แลกเปลี่ยนเรียนรู้คุณอำนวย : 2 . พูดเป็น
แลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ของการทำหน้าที่ "คุณอำนวย" ตอนที่ 2 หลังจากตอนที่หนึ่ง คุณอำนวยต้องฟังเป็น ฟังอย่างลึกเป็นแล้ว ลำดับต่อไปก็คงมาถึงการตอบ หรือการพูด
แม้ว่าเราจะพูดได้มาตั้งแต่เด็ก แต่บางครั้งก็หาได้พูดแล้วก่อให้เกิดการสร้างสรรค์ไม่ หรือที่เรามักได้ยินคำเปรียบเทียบว่า "พูดไม่เข้าหูคน" "พูดกันคนละภาษา" หรือ "พูดไม่รู้เรื่อง" เหล่านี้เป็นต้น ยิ่งการทำหน้าที่เป็นคุณอำนวยยิ่งต้องระมัดระวัง เพราะต้องใช้การพูดเพื่อก่อให้เกิดความสัมพันธ์กันในองค์กร การประสานงาน
ดังนั้นการที่จะพูดเป็น หรือพูดหรือสรุปอะไรต้องมีการคิดไตร่ตรองเป็นอย่างดีก่อนการพูด ผมยึดแนวทางของพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับมรรควิธีองค์หนึ่ง คือ "วาจาชอบ" ซึ่งเป็นหลักปฏิบัติที่ดีและละเอียดอยู่แล้ว แต่จะนำมาปรับใช้และเรียบเรียงตามความเข้าใจของผม ซึ่งมีอยู่ 7 ประการเพื่อดึงหรือถ่วง ให้เกิดการคิดก่อนพูด ซึ่งก็คือ สัปปุริสธรรม หมายถึง ธรรมของสัตบุรุษ หรือธรรมที่ทำให้เป็นสัตตบุรุษ (คำว่า “สัตบุรุษ” หมายถึง คนดี นักปราชญ์ หรือบัณฑิตสัปปุริสธรรม จึงหมายถึง คุณธรรมที่ทำให้คนเป็นคนดี มี 7 ประการ) ที่เราสามารถนำมาปรับใช้กับการพูด คือ
- "รู้เหตุ" คิดก่อนพูดว่า ที่พูดนั้นเพราะเหตุใด ทำไมจึงพูด
- "รู้ผล" ต้องรู้ถึงผลที่จะตามมาจากการพูดนั้น พูดแล้วจะเกิดอะไร
- "รู้คน" ต้องรู้ว่าขณะนี้เรากำลังพูดอยู่กับใคร (รู้เขา)
- "รู้ตน" รู้ตนเองว่าคือใคร รู้จักตนเอง (รู้เรา)
- "รู้กาล" รู้ว่าเวลานี้ควรพูดอะไร เท่าไร (รู้เวลา)
- "รู้ประมาณ" รู้ความพอดีว่าพูดแค่ไหน จึงจะเหมาะแก่ผู้ฟัง
- "รู้หมู่เหล่า" รู้จักกลุ่มหรือสังคมที่เราจะพูดด้วย (รู้สังคม/บริบท)
หากใช้สติในการควบคุมกำกับอย่างน้อย 7 ประการนี้ในการ "พูด" โดยฝึกตน/ควบคุมตนเองอย่างสม่ำเสมอ คิดว่าการทำหน้าที่ของคุณอำนวยของท่าน คงช่วยสร้างบรรยากาศ และขยายผลให้เกิดสังคมแห่งความรู้ สังคมแห่งความดี และทำงานอย่างมีความสุขตลอดไป
บันทึกมาเพื่อการ ลปรร. ครับ ขอเป็นกำลังใจให้กับทุกๆ ท่าน
วีรยุทธ สมป่าสัก 31 ส.ค. 49
ความเห็น (2)
เรียนท่านสิงห์ป่าสัก
พ่อหลวงให้เป็นของขวัญปีใหม่ ว่า
" คิดก่อนพูด คิดก่อนทำ ทำหลังคิด" ใช่ใหมครับ
ประดั่งหนึ่งที่พวกเรานำมาเป็น
"สุนทรียสนทนา ในการสร้างองค์กรแห่งการเรียนรู้"
- ถูกต้องแล้วครับท่านอาจารย์หมอ JJ
- ขอบพระคุณมากครับที่แวะมาเยี่ยมเยียน