จากเรื่องของเงิน งาน ก็มาสู่เรื่องที่สำคัญที่สุด ก็คือเรื่อง คน ซึ่งเป็นเรื่องที่บริหารจัดการได้ยากที่สุด วุ่นวายที่สุด หลายๆหน่วยงานประสบปัญหาเรื่องอัตรากำลัง คนล้นงาน คนขาดงานเยอะ สารพัดปัญหาที่เกิดจากคน ส่วนหนึ่งก็เป็นเพราะว่า หน่วยงานนั้นขาด การบริหารจัดการทรัพยากรมนุษย์ที่ดี การบริหารคน เริ่มตั้งแต่วางแผน จัดคนเข้าทำงาน ฝึกอบรม จ่ายค่าตอบแทน ประเมินผล รักษาความสัมพันธ์ วัตถุประสงค์ของการจัดการทรัพยากรมนุษย์ เป็นไปเพื่อ 1) เพื่อสรรหาและคัดเลือกบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถเข้ามาทำงานในองค์การ (Recruitment and Selection) 2) เพื่อใช้คนให้เกิดประโยชน์สูงสุด (Utilization) 3) เพื่อบำรุงรักษาพนักงานที่มีความสามารถให้อยู่กับองค์การนานๆ (Maintenance) 4) เพื่อพัฒนาให้มีความรู้ความสามารถ (Development)
หน่วยงานที่บริหารจัดการได้ดี จะช่วยให้บุคคลที่ปฏิบัติงานในองค์การมีขวัญและกำลังใจในการปฏิบัติงาน เกิดความจงรักภักดีต่อองค์การที่ตนปฏิบัติงาน ช่วยพัฒนาให้องค์การเจริญเติบโต เพราะการจัดการทรัพยากรมนุษย์ เป็นสื่อกลางในการประสานงานกับแผนกต่างๆ เพื่อแสวงหาวิธีการให้ได้บุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสมเข้ามาทำงานในองค์การให้เกิดประโยชน์สูงสุดทำให้องค์การเจริญเติบโตและพัฒนายิ่งขี้น
การจัดคนเข้าทำงาน = การสรรหาบุคคล + การคัดเลือก
คุณลักษณะของคน กำลังคนที่มีอยู่แค่ไหน ถึงจะไปสู่กระบวนการสรรหา
- ถ้าคนที่มีอยู่มากกว่าความต้องการ ต้องปรับลดคน
ปรับลดแบบค่อยเป็นค่อยไป งดรับพนักงานใหม่
ปรับลดแบบฉับพลัน การปลดคน /จัดโครงการเกษียณก่อนกำหนด
- กำลังคนที่มีอยู่น้อยกว่าความต้องการ : ต้องปรับเพิ่มคน
เลือกบุคคลที่เหมาะสมจากที่มีอยู่ในองค์กร : การโยกย้าย/เลื่อนตำแหน่ง
รับบุคคลจากภายนอก การจ้างพนักงานบางเวลา การจ้างจากหน่วยงาน
งานบางงานทำมากไป error สูง
ประเด็นที่สำคัญในการบริหารคนอีกประการหนึ่งก็คือ เรื่องค่าตอบแทน (Compensation) หลายต่อหลายครั้งที่เกิดการเรียกร้องขึ้นค่าแรง หรือมีการทำงาน ดังนั้นจริงต้องมีการบริหารการจ้าง คือ เงินเดือน + ผลประโยชน์และบริการ + ค่าตอบแทนทางสังคม ให้เหมาะสม สมประโยชน์ คุ้มค่า ถัดจากเรื่องค่าตอบแทน ก็เป็นเรื่องการประเมินผล ซึ่งก็นำมาสู่เรื่องค่าตอบแทน หรือเงินเดือนที่จะเพิ่มขึ้น ในแต่ละหน่วยงานก็จะมีวิธีการประเมินที่แตกต่างกันไป เช่น บางหน่วยงาน ประเมินตามคุณลักษณะของบุคคล บางหน่วยงานประเมินตามงานที่ได้ ผลสัมฤทธิ์ของงาน การประเมินผลเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนมาก ผู้บริหารจำเป็นจะต้องอาศัยศาสตร์และศิลป์ในการประเมิน เลือกวิธีที่เหมาะกับงาน และไม่สร้างความแตกแยกให้เกิดขึ้นมากจนเกินไปจากการประเมินนั้น แต่ควรจะใช้การประเมินเพื่อสร้างแรงจูงใจให้กับการทำงานของบุคลากรในหน่วยงาน
อย่างไรก็ตาม บริหารคนที่ดี ต้องไม่ลืม หลักสำคัญ คือ ความเสมอภาค (Equity) ความเป็นธรรม (Fairness) ดึงดูดใจ (Attractive) แข่งกับองค์กรอื่นได้ (Competitive) เป็นไปตามกฎหมาย (Legal Compliance) … แล้วรับรองได้ว่า ...บริหารทรัพยากรมนุษย์ได้อย่างดี ไม่มีปัญหา
ผู้สอน : รศ.ดร.มานพ คณะโต
ภาควิชาเวชศาสตร์ชุมชน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแ่ก่น
วันที่ 23 ธันวาคม 2554 ณ สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ขอเรียนรู้ด้วยนะจ๊ะ
ด้วยความยินดีค่ะ