จุดพร่องในอารมณ์ของเด็ก
อารมณ์เป็นผลลัพธ์การเรียนรู้หลังสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม สิ่งแวดล้อมเกิดเงื่อนไขอย่างใดอย่างหนึ่ง เด็กทำให้เกิดเองไม่ได้ จะช่วยเติมความพร่องให้เต็ม คนรอบข้างอย่างพ่อแม่และครอบครัวไม่เข้าใจความพร่อง ก็จะกลายเป็นผู้ถ่างความพร่องนี้ให้กว้างขึ้นๆโดยไม่รู้ตัว
คนทั่วไปมักจะแปลความเก่งของเด็กกับเรื่องไอคิวดี ไอคิวสูงเป็นเรื่องเดียวกันไป ในขณะที่แท้จริงแล้วไอคิวเป็นเรื่องของมาตรวัดความสามารถในการทำงานของสมอง
กรณีของเด็กหญิงที่ออกข่าวในเรื่องเล่าเช้านี้เมื่อไม่นานว่าผูกคอตายหลังได้ยินคำแม่ว่า "แม่เหนื่อยก็เพราะแกนี่แหละ" หรือกรณีของเด็กหญิงอีกคนที่บันทึกนี้เล่าถึง เป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับการเรียนรู้เรื่อง "เก่ง" ไม่สำคัญเท่า "สุข"
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ออกมาบอกสังคมเรื่อง "เก่ง ดี สุข" ไว้
"เก่ง" เป็นส่วนหนึ่งของ “EQ ความฉลาดทางอารมณ์” โดยหมายถึงความสามารถอีกแง่มุมหนึ่ง
“เก่ง” เป็น ความสามารถของการรู้จักตนเอง การมีแรงจูงใจ สามารถตัดสินใจ แก้ปัญหาและแสดงออกได้อย่างมีประสิทธิภาพ การมีสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น
การรู้จักตนเอง หมายรวม รู้ศักยภาพตนเอง สร้างขวัญและกำลังใจให้ตนเองได้ มีความมานะไปสู่เป้าหมาย
สามารถตัดสินใจและแก้ปัญหา หมายรวม รับรู้และเข้าใจปัญหา มีขั้นตอนในการแก้ปัญหา มีความยืดหยุ่น
การมีสัมพันธภาพกับผู้อื่น หมายรวม สร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่น กล้าแสดงออกอย่างเหมาะสม แสดงความเห็นที่ขัดแย้งอย่างสร้างสรรค์
“สุข” เป็น ความสามารถดำเนินชีวิตอย่างเป็นสุข มีความภูมิใจในตนเอง พอใจในชีวิต และมีความสุขทางใจ
ความภูมิใจในตนเอง การเห็นคุณค่าในตนเอง เชื่อมั่นในตนเอง เป็นเรื่องความภูิมิใจ
มองโลกในแง่ดี มีอารมณ์ขัน พอใจในสิ่งที่ตนมีอยู่ เป็นเรื่องความพอใจในชีวิต
มีกิจกรรมที่เสริมสร้างความสุข รู้จักผ่อนคลาย มีความสงบทางจิตใจ เป็นเรื่องของการมีความสงบทางใจ
“ดี” เป็น ความสามารถในการควบคุมอารมณ์และความต้องการของตนเอง รู้จักเห็นใจผู้อื่นและมีความรับผิดชอบต่อส่วนรวม
รู้อารมณ์ รู้ความต้องการ ควบคุมอารมณ์และความต้องการได้ แสดงออกได้อย่างเหมาะสม เป็นเรื่องของความสามารถควบคุมอารมณ์และความต้องการตนเอง
ใส่ใจผู้อื่น เข้าใจและยอมรับผู้อื่น แสดงความเห็นใจผู้อื่นอย่างเหมาะสม เป็นการรู้จักเห็นใจผู้อื่น
รู้จักให้ รู้จักรับ รับผิด ให้อภัย เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม เป็นเรื่องของความรับผิดชอบ
การที่เด็กคนหลังนี้ผ่านประสบการณ์ด้านการเรียนได้ทุน มาจนกระทั่งถึง ม.6 นั้นบอกว่า เธอมีความฉลาดทางอารมณ์ ในมุมของ “ดี เก่ง" อยู่พอเพียง
สิ่งที่เธอด้อยไปคือ "สุข” เธอสุขในการรับรู้และเข้าใจในอารมณ์ของตนเอง แต่ไม่สามารถรับรู้และเข้าใจอารมณ์ของพ่อแม่ ทำให้ไม่สามารถจัดการอารมณ์ของตนและพ่อแม่ให้เข้ากันได้อย่างลงตัว
การจัดการอารมณ์เพื่อเป็นแนวทางสร้างสัมพันธภาพกับพ่อและแม่อย่างมี ประสิทธิภาพ และช่วยให้ประสบความสำเร็จในการดำรงชีวิตของเธอจึงมีผลด้านลบเกิดขึ้นอย่างที่ปรากฏขึ้น
จุดพร่องเล็กๆที่ดูเหมือนธรรมดาๆนี้ ถือเป็นพัฒนาการช้ากว่าอายุที่สะสมอยู่ในตัวเด็กทุกคน
หากผู้ใหญ่รอบข้างมองไม่เห็น โอกาสได้ช่วยปิดจุดพร่องก็หายไป
จุดพร่องสำคัญที่มักจะนึกไม่ถึง คือ "การไม่รู้ว่าตนเป็นคนสำคัญของพ่อและแม่"
เมื่อไรจุดพร่องนี้ถูกละเลย ความฉลาดทางอารมณ์ของเด็กเกิดขึ้นได้ยาก และส่งผลด้านลบให้เกิดอย่างที่ได้เห็นได้รู้จากข่าวบ่อยครั้ง
การปิดจุดพร่องนี้ไม่สามารถใช้คำพูดเติมเต็ม มีแต่ลงมือกระทำให้เด็กได้สัมผัสและรับรู้เท่านั้นจึงสามารถปิดจุดพร่องนี้ได้
ในฐานะที่เป็นลูกคนกลาง (คนที่ 6 ใน 9 คน) แต่ละวันที่ลืมตาตื่นขึ้นมาจนหลับไหล เด็กคนนี้น่าจะไม่เคยได้รับสัมผัสที่อบอุ่นจากพ่อและแม่อย่างอิ่มเต็ม รวมไปถึงจากผู้คนรอบข้างเธอ หากเธอได้รับมาตลอด เธอคงไม่เป็นเช่นวันนี้
ความเห็น (1)
Another "goodie" that should be made into children books. It is better to have children realize their quality and capacity for happiness than for us adults to "give" them what we think they want!