรง ปราดเปรียว 
เมื่อเห็นคนหรือผมลองเดินไปยืนดูที่ขอบสระ
แม่นกกวักกับลูกตัวที่แข็งแรง
ก็จะพากันว่ายน้ำและเดินไปอีกทางหนึ่งด้วยกัน
เหมือนกับพยายามหันเหความสนใจของผมหรือแมวที่อยู่บนฝั่ง
ไม่ให้สนใจและมองเห็นลูกนก
อีกตัวหนึ่ง

ลูกนกกวัก
ที่ยังอ่อนอยู่
มีสีโทนดำทั้งตัว
ไม่มีสีขาวแซมเลย

ลูกนกอีกตัวนั้น
ดูอ่อนแอ ลักษณะเหมือนเด็กขี้แย
ยืนร้องอยู่กลางสระอยู่ตลอดเวลา
แม่นกกวักใช้วิธีหักใบบัวเป็นที่ยืนให้
เป็นที่มาของเสียงร้อง
ขึ้นมาจากสระ

แม้บางวัน
เจ้าตัวที่แข็งแรงกับแม่นกกวัก 
พากันขึ้นฝั่งและเดินไกลออกจากสระบัว
ออกไปเดินตามป่าหญ้าริมคูน้ำที่อยู่รอบบ้าน
บางวัน
ก็ออกไปเดินในป่าหญ้ากลางทุ่งนา

ระหว่างนั้น
เจ้าตัวขี้แย ก็ได้แต่ยืนส่งเสียงร้อง
อยู่ที่เดิมในสระ
ดูแล้วคงจะถูกทิ้ง
ไม่เกิดพัฒนาการ
สักวันก็คงตายอยู่ในสระบัว 

ผมกับภรรยา
จึงตกลงใจกันว่า
ในช่วงน้ำขอดก้นสระ
และก่อนที่ชุมชนจะปล่อยน้ำเข้าเหมืองฝาย
เพื่อเข้าสู่การทำนาอีกรอบ ซึ่งปีก่อนๆผมจะลงไปเก็บใบบัวแห้ง
เพื่อให้บัวได้งอกใหม่เมื่อมีน้ำอีกรอบนั้น
จะชะลอไว้ก่อน
รอดูให้ลูกนกกวักคู่นี้โตและบินได้เสียก่อน 

จึงจะเก็บใบบัวแห้งและทำความสะอาดสระ
ลูกนกและเจ้าตัวอ่อนแอจะได้อาศัยเติบโต
คะเนว่าคงใช้เวลาเพียง ๒-๓ อาทิตย์
เท่านั้น

แม่นกกวักกับเจ้าตัวที่แข็งแรง
พากันขึ้นฝั่งและเดินออกไปอยู่นอกสระบัวอยู่เป็นประจำ
เจ้าตัวที่แข็งแรงเริ่มมีขนไต้คอสีขาวแซมขึ้นมาก่อน
ผมต้องคอยฟังเสียง
และออกไปมองหาเจ้าตัวที่อ่อนแอในสระ
อยู่เสมอๆ

วันหนึ่ง
ถัดจากเมื่อเริ่มเห็นครอบครัวนกกวัก
เพียงไม่ถึง ๒ อาทิตย์
ผมเดินกวาดใบไผ่ ไกลจากสระบัวพอสมควร
ระหว่างที่กวาด
ก็มองเห็นลูกนกกวักตัวที่แข็งแรง
นอนตายอยู่บนลานดิน

มันออกเดินไปไกล
เลยถูกแมวซุ่มตะปบจนตาย 
ผมใจหาย
ถือซากลูกนกกวักไว้ในมือ

ปลงอนิจจังไปกับสิ่งที่เห็น 

เมื่อรีบกลับไปดูที่สระบัว
ก็ไม่มีเสียงร้องของเจ้าตัวอ่อนแออีก
ผมมองสำรวจด้วยความร้อนใจ 
แล้วก็มองเห็นเจ้าลูกนกกวักตัวที่เหลือ
เดินหากินโดดเดี่ยวอยู่ใต้กอบัว
ไม่ร้อง ตัวโต ขนเริ่มหยาบ
และเริ่มมีสีขาวแซมเป็นแนวที่ใต้ลำคอ
อย่างพ่อแม่
และบรรพชนนกกวัก

ในสภาพที่ต้องแข่งขันต่อสู้
อย่างตัวใครตัวมันนั้น
ผู้เข้มแข็งอาจจะสามารถเรียนรู้
เอาตัวเองรอดได้ก็แต่เพียงลำพัง
ทั้งไม่เบ็ดเสร็จตายตัวเสมอไป

......
......


ในสภาพแวดล้อม
ที่ต่างต้องพึ่งพิงอาศัยกัน

อยู่ร่วมกันด้วยจิตใจที่สามารถเรียนรู้
ให้มีความเชื่อมโยงส่งเสริมกันได้นั้น

ผู้อ่อนแอ เกรงกลัว และรู้จักส่งเสียง
กลับได้รับความคุ้มครองจากธรรมชาติ
กระทั่งอยู่รอด เติบโต
และเกิดทักษะพึ่งตนเอง
อยู่ร่วมกับสิ่งรอบข้าง
ได้ดีกว่า

หมายเลขบันทึก: 492831เขียนเมื่อ 29 มิถุนายน 2012 14:11 น. ()แก้ไขเมื่อ 13 กันยายน 2013 23:14 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (18)

สวัสดีค่ะท่านอาจารย์วิรัตน์

บ้านอาจารย์นกเยอะจังค่ะเป็นธรรมชาาติมากๆ เพราะมีนกกระเต็นด้วยค่ะ ปกตินกกวักจะขี้อายมาก แต่มาอยู่ทที่บ้านอาจารย์เลยแสดงว่าสงบมากนะคะ

บางทีผู้เข้มแข็งก็มั่นใจจนเกินไปกลายเป็นความประมาทได้นะคะ น่าใจหายกับเจ้าสีนิลตัวเล็กค่ะ แต่เจ้าตัวที่เหลือคงเป็นตัววัยรุ่นที่น่ารักนะคะ ขอบคุณมากๆ ค่ะ

มาชมธรรมชาติด้วยคนครับ ธรรมชาติสอนสิ่งดีๆเสมอนะครับ อาจารย์สบายดีนะครับ

สวัสดีครับดร.ปริมครับ

กำลังคิดกันอยู่ว่าเจ้านกกวักนี่สงสัยจะขี้อายอย่างที่ดร.ปริมให้ข้อสังเกตมาเลยทีเดียวละครับ เพราะสังเกตว่า หมู่นี้นกกวักไม่ค่อยร้องรับกันอยู่ตลอดเวลาเหมือนก่อนหน้านี้ ซึ่งเกิดขึ้นพร้อมๆกับสภาพที่ผมไปดึงเอากอหญ้าและเถาวัลย์ที่ขึ้นอย่างหนาแน่นบนแนวลวดหนามของรั้วรอบอาณาบริเวณบ้าน กับไปตัดหญ้ารกๆตามริมสระน้ำและคูน้ำรอบบ้าน ออกจนโล่งเตียนไปหมด เลยคิดว่าน่าจะเป็นเพราะเขาไม่ชอบสภาพโล่งๆ ตอนนี้เลยต้องมาคิดกันใหม่ครับว่าจะต้องให้สักมุมหนึ่งในบ้านที่มีกอหญ้าและไม้น้ำมีสภาพอยู่ไปตามธรรมชาติ

สิ่งที่เกิดขึ้นกับเจ้าตัวที่เข้มแข็งนั้น เป็นอนุสติในเรื่องความไม่ประมาทได้เป็นอย่างดีมากเลยครับ ส่วนเจ้าตัวที่เหลือนี่ ก็ให้แง่คิดต่อความไม่ปรามาสต่อผู้อ่อนแอมากเลยครับ บางวันผมไปยืนดีดนิ้วใส่เขาเพื่อแสดงให้เห็นว่ามันมีแต่เสียงดังแต่ไม่มีอะไรเกิดขึ้นตามมา หรือบางทีก็ทำกระโดดวูบๆวาบๆข้างขอบสระ เพื่อให้เขาคุ้นเคยกับกิจกรรมและความเคลื่อนไหวของคน แต่พอเห็นเจ้าตัวแข็งแรงมีความคุ้นเคยกับสภาพแวดล้อมมากไป จนมีสัญชาตญาณไม่พอที่จะรู้จักกลัวแมว เลยก็คิดว่า ให้เขาเป็นอย่างธรรมชาติของเขานั้นดีที่สุดแล้วละ

ขอบคุณ ดร.ปริมที่แวะมาแอ่วและดูรูปถ่ายที่เอามาแบ่งกันชมให้ม่วนใจด้วยกันครับ 

สวัสดีครับอาจารย์ดร.ขจิตครับ
เดินทางมาแวะกรุงเทพฯ และกำลังจะไปสุพรรณฯ ไปศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรมที่สุพรรณฯน่ะครับอาจารย์  รอท่านเหมียวสหายผู้พี่ของอาจารย์อยู่นะครับเนี่ย เขาจะขับรถไปกัน จะอาศัยรถเขาไป ไม่รู้จะได้ไปวันนี้ไหมเนี่ย 

ขอบคุณท่านอาจารย์ Wasawat Deemarn ครับ
โพสต์และคลิ๊กมาจายอดดอยและกลางป่าเขาใช่ไหมครับเนี่ย 
ชื่นชมไฟชีวิตกับการงานเพื่อสร้างครูให้กับสังคมของอาจารย์และคณะนะครับอาจารย์
เป็นภารกิจชีวิตที่ดีงาม งดงามตั้งแต่อยู่บนเส้นทางของการเดินแล้วละครับ
มีกำลังใจเสมอๆนะครับ 

สวัสดีค่ะอาจารย์

 ชื่นชมความงาม

ทั้งภาพ และคำ

เลยค่ะ

ขอบคุณเรื่องเล่า ประกอบภาพที่ละเมียดละไมค่ะ

"ในสภาพแวดล้อม ที่ต่างต้องพึ่งพิงอาศัยกัน อยู่ร่วมกันด้วยจิตใจที่สามารถเรียนรู้
ให้มีความเชื่อมโยงส่งเสริมกันได้นั้น ผู้อ่อนแอ เกรงกลัว และรู้จักส่งเสียง
กลับได้รับความคุ้มครองจากธรรมชาติ กระทั่งอยู่รอด เติบโต
และ"เกิดทักษะพึ่งตนเอง" อยู่ร่วมกับสิ่งรอบข้าง ได้ดีกว่า.

.

.

ให้ข้อคิด ต่อการเป็น "ตัวเล็ก" ในองค์กรด้วย
การรู้จักเกรงกลัว(บ้าง) เพื่อรอที่จะเติบโต
แต่อยู่บนข้อแม้ว่า "ทักษะที่จะพึ่งตัวเอง"

หากเปรัยบกับนกกวัก ตัวอ่อนแอ
แม้มันไม่ไปเดินนอกสระ
แต่มันก็ต้องรูจักหาอาหารและหลบเลี่ยงภยันตราย ตามอัตภาพ
มิฉะนั้นก็ตายในสระได้เช่นกัน

สวัสดีครับคุณณัฐรดาครับ

การบันทึกและถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิดไปกับภาพถ่ายนี่ เป็นวิธีทำงานศิลปะเชิงสังคมในสื่อออนไลน์ที่ดีมากเลยนะครับ หากเป็นการจัดแสดงในหอศิลป์หรือแหล่งจัดแสดงนิทรรศการที่ต้องนำไปติดตั้งจริงๆ ก็จะได้บรรยากาศและอารมณ์อีกแบบ ข้อดีก็คงจะเป็นการให้ความมีประสบการณ์ตรง แล้วก็มีองค์ประกอบกิจกรรมชีวิตของคนทำงานกับกลุ่มผู้ชม ที่ก่อให้เกิดปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และเกิดกระบวนการทางสังคมวัฒนธรรมที่ซับซ้อนได้ดีกว่า แต่ก็มีข้อจำกัดมาก โดยเฉพาะจัดแสดงแต่ละครั้งก็ต้องใช้ทรัพยากรมากมาย ควักกระเป๋าลงขันกันเป็นแสน ใช้เวลาเตรียมการเป็นปี และจัดแสดงได้ในระยะเวลาจำเพาะ

แต่ลองนำมาทำในรูปแบบนี้ เหมือนกับเป็นแกลลอรี่ออนไลน์ แม้จะดูฉาบฉวยมาก ลดทอนความมีประสบการณ์และการได้รสนิยมชีวิต โดยเฉพาะองค์ประกอบทางสุนทรียภาพ ลงไปมาก แต่ก็ทำให้เป็นสื่อเพื่อการได้อยู่กับตนเองดีมากทั้งคนทำงานและผู้ชม อีกทั้งยืดหยุ่นและสนองตอบต่อข้อจำกัดที่หลากหลายของผู้คนได้สูง ทำให้เป็นแหล่งที่คนทั่วไปเข้าถึงศิลปะ การเรียนรู้ทางสังคมและการพัฒนากระบวนการคิดด้วยภาษาศิลปะ ได้ลึกซึ้งและง่าย อย่างที่ต้องการแตกต่างกันไปได้ดีกว่ามากเลยนะครับ

พอมีโอกาสถ่ายภาพ เขียนรูป เขียนความถ่ายทอดภาวะด้านใน ก็มักจะนึกถึงวิธีอย่างนี้ไปด้วย ก็ได้สนุกตรงหาลูกเล่น ศึกษาทดลอง สั่งสมประสบการณ์ต่อรูปแบบและวิธีการดีๆไปด้วย

วิธีทำงานศิลปะและนำเสนอผสมผสานไปกับการให้การเรียนรู้หลายๆด้าน ทั้งของตนเองและผู้สนใจทั่วไป ในโอกาสต่างๆอย่างของคุณณัฐรดา ก็เป็นวิธีหนึ่งที่น่าสนใจและผมก็ชอบมากเช่นกันครับ เป็นความสามารถนำเอาสิ่งดีๆจากหลากหลายสาขา มาบูรณาการเข้าด้วยกันภายในกระบวนการเรียนรู้และถ่ายทอดสู่การปฏิบัติออกมาของปัจเจก เวลาได้ดูแล้ว ก็ได้ทั้งเรื่องราวที่นำเสนอและได้ศึกษาวิธีการดีๆไปด้วยเลยละครับ

สวัสดีครับอาจารย์หมอ ป.ครับ
การมีทักษะที่จะริเริ่มและพึ่งตนเองก่อนนี่สำคัญมากเลยนะครับ เมื่อก่อนนี้  ในการทำงานพัฒนาชุมชนของประเทศไทยและประเทศกำลังพัฒนา รวมทั้งการทำงานสาธารณสุขมูลฐานและงานสุขภาพชุมชน ซึ่งมีธรรมชาติของปัญหาคล้ายกันอย่างหนึ่งคือปัญหาและความต้องการมีมากมาย ในขณะที่งบประมาณ ทรัพยากร กำลังคน กำลังวิชาการและเทคโนโลยีสนับสนุน ก็ขาดแคลนและมีอยู่อย่างจำกัด ทำให้ ตัวปัจจัยด้านคนของชาวบ้านที่เป็นคนส่วนใหญ่ในสังคมและการจัดการตัวเองได้ของชุมชน ที่มี'ทักษะและความสามารถพึ่งตนเอง' ได้ เป็นปัจจัยแก้ปัญหาที่สำคัญ สามารถพลิกสถานการณ์และข้ามพ้นข้อจำกัดต่างๆ ยกระดับการพัฒนาตนเองได้ในหลายเรื่อง ได้นำมาพิจารณาดูอีกเรื่อยๆนี่ก็ยิ่งได้ความซาบซึ้งดีๆไปด้วยมากเลยนะครับ ขอบคุณคุณหมอครับ

  • เคยคิดครับ! ความกลัวหรือความขี้ขลาดตาขาว บางเหตุการณ์ก็เป็นประโยชน์เหมือนกัน เพราะทำให้รอบคอบขึ้น ระมัดระวังขึ้น ทำให้ผิดพลาดน้อยลง ขณะที่ความเก่ง ความกล้า แน่นอนว่าเป็นประโยชน์ เพราะเห็นกันบ่อยๆ แต่บางเหตุการณ์อาจเป็นโทษมหันต์ได้เช่นเดียวกัน ทำให้พบความจริงในเรื่องการสอนเด็กๆหรือสอนลูกๆได้เหมือนกันครับ เราไม่มีทางบอกความรู้และประสบการณ์เขาได้ทั้งหมดดอก ที่สุดแล้วแต่ละคน-แต่ละเหตุการณ์ทุกคนต้องเรียนรู้เอง..
  • ขอบคุณเรื่องราวที่เป็นข้อคิดในการใช้ชีวิตนี้ครับ

ชอบบันทึกที่มีชีวิตชีวาของอาจารย์มากครับ...สุขภาวะนิเวศ

สวัสดีวันหยุดชื่นบานค่ะ  อาจารย์วิรัตน์ที่เคารพ

  • ชอบทั้งภาพและเรื่องราวค่ะ  พยายามอยู่อย่างพัฒนาทักษะพึ่งตนเอง  อย่างเชื่อมโยงพึ่งพาอาศัยกัน  ให้และรับกับผู้คน  ธรรมชาติและสรรพสิ่งรอบข้าง  บางครั้งแนวหน้ากล้าบ้าง  และกลัวตามแต่โอกาส  สถานการณ์  ชวนให้ระมัดระวังมากขึ้น
  • สระบัวบ้านอาจารย์เป็นแรงบันดาลใจ....ในใจหนูตลอด  อยากมีนกเยอะ ๆ แบบไม่ต้องไปดูที่สวนสัตว์
  • ขอปรึกษาด้วยค่ะอาจารย์  ที่ไร่นิด ๆ ปลูกบ้านไปแล้ว ๑ ใน ๔  ขุดสระเพื่อปลูกบัวหลาย ๆ ชนิดสัก  ๓ เมตร คูณ ๑๐ เมตร  จะพอดีไหมคะ
  • ขอบคุณค่ะ

สวัสดีครับอาจารย์ธนิตย์

ผมไปต่างจังหวัดมาเกือบ ๑ อาทิตย์ แล้วก็ทำแอร์การ์ดหายเสียอีก เลยไม่ได้เข้ามาดูเลยครับ แต่กลับบ้านอีกทีก็ได้ภาพเจ้าลูกนกกวักที่กำลังเติบโตมาฝากอีกครับ มือถ่ายภาพเล่าเรื่องอย่างอาจารย์ก็คงชอบนะครับ 

บางที นั่งผ่อนคลายและหาความสุขความรื่นรมย์ไปกับการดูการดำเนินไปของธรรมาตินี่ ก็ให้ความคิดที่ฉีกออกจากกรอบความเชื่อทั่วไปได้อยู่เสมอๆเหมือนกันครับ อย่างเรื่องของลูกนกกวักนี่แหละครับ ยิ่งหลังจากผมไปต่างจังหวัดมา อาจารย์ทราบแล้วก็คงจะขำครับ สิ่งแรกที่ผมทำเมื่อถึงบ้านก็คือ หิ้วของวิ่งไปมองหาเจ้าลูกนกกวักตัวที่เหลือนี้ในสระเลยละครับ พอเห็นแล้วก็ดีใจ มันตัวโตและดูเป็นนกกวักอย่างพ่อแม่ของมัน เห็นปร๊าดเดียวก็รู้เลยละครับ

                      

                      

อาจารย์ดูสิ ได้อนุสติเยอะเลยครับ ยิ่งคนทำงานสอนหนังสือและทำงานพัฒนาการศึกษาอย่างเราๆนี่ เห็นแล้วก็ต้องสรุปบทเรียนได้อีกอย่างหนึ่งว่า ผู้อ่อนแอแต่มีการเรียนรู้และมุ่งรู้จักพึ่งตนเอง นอกจากกลับเป็นผู้อยู่รอดแล้ว ก็กลับเติบกร้า เข้มแข็ง โตวันโตคืน 

มีความสุขครับอาจารย์

สวัสดีครับอาจารย์ Dr.Pop ครับ

เป็นการเก็บยอดกระถินมาฝากกัน หาวิธีหอบเอาความรื่นรมย์ของชีวิตชนบท(กว่ากรุงเทพฯ)มาฝากกัน เพื่อต่างได้เป็นปัจจัยสร้างสุขภาวะให้กัน ได้อย่างหนึ่งเหมือนกันนะครับอาจารย์ มีความสุขหลายๆเด้อครับ

สวัสดีครับคุณหมอธิรัมภาครับ

ขนาด ๓x๑๐ เมตร บนเนื้อที่กว่า ๑ ไร่นี่ กำลังงามเลยนะครับ สระบัวในบ้านผมนี่โดยเฉลี่ยแล้วก็ประมาณขนาดสระที่คุณหมออยากทำในบ้านนี้แหละครับ แต่ด้านหนึ่งนั้นกว้างสัก ๔ เมตร อีกด้านหนึ่งสอบลงเหลือสัก ๒ เมตร ลักษณะเหมือนด้ามขวาน เพราะโค้งไปตามสภาพพื้นที่ ไม่เป็นลักษณะผืนผ้า 

มีข้อสังเกตนิดหนึ่งครับ สระกับตัวบ้าน หากวางเป็นแนวเดียวกันบนแนวตะวันออก-ตะวันตกของกันและกัน ก็จะเหมาะมากเลยครับ อย่างที่บ้านผมนั้น บ้านหลังหนึ่ง อยู่ด้านทิศตะวันตกของสระบัว แล้วก็ไม่ไกลจากสระ พอบ่ายคล้อย เงาของบ้านก็จะทอดลงไปเชื่อมต่อกับสระบัว นั่งหลบแดดอยู่ใต้เงาบ้านและอยู่ริมสระบัว ได้ความร่มรื่นตั้งแต่บ่าย ๓-๔ โมงเย็นกระทั่งพลบค่ำเลยละครับ

                                          

                                         ๒๔ มิถุนายน ๒๕๕๕
                                         สภาพดูอ่อนแอ ส่งเสียงร้อง และเฝ้าแต่ยืนอยู่กับที่กลางสระ 

                     

                                          ๒๗ มิถุนายน ๒๕๕๕
                                          ลูกนกกวักอีกตัวนอนตายอยู่ข้างสระ คงถูกแมวตะปบตายเพราะเห็นแมวซุ่มไล่อยู่หลายครั้ง
                                          ลูกนกกวักตัวที่เหลือเดินอยู่ตัวเดียวในสระ 

                     

                     

                     

                     

                     

                     

                                                 ๔ กรกฏาคม ๒๕๕๕
                                                 ลูกนกกวักตัวที่เหลือกำลังเติบโต ดูแข็งแรง ปราดเปรียว   

ในความรกของสระมีความงามอยู่นะครับอาจารย์

อ้าว ทำไมเพิ่งเห็นเนี่ย สบายดีรึเจ้าม็อค

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท