หมออนามัย ไม่มีวิชาชีพ
นายอานนท์ ภาคมาลี นักวิชาการสาธารณสุข ชำนาญการ
ผมเองเป็นหมออนามัยคนหนึ่งที่มีประสบการณ์มากกว่าคุณวุฒิ โดยเริ่มรับราชการมาตั้งแต่ปีพ.ศ.2518 วุฒิการศึกษาเรียนจบพนักงานอนามัยจัตวา เงินเดือนบรรจุครั้งแรก 1,015 บาท และพยายามป่าวประกาศให้ใครต่อใครรับทราบมาโดยตลอด เพียงเพราะเราไม่ยอมเปลี่ยนแปลงตามการตัดสินใจของผู้มีอำนาจบริหาร เราเลยถูกตอกตราตรึงแขวนไว้กับคำว่าไม่มีวิชาชีพ และผมบอกใครต่อใครเสมอมาว่ากระทรวงสาธารณสุข พัฒนาผิดแนวทาง เพราะกระทรวงสาธารณสุขมีบุคลากรที่หลากหลายที่มา การจะให้ทุก ๆ คนทุกๆตำแหน่ง ที่มีที่มาต่างกันจำใจต้องโอนตนเองไปเป็นพยาบาลวิชาชีพ จึงจะมีวิชาชีพติดตัวตามชื่อ โดยไม่เคยสนใจบริบทกฎเกณฑ์การดำเนินงานที่ถูกต้องของแต่ละตำแหน่ง ว่าต่างมีบทบาทสำคัญที่แตกต่างกันและไม่อาจขาดบุคคลผู้มีความรู้ความสามารถที่เฉพาะเจาะจงเหล่านี้ได้ แม้จะไม่มีคำว่าวิชาชีพ และผมก็ยกตัวอย่างเสมอมาว่าเราทำงานเหมือนชาวเกษตรกรชาวไร่ ชาวนา ชาวสวน เลี้ยงสัตว์ที่ผลิตพืชและสัตว์ที่เป็นอาหารแก่คนทั้งโลกโดยไม่ได้จบเกษตรศาสตร์และปศุสัตว์ใด ๆ มา แต่ก็ทำได้ดี ทำได้อย่างชำนาญและอาจชำนาญกว่าผู้มีคุณวุฒิเสียด้วยซ้ำไป กระทรวง ทบวง กรม กพ.,กพร. ควรหาแนวทางนำผู้คนเหล่านี้ไปพัฒนาฝีมือให้เป็นที่ยอมรับ ฝึกความชำนาญเฉพาะทาง ฝึกจนท่านมั่นใจว่าพวกเขาเหล่านั้นปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ จนควรค่าแก่การมอบวิชาชีพให้แก่บุคลากรอันเป็นข้าราชการที่มีเกียรติมีศักดิ์ศรีภายใต้กระทรวงสาธารณสุขรั้วงูเขียวพันคบเพลิงเช่นเดียวกัน ไม่ใช่เอะอะอะไรก็หมออนามัยไม่มีวิชาชีพ แต่มิได้หมายความว่าไร้ความสามารถ คนที่เป็นหมออนามัยด้วยหัวใจ ไม่ใช่คุณวุฒิ ยังคงสลับสับเปลี่ยนถ่ายโอนวิญญาณแห่งความเป็นหมออนามัย ที่ทำงานอยู่ในสถานีอนามัย(โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล) ยังคงมีอยู่อีกมาก รอให้ท่าน ๆ ผู้ลุแก่อำนาจจัดหาเครื่องมือมาคัดกรองเอาไปพัฒนาให้เป็นทรัพยากรที่สร้างประโยชน์แก่ชาติบ้านเมืองอย่างอเนกอนันต์สืบไป เช่น เจ้าพนักงานสาธารณสุขชุมชนวิชาชีพ เจ้าพนักงานทันตสาธารณสุขวิชาชีพ เจ้าพนักงานผดุงครรภ์วิชาชีพ เจ้าพนักงานเภสัชกรรมชุมชนวิชาชีพ เจ้าพนักงานควบคุมโรคและการระบาดวิชาชีพ เจ้าพนักงานสุขศึกษาวิชาชีพ เจ้าพนักงานสุขาภิบาลวิชาชีพ เจ้าพนักงานโภชนากรวิชาชีพ เจ้าพนักงานกายภาพบำบัดวิชาชีพ เจ้าพนักงานเวชกิจฉุกเฉินวิชาชีพ เจ้าพนักงานจุลทรรศนากรวิชาชีพ เจ้าหน้าที่บริหารงานสาธารณสุขวิชาชีพ นักวิชาการสาธารณสุขวิชาชีพ ฯลฯ
ความสามารถของหมออนามัยทุกท่าน เยี่ยมจริงๆ มีใครบ้างให้น้ำเกลือไม่ได้ ไม่มีวิชาชีพเท่านั้นเอง มีใครบ้างฉีดยาไม่ได้ ไม่มีวิชาชีพเท่านั้นเองมีใครบ้างเย็บแผลไม่ได้ ไม่มีวิชาชีพเท่านั้นเอง มีใครบ้างเยี่ยมบ้านไม่ได้ ไม่มีวิชาชีพเท่านั้นเอง มีใครบ้างไม่เคยทำโครงการ ไม่มีวิชาชีพเท่านั้นเอง มีใครบ้างไม่เคยจ่ายยา ไม่มีวิชาชีพเท่านั้นเอง
"หมออนามัย" เป็นผู้ที่ทำงานใกล้ชิดประชาชน.. ทราบข้อมูลในพื้นที่มากที่สุด.. ผลงานตัวชี้วัดต่างๆผ่านได้เพราะหมออนามัย.. พวกเราชาวรพช.ต้องขอขอบคุณหมออนามัยอย่างยิ่งค่ะ.. อย่าน้อยใจไปเลยนะคะ
เห็นด้วยกับพี่ครับ...เพราะพวกเราต่อสู้กันมานาน...บางครั้งต้อท้อบางครั้งฮึก...แต่จริงๆ ไม่ใช่เรื่องเงิน...สิ่งหนึ่งที่ผมบอกต่อกับรุ่นน้องๆ ที่อยากเป็นหมออนาัมัย.....ผมบอกน้องว่า...เป็นหมออนามัยจะไม่มีวิชาชีพนะ....เหตุผลยาว..........แต่ถ้าอยากเป็นจริง คือ ต้องมีหัวใจที่เสียสละ...หัวใจหมออนามัยเหมือนรุ่นตายายของพวกเราครับ