สมบัติของ "พ่อ" : ๓. ตั้งมั่นในศีล
วันนี้เป็นวันพระเป็นวันธรรมสวนะ เป็นวันแห่งการรักษาศีล ฟังธรรม ปฏิบัติธรรม เดือนหนึ่งมีวันพระ ๔ วัน คือ วัน ๘ ค่ำ ๑๕ ค่ำ วันเดือนดับรวมกันเป็น ๔ วัน เปิดโอกาสให้ญาติโยมได้ถือศีลอุโบสถ วันธรรมก็ให้ญาติโยมรักษาศีล ๕ ทุก ๆ วัน ถึงวันพระก็ให้รักษาศีล ๘ ศีลอุโบสถ การรักษาศีลมีความสำคัญอย่างไร การรักษาศีลนี้ มีความสำคัญมาก พระพุทธเจ้าท่านเปรียบศีลให้ฟังว่า ศีลนี้เปรียบเสมือนแผ่นดิน ถ้าไม่มีแผ่นดิน เราก็ไม่มีที่อยู่อาศัย ปลูกบ้านสร้างบ้านสร้างเมืองไม่ได้ ฉันใด ความดีมีคุณธรรมที่จะเกิดได้เนื่องมาจากการรักษาศีลปฏิบัติศีล เราไม่มีศีล สมาธิเราก็ไม่มี ปัญญาเราก็ไม่มี การบรรลุธรรมของเราก็ไม่มี เพราะเราเป็นคนไม่มีศีล
การรักษาศีลทำอย่างไร การรักษาศีลเริ่มต้นที่ตัวเจตนา เจตนาที่จะงดเว้นที่จะตั้งใจไม่กระทำในสิ่งที่ห้าม เช่น การฆ่าสัตว์ตัดชีวิต แล้วก็ให้เจริญเมตตามาก ๆ เจริญความสงสารมาก ๆ มีความเห็นอกเห็นใจอย่างไม่มีที่สุดอย่างไม่มีประมาณ คนเราต้องมีเมตตามาก ๆ มันถึงความมีความสุข มันถึงจะไม่เครียด ไม่บริโภคเขา ไม่เบียดเบียนเขา เห็นอกเห็นใจ ไม่เอาเปรียบเขาไม่ทำลายเขา เพราะว่าเขามีปัญญาน้อยกว่าเรา เขามีบุญมีวาสนาน้อยกว่าเรา อย่าไปคิดว่าเขาเกิดมาเพื่อเป็นผู้บริการเรา เราต้องเจริญเมตตาให้มาก ๆ ไว้ปฏิบัติอย่างนี้เขาเรียกว่าการรักษาศีล ถ้าเราไม่มีเจตนาเราเดินไปแล้วเหยียบสัตว์มันตายเราก็ไม่ผิดศีล
ศีลข้อที่ ๒ พระพุทธเจ้าท่านสอนให้เรารู้จักพอ ไม่ลัก ไม่ขโมย ไม่ให้แย่งชิง ให้เรายินดีในของที่เรามีอยู่ ท่านให้เราเป็นผู้ที่มีจิตใจเพียงพอ มีน้อยก็ให้มีความสุข มีมากก็ให้มีความสุข ไม่มีก็ให้มีความสุข ความสุขของคนเราอยู่ที่การรู้จักพอ พอใจในการเสียสละ พอใจในการรักษาศีล พอใจในการทำการทำงาน อย่าให้มากมันออกหน้าออกตา จนไปเบียดเบียนตัวและผู้อื่นโดยการทำผิดศีล ผิดศีลบางทีมันไม่พอ มันผิดกฎหมายบ้านเมือง คนเรามันต้องฝึกรู้จักพอ คนฝึกรู้จักพอไม่ใช่คนนอนตื่นสาย ไม่ใช่ขี้เกียจนะ คนเราต้องพอใจในการทำสิ่งที่ดี ถ้าเรามีจิตใจที่รู้จักพอเราก็เป็นเศรษฐี พระโสดาบันท่านมีจิตใจที่เป็นสุข ท่านตั้งอยู่ในผู้รู้จักพอ
ศีลข้อที่ ๓ ท่านไม่ให้ประพฤติผิดในกาม หมายถึงผู้ที่ถือศีล ๕ ธรรมนะ ไม่ใช่ศีลอุโบสถ ผู้ที่เป็นสามีภรรยาก็ไม่ให้นอกใจกัน เป็นผู้ให้ความรัก ความเมตตา ความอบอุ่นซึ่งกันและกัน ทำหน้าที่ของความเป็นพ่อเป็นแม่ให้สมบูรณ์ เช่น พ่อแม่มีตำแหน่งเป็นผู้เสียสละ เป็นผู้ให้ เป็นผู้ไม่เห็นแก่ตัว เป็นผู้มีความรัก ความเมตตา ความสงสาร เป็นผู้ที่ใจดีใจสบาย พ่อแม่นี้ก็เปรียบเสมือนพระพรหม เปรียบเสมือนพระอรหันต์ของลูก เราเป็นพ่อเป็นแม่ต้องปฏิบัติหน้าที่สมกับตำแหน่งที่เราเป็นพ่อแม่ ต้องเป็นคนมีศีล มีธรรม รู้จักทำบุญตักบาตร ไหว้พระสวดมนต์ นั่งสมาธิ ถึงเวลาวันพระก็พยายามถือศีลอุโบสถ ฟังธรรม เพื่อเป็นหลักให้กับตัวเองกับลูก ๆ หลาน ๆ พยายามบังคับตัวเองไม่ให้กระทำในสิ่งที่ไม่ดี เสียกำลังใจ ขาดการเคารพนับถือ ผู้ที่ถือศีลอุโบสถให้ถือศีลพรหมจรรย์ เว้นจากสิ่งที่เป็นของคู่ รักษาให้ได้ตั้งแต่เช้าจนอรุณวันใหม่ นี้เขาเรียกว่าศีลอุโบสถ สำหรับผู้ที่ยังเป็นหนุ่มสาวก็ให้ถือศีลพรหมจรรย์ตลอดไป จนกว่าเราจะได้แต่งงานถูกต้องตามกฎหมาย ประเพณี พ่อแม่อนุญาต เป็นการควบคุมบังคับตัวเองไว้ในทางที่ดี เพื่อเป็นบาทเป็นฐานแห่งชีวิต
“ถ้าเราไม่แน่ใจเราอย่าไปพูด ถ้าพูดออกไปแล้วมันมีผลต่อเราและต่อคนอื่น มันเป็นบาปเป็นกรรมทางคำพูด...”
ศีลข้อที่ ๔ คำพูดนี้เป็นสิ่งที่สำคัญ ก่อนพูดเราเป็นนายพอเราพูดจบเราเป็นบ่าว เราพูดดีคนอื่นก็รัก เราพูดไม่ดีคนเขาก็เกลียดเรา เราก็ไม่สงบ คำพูดนี้ก็สำคัญมาก เราต้องมีสติก่อนพูด ถ้าเราไม่แน่ใจอย่าไปพูด ถ้าพูดออกไปแล้วมันมีผลต่อเราและต่อคนอื่น มันเป็นบาปเป็นกรรมทางคำพูด เราอย่าไปว่าเราเป็นคนนิสัยอย่างนี้ พูดอย่างนี้ เราอย่าไปว่าอย่างนั้น ถ้าเราพูดอย่างนั้น มันเป็นการพูดตามความสะใจของตัวเอง เป็นคนไม่มีเบรก ขับเคลื่อนพวงมาลัยไปในทางที่ไม่ดี เคยพูดอย่างไรก็พูดอย่างนั้น ถ้าพูดออกมาแล้วมันเน่ามันเหม็นนะ มันเสียหาย คนเรานี้นะคบเพื่อนเพื่อนก็หายไป คบใครใครก็หายไป ส่วนใหญ่เป็นเพราะคำพูด คำพูดเราไปทำลายเขา เผาเขา พูดบ่อย ๆ ทำบ่อย ๆ จนมันเคยชินจนไม่รู้ตัวเองว่าเป็นคนปากไม่ดีปากเสีย มีปากก็เป็นคนปากเสียปากใช้ไม่ได้ เถียงเก่ง ย้อนศรเก่ง เขาเรียกว่าคนปากระเบิด ไปพูดที่ไหนวงแตกไปหมด ทำลายธรรมชาติสิ่งแวดล้อม เสียหายหมดใช้ไม่ได้ พระพุทธเจ้าท่านให้ฝึกพูดดี พัฒนาเรื่องคำพูด ครอบครัวจะมีความสุข สังคมจะมีความสุข ประเทศชาติจะมีความร่มเย็น
ศีลข้อที่ ๕ ไม่ดื่มน้ำดองของเมาพวกเหล้า เบียร์ ฝิ่น เฮโรอีน กัญชา ยาเสพติดทุกชนิด เป็นการทำลายศักยภาพ สติสัมปชัญญะ ตั้งอยู่ในความประมาท ศีลข้อนี้ก็มีโทษมากตั้งแต่ในปัจจุบัน เมื่อละสังขารแล้วไปสู่ทุคติ เมื่อมาเกิดใหม่ก็เป็นคนไม่ปกติ ปัญญาไม่สมบูรณ์ ทำมาหากินก็ไม่เจริญ เนื่องมาจากผิดศีลในข้อที่ ๕ พระพุทธเจ้าท่านเป็นห่วงเรา แม้ใกล้เสด็จดับขันธปรินิพพานแล้วยังบอกว่าให้เราตั้งอยู่ในความไม่ประมาท การผิดศีลข้อ ๕ เป็นการตั้งอยู่ในความประมาท สังคมทุกวันนี้ทุกบ้านทุกครัวเรือนนิยมดื่มเหล้า ดื่มเบียร์เป็นปกติโดยไม่คำนึงถึงศีล ทุกคนก็ถือว่าเป็นเรื่องธรรมดา แต่ที่จริงแล้วมันเป็นเรื่องที่เสียหายสำหรับตัวเองประเทศชาติและสังคม งานที่มีเกียรติ งานที่ทรงเกียรติ ส่วนใหญ่จะมีการดื่มเหล้า ดื่มเบียร์ ดื่มไวน์ เป็นค่านิยมที่ผิดต่อคำสอนของพระพุทธเจ้า เป็นค่านิยมที่ตั้งอยู่ในความประมาท
เมื่อสังคมมันเป็นอย่างนี้เราจะทำอย่างไร เราก็ต้องเอาพระธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าเป็นเกณฑ์ เป็นคนตั้งมั่นในศีล มีเจตนาที่งดเว้น เป็นคนหนักแน่นเป็นคนเข้มแข็ง ใครจะทำอย่างไรก็ช่างหัวเขา ช่างหัวมัน เราไม่ยุ่งเราไม่เกี่ยว เราปฏิบัติเราก็อย่าไปว่าใคร เราอย่าเอาความชั่ว คนเราไม่ว่าทางปากมันก็ว่าทางใจ เราอย่าไปว่าเขาไปตำหนิเขา การไม่พูดร้าย การไม่ทำร้าย การไม่คิดร้าย เราเน้นมาหาที่จิตที่ใจตัวเอง ส่วนมากมันเอาทุกข์ข้างนอกมาใส่ใจของเรา อยู่ดี ๆ มันโง่ ใครเขาจะดีจะชั่วก็ไปเอามาแบกหมด เราฝึกใจ เราปล่อยเราวางเราจะได้มีความสุข เราฝึกหายใจออกก็สบาย หายใจเข้าก็สบาย มีศีลเป็นที่ตั้ง มีศีลเป็นบาทฐาน เพราะธรรมที่เกิดได้เนื่องมาจากศีล ด้วยเหตุนี้ศีลก็เป็นสิ่งสำคัญ เป็นบาทฐานของความดีของบุญกุศล วันพระจึงเป็นวันสำคัญ ขออนุโมทนากับผู้ที่มาถือศีลที่วัดกับผู้ปฏิบัติธรรมทั้งหลาย ที่ทำตามความดี ที่เสียสละ ที่เดินตามรอยของพระพุทธเจ้า...
ปรกฺกโม ภิกขุ
(บันทึก)
วันพุธที่ ๒๕ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๕๔
ความเห็น (0)
ไม่มีความเห็น