เมื่อวันที่ 17 มิถุนายน 2555 ผมได้มีโอกาสเดินทางไปศึกษาประวัติของพระสมเด็จเกศไชโย ที่วัดไชโย จังหวัดอ่างทอง ทั้งๆที่ผมเคยไปวัดนี้เป็นสิบๆครั้งแล้ว แต่ก็ไม่เคยได้ศึกษาเรื่องนี้แต่อย่างใด
หลวงพ่อโต องค์ใหม่ที่สร้างสมัยรัชกาลที่ 5
คราวนี้ท่านนิพนธ์ พัชระภัทร์ รับอาสานำทางไป จึงได้ศึกษาอย่างเฉพาะเจาะจง
คราบกรุที่ผิวพระสมเด็จเกศไชโย
ที่ทำให้ผมเข้าใจที่มาและสาเหตุของการสร้างพระสมเด็จเกศไชโยรุ่นใหม่ และการเปิดกรุพระสมเด็จเกศไชโยรุ่นเก่า ที่ผมสงสัยมานาน
จากตำนานหนังสือ พระสมเด็จ ของท่านตรียัมปวาย ทำให้ได้ทราบว่า การสร้างพระสมเด็จเกศไชโย เพื่อบรรจุในองค์พระหลวงพ่อโต สมัยท่านสมเด็จพุฒาจารย์โต ในรัชสมัย ร. 4 นั้น ใช้เวลาทั้งสิ้น 3 ปี จนถึงประมาณ ปี 2409 ได้มีการสร้างได้ไม่ครบ 84000 องค์ จึงจำเป็นต้องนำพระสมเด็จวัดระฆังที่สร้างไว้ ไปเสริมจนครบ
แต่....
หลังจากการบรรจุกรุในองค์หลวงพ่อโตได้เพียงประมาณ 20 ปี คือ ปี 2430 ร. 5 ก็ได้โปรดฯให้มีการสร้างอาคารครอบองค์พระ แต่การสร้างอาคารได้กระเทือนจนองค์พระหลวงพ่อโตชำรุด ทรุดเสียหาย ที่ต้องสร้างใหม่ และเปิดกรุ เพื่อสร้างพระหลวงพ่อโตองค์ใหม่เล็กลงมากว่าเดิม ที่ใช้เวลาสร้างทั้งสิ้น 8 ปี
ในกระบวนการริ้อหลวงพ่อโตองค์เดิม ได้มีช่างนำพระสมเด็จเกศไชโยออกไปจำนวนหนึ่ง ทางวัดนำมาให้ผู้มีจิตศรัทธาทำบุญอีกจำนวนหนึ่ง
ที่คาดว่าน่าจะไม่เหลือ หรือเหลือไม่มาก
อีกแปดปีก็มีการบรรจใหม่อีกครั้ง
ที่มีการสร้างพระชุดใหม่ขึ้นมาทดแทนให้เท่าจำนวนเดิม
ที่คาดว่า ในความเป็นจริง
อาจจะสร้างมากกว่าจำนวนที่บรรจุในองค์พระหลวงพ่อโต ที่สร้างขึ้นใหม่ และแบ่งไปบรรจุที่วัดอื่นๆ เช่นวัดโพธิ์เกียบ วัดตาลานใต้ เป็นต้น
จึงเป็นที่มาของคำว่า พระสมเด็จวัดเกศไชโยมีหลายกรุ
แต่แท้จริงน่าจะพูดถึงพระสมเด็จรุ่นที่ 2 ที่บรรจุกรุในปี 2438 มากกว่า เพราะรุ่นแรก กรุเดียวก็ยังไม่พอ
ดังนั้น การพิจารณาคือ
การดูเนื้อปูนเปลือกหอย ความเก่า ความได้อายุของผิว และเอกลักษณ์ของเนื้อมุกขาว และน้ำมันตังอิ้วที่ได้อายุ
คราบกรุอาจจะมีบ้าง แต่ไม่ควรมาก เพราะท่านอยู่ในกรุเพียง 20 ปี เท่านั้นเอง
ทําไมเปิดดูรูปไม่ได้ ช่วยผมที
เวบมีปัญหาครับ ไปดูในเฟส sawaeng ruaysoongnern ดีกว่าครับ