ผมโชคดีที่ได้เรียน ได้ทำ ได้สอน Appreciative Inquiry (AI) ซึ่งเน้นการถามคำถามเชิงบวก เพื่อให้ได้เจอเรื่องบวกๆ..เอามาทำให้มันบวกๆ..ผมมีโอกาสให้คนเล่าถึงเรื่องดีๆ..ได้ฟังเรื่องดีๆที่สร้างแรงบันดาลใจ..วันนี้ปีใหม่แล้ว คงไม่มีอะไรดีไปกว่าการพูดถึงเรื่องดีๆ..โดยเฉพาะการทำดี..
...
ถ้ามีโอกาสไม่ว่าจะไปอบรมเป็นวิทยากรหรือสอนในชั้นเรียน..ผมมักจะให้ผู้เข้าร่วมอบรม AI เล่าเรื่องๆ เรื่องความสุขในมิติของจิตวิญญาณครับ..หรือความดีๆ..การทำบุญ..หรือประมาณว่าไปทำอะไรดีๆ ได้แรงบันดาลใจอะไรดีๆ แล้วชีวิตเปลี่ยนไปในทางที่ดี..
...
ลูกศิษย์คนหนึ่งเป็นคนต่างชาติ..เล่าให้ฟังว่า.."เด็กๆ..เจ็บปวดที่เห็นพ่อแม่ทะเลาะกัน..เขาเลยอธิษฐานกับเจ้าแม่กวนอิมว่า..ตั้งแต่บัดนี้เขาจะกินแต่มังสวิรัติ..ขอให้พ่อแม่เลิกทะเลาะกันเทอด.."
....
เขาเอง..ก็ไม่ได้บอกพ่อแม่เรื่องนี้..เขาก็ทานมังสวิรัติไปเรื่อยๆ..จนพ่อแม่สังเกตเห็นเลยถามว่า..เพราะอะไร..วันนั้นพ่อแม่ก็ทะเลาะกันมาด้วย..เขาก็บอกเรื่องที่เขาอธิษฐานกับเจ้าแม่กวนกิม..แค่นั้น ตั้งแต่นั้นมาพ่อแม่ไม่เคยทะเลาะกันอีกเลย"...
..ส่วนเขาเองก็ยังทานมังสวิรัติจนถึงทุกวันนี้..เด็กคนนี้ตอนที่ผมสอน เขาเรียนป.โท..เป็นคนซื่อๆ เพื่อนรัก..อาจารย์ก็รักครับ..."
...
อีกคนเป็นลูกศิษย์ชาวบ้าน (สาวโรงงานจบม. 6)..เล่าให้ฟังว่า.."แต่ก่อนโกหกค่ะ..เสร็จแล้วก็ต้องมาตามแต่งเรื่อง..ต้องจำว่าโกหกอะไรกับใครที่ไหนไว้..เรียกว่าโกหกครั้งเดียวตามแก้ปัญหาจนเหนื่อย..ตอนหลังคิดได้..ก็เลยพูดตรงๆ พูดจริงๆ ไปซะ..ไม่เหนื่อย มีความสุขกว่า..."
...
อีกท่าน..อาจารย์ทวี บุตรสุนทร อดีตประธานปูนซีเมนต์ไทย..เป็นคนที่ผมเคารพ..ท่านเล่าให้ผมฟังว่า.."ครั้งหนึ่งถูกเชิญไปพูดเรื่องคุณธรรม จริยธรรม..นั่งบนเวทีอยู่สามคน เขาให้เวลาพูดคนละ 10 นาที ปรากฏว่า..สองคนก่อนหน้า..ร่ายยาวเกินเวลา กินเวลา จนผมเหลือเวลาพูดอยู่สองสามนาที..ผมเลยพูดอย่างนี้ครับ "คุณธรรมคือ..อะไรก็ตามที่เราทำแล้ว..เราสามารถไปเปิดเผยรายละเอียดให้ลูกให้เมีย ให้เพื่อน ให้สังคมได้อย่างไม่ต้องปิดบัง..นี่แหละคุณธรรม.." ท่านพูดแค่นี้แหละ สั้นๆฝรั่งถึงกับปรบมือให้"
ตอนนี้ท่านสิ้นไปแล้ว แต่ผมยังระลึกถึงคำสอนที่สร้างแนวคิดให้ผมในเรื่องนี้ได้เสมอ..ทำให้มองโลกได้ชัดเจนเรียบง่ายมากขึ้น
....
ครับและอีกมากเวลาทำอะไรแบบนี้..ถามคำถามว่าใครเคยทำอะไร หรือได้แรงบันดาลใจอะไร แล้วชีวิตดีขึ้น เราจะได้เรื่องราวดีๆ..แบบนี้ บางเรื่องนึกไม่ถึง บางเรื่องเปลี่ยนมุมมองเราได้ในวันนั้นเลย..คำพูดท่านอาจารย์ทวี..กลายเป็นหลักคิดของผมในการตรวจสอบตัวเอง..เรื่องของลูกศิษย์ต่างชาติ และศิษย์ม. 6 ก็ล้วนแล้วแต่สร้างแรงบันดาลใจ สอนทั้งครูและเพื่อนๆของเขาได้..
...
ไม่ว่าจะสอนจะทำอะไร..พูดถึงเรื่องความดีกันนะครับ..บ่อยครั้ง เรื่องราวที่ "ครูทำเพื่อศิษย์" กับกลายเป็นเรื่องที่ "ศิษย์ทำเพื่อครู" ก็มี..เราเกิดมาเรียนรู้ซึ่งกันและกัน เป็นกัลยาณมิตรซึ่งกันและกัน..เสริมปัญญา เสริมความดีกัน ดีกว่าไหมครับ..
...
คุณล่ะคิดอย่างไร
คิด ถึง ท่านทวี บุตรสุนทรค่ะอาจารย์
ช่วงท่านอยู่ ปูนใหญ่ ป๊อบมาก องค์กร ธรรมาภิบาล ที่ใครๆ ก็ใฝ่ฝัน
บ "คุณธรรมคือ..อะไรก็ตามที่เราทำแล้ว..เราสามารถไปเปิดเผยรายละเอียดให้ลูกให้เมีย ให้เพื่อน ให้สังคมได้อย่างไม่ต้องปิดบัง..นี่แหละคุณธรรม.."
ขอบคุณค่ะอาจารย์ ขออนุญาตเล่าเรื่องดีๆ จากห้องเรียน (วัด) วันนี้ ด้วยคน
พระอาจารย์ กล่าวถึง เมื่อท่านถามคนไทยซึ่งทำงานในอเมริกา ว่า เหตุใดไม่เคยกลับไปเยี่ยมบ้านเลย
คนส่วนหนึ่งตอบว่า "เพราะไม่มีเงิน"
ท่านว่า เพราะเหตุนี้ เขาเหล่านั้นจึง ไม่มีเงิน จริงๆ
เพราะเขาพูดแช่งตัวเอง? ท่านว่าไม่ใช่
ท่านเฉลยว่า มีเงินในกระเป๋า 3 บาท ก็ถือว่า "มีเงิน"
เป็นการสอนฝึกให้ตรงไปตรงมา ระมัดระวังนิสัยการปกปดความจริง แม้ในสิ่งเล็กๆน้อยๆ
AI คุณธรรม สุดยอดเลยครับอาจารย์ ผมจะนำไปใช้ถามคุณครูบ้างครับ
สวัสดีครับคุณ POO
ผมมีโอกาสเป็นผู้ใต้บังคับบัญชาท่าน ท่านมาเป็นที่ปรึกษาให้วิทยาลัยของผม..
รู้สึกได้ว่า "ผู้ใหญ่" ควรเป็นแบบนี้แหละ ท่านไม่ถือตัว และมักเป็นแรงบันดาลใจให้พวกเราเสมอ
สวัสดีครับคุณหมอปัทมา
ครับ เรื่องนี้น่าสนใจ ผมได้แรงบันดาบใจจากคุณหมอไปเขียนในตอนต่อไปครับ.จะเป็นเรื่อง Metacognition จะอธิบายปรากฏการณ์ที่คุณหมอให้ความเห็นมาครับ
สวัสดีครับท่านอาจารย์ Small Man
ยินดีเลยครับ
เรียนท่านอาจารย์
กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์ JJ. ครับ
ชอบเรื่อง อ.ทวี มากครับ
ชอบอ่านเกี่ยวกับคุณ ทวี รู้สึกว่าคนเราต้องมีแรงบันดลาใจและพยายามอย่างสูง เลยจะเอาแบบอย่างคุณ ทวี ให้แง่คิดเตือนใจเยอะมากจริงๆ