๑๐๓.ศิลปะการจัดดอกไม้ ในฐานะเป็นสื่อธรรมภาวนาและสื่อจัดวางความเป็นชุมชนทางจินตภาพ


 

  Collectived Artist     อัชช์และเพื่อน ร้านอู่ข้าวอู่ปลา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม

  Theme    ศิลปะการจัดดอกไม้เป็นปฏิบัติบูชา และเป็นสภาพแวดล้อมเพื่อส่งเสริมบรรยากาศความรื่นรมย์ใจ เอื้อต่อการน้อมนำจิตใจ สู่อารมณ์แห่งการปฏิบัติธรรม การอยู่กับตนเอง และการเจริญสติภาวนา

  Technique and Media    ใช้สื่อจากวัตถุดิบจากธรรมชาติ และจัดวางกับองค์ประกอบพื้นฐานที่มีอยู่ในสภาพธรรมชาติ ตามต้นไม้ กลางแสงแดด กลางสายลม เรือนภาวนา และอาณาบริเวณอันเป็นพื้นที่ว่างต่างๆ

  Concept    ศิลปะการจัดดอกไม้ จัดวางแนวคิด และจัดองค์ประกอบเป็นชิ้นงานศิลปะ ออกแบบโครงสร้างของแบบและการจัดวาง ให้สอดคล้องกลมกลืนไปกับสภาพแวดล้อมในธรรมชาติ ในอาคารสถานที่ ต้นไม้ ลานกลางแจ้ง ให้ดอกไม้เชื่อมโยงสรรพสิ่งรอบข้าง รวมทั้งชุมชนภาวนา และการปฏิสัมพันธ์กับชิ้นงานของผู้ชม เป็นองค์ประกอบที่สร้างเรื่องราวให้เกิดความเป็นอารมณ์ธรรมอย่างเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน   

  Education and Learning Scheme  

  • ศิลปะการจัดดอกไม้เป็นปฏิบัติบูชา เป็นวิถีปฏิบัติธรรมและเป็นการปฏิบัติบูชาที่มีอยู่ในทุกศาสนา ในพุทธศาสนานั้น มีที่มาเชื่อมโยงกับพุทธตำนานที่ว่าด้วยเรื่องราวของดอกมณฑารพ ซึ่งเป็นดอกไม้แห่งสวรรค์และหล่นโปรยปรายมาสู่โลก ๓ ครั้งเท่านั้น ครั้งแรกเมื่อพุทธประสูติกาล ครั้งที่สอง เมื่อตรัสรู้ และครั้งที่สามเมื่อทรงเสด็จดับขันธ์ปรินิพพาน
  • พุทธทาสภิกขุ ซึ่งสอนการเน้นกระบวนการทางปัญญา และกระบวนการปฏิบัติเจริญสติภาวนาเพื่อเข้าถึงแก่นธรรมในวิถีชีวิต ได้กล่าวถึงการเรียนรู้ธรรมจากการจัดดอกไม้ให้ได้หลักปัญญาเท่าทันตนเองอันเกิดจากการที่ดอกไม้ก็จัดวางกระบวนการชีวิตและความติดยึดต่างๆของคนด้วย หากปฏิบัติบูชาและศึกษากล่อมเกลาตนเองไปด้วย ก็จะสามารถหลุดพ้นภาวะโมหจริตที่ติดยึดอยู่กับความสวยงามของดอกไม้
  • การจัดดอกไม้ เป็นกิจกรรมที่สื่อสะท้อนการกำหนดรู้และเป็นสื่อแสดงภาวะการตื่นรู้ในองค์ธรรมต่างๆ ของปัจเจก ความงดงามและการจัดวางองค์ประกอบทั้วมวล น้อมนำมาด้วยความงดงาม สำเร็จประโยชน์อยู่บนการปฏิบัติ และเป็นสภาพแวดล้อมสื่อการเข้าถึงธรรมให้กับผู้อื่น
  • การจัดวางศิลปะการจัดดอกไม้ ที่ออกแบบแนวคิด และจัดวางอย่างมีความหมาย จำเป็นต้องมีกระบวนการเรียนรู้และทำงานความคิดไปด้วยกันพอสมควร ทำให้การจัดอกไม้มีความเป็นชิ้นงานศิลปะอยู่ในตนเอง ขณะเดียวกัน ก็เป็นองค์ประกอบที่เชื่อมโยงให้สภาพแวดล้อมและธรรมชาติของสรรพสิ่ง เกิดความสอดประสานและเชื่อมโยงเป็นเรื่องราวซึ่งส่งเสริมอารมณ์การภาวนาในชุดเดียวกัน มองในแง่ความเป็นศิลปะนั้น จึงกล่าวได้ว่าศิลปะการจัดดอกไม้ สามารถจัดวางให้เป็นปัจจัยเชื่อมโยง ให้คน ชุมชน เหตุการณ์กิจกรรม ตลอดจนทุกมิติของกิจกรรมที่เกิดขึ้นอย่างเป็นพลวัตร มีความเป็นงานศิลปะที่มีชีวิต สร้างปฏิสัมพันธ์และสะท้อนเรื่องราวกันและกัน ให้เป็นองค์ประกอบแห่งความงาม ที่ผู้เข้าถึงก็จะสามารถได้ความรื่นรมย์ใจผ่านการปฏิบัติให้แก่ตนเองโดยตรง
  • วัฒนธรรมการจัดดอกไม้ เป็นกิจกรรมที่กลมกลืนอยู่ในวิถีชีวิตเพื่อสนองตอบต่อธรรมชาติการรักความงดงามและความรื่นรมย์ใจของมนุษย์ โน้มนำมโนปัญญาไปสู่คุณค่าทางจิตใจซึ่งยกระดับขึ้นอย่างเป็นลำดับเหนือโลกแห่งความเป็นวัตถุ เข้าใกล้ความเป็นอิสรภาพทางปัญญาด้วยการเจริญสติภาวนา รวมทั้งเป็นศิลปะที่พัฒนาเป็นศิลปะในขั้นสูงเพื่อสื่อความงามอันลึกซึ้งและสั่งสมภูมิปัญญาปฏิบัติของสังคมต่างๆในความมีรสนิยมชีวิต เข้าถึงคุณค่าและความหมายต่อการยกระดับจิตใจของมนุษย์มากกว่าความเป็นวัตถุ เป็นกระบวนการกลมเกลาและหล่อหลอมทางสังคมที่มีส่วนร่วมได้ทุกคนในวิถีประชาสังคม

  Lesson Learned and Inspiration    ศิลปะการจัดดอกไม้ เป็นองค์ประกอบที่สำคัญอย่างหนึ่งของการจัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความงอกงามด้านในของปัจเจก รวมทั้งเป็นการจรรโลงความสร้างสรรค์ทางศิลปวัฒนธรรม เพื่อการสั่งสมภูมิปัญญาทางศิลปะและความสร้างสรรค์ของสังคม แนวคิด ตลอดจนจัดดอกไม้อย่างมีศิลปะ จัดว่าเป็นการพัฒนาศาสตร์ด้านใน เพื่อเป็นหนทางหนึ่งในการกล่อมเกลาและหล่อหลอมความดี ความงาม และเป็นปัจจัยแวดล้อมเพื่อการเข้าถึงความจริงด้วยการปฏิบัติอันแยบคาย ในการจัดกิจกรรมต่างๆของชุมชน ตลอดจนหน่วยงานและองค์กรต่างๆ ควรสร้างโอกาสให้การจัดดอกไม้ ได้เป็นโอกาสหนึ่งของการจรรโลงการพัฒนาศิลปะอันงดงามให้ดำเนินไปอย่างใกล้ชิดกับสังคม ได้สร้างคนที่มีภูมิปัญญาและความสร้างสรรค์ให้มีประสบการณ์จากของจริง ซึ่งจะสามารถถ่ายเทสิ่งดีงามต่างๆให้สื่อสะท้อนไปบนการดำเนินชีวิตของตนเองในโอกาสอื่นๆต่อไปอีก ทำให้สังคมได้สร้างทุนมนุษย์และมีกำลังแห่งความสร้างสรรค์สุขภาวะสังคมอันละเอียดประณีต สั่งสมไปด้วยอยู่เสมอ

  Photo and Naration    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิรัตน์ คำศรีจันทร์

  กล้อง    digital Kodak Easy Share 2981

  Event    โครงการปฏิบัติธรรมเจริญสติภาวนา ระหว่างศุกร์ที่ ๑๔- จันทร์ที่ ๒๔ ตุลาคม ๒๕๕๔ เพื่อเป็นวาระเปิดศาลาธรรมภาวนาของศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรมอย่างเป็นทางการ น้อมถวายเป็นอาจริยบูชา เนื่องใน ๑๐๐ ปีชาตกาล หลวงพ่อเทียน จิตฺตสุโภ และน้อมเกล้าถวายเป็นพระราชกุศลในพระราชวโรกาสเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ๘๔ พรรษา

  Place | Location   : ศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรม  ตำบลองค์พระ อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี

  Coordinator and Further Information   : ปรีชา ก้อนทอง วริชฌิตา ปลั่งสำราญ ศูนย์ปฏิบัติธรรมเบิกฟ้าธรรมาศรม  ตำบลองค์พระ อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี 087-9121143, วิรัตน์ คำศรีจันทร์ e-mail : [email protected] mobile phone : 086-6702972, สนั่น ไชยเสน กานต์ จันทวงษ์ เรงวิชญ์ นิลโคตร ณัฐพัชร์ ทองคำ สถาบันพัฒนาสุขภาพอาเซียน มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา อำเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม 73170

หมายเลขบันทึก: 465030เขียนเมื่อ 16 ตุลาคม 2011 21:05 น. ()แก้ไขเมื่อ 13 กันยายน 2013 23:14 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (2)

 มาด้วยความระลึกถึง...ยังได้ความรื่นรมย์ เรียบง่าย  และแง่คิดที่งดงาม...ไปพร้อม

ท่านสบายดีนะคะ

สวัสดีครับคุณอุ้มบุญครับ
สบายดีครับผม ขอบคุณครับ ตอนนี้ทางอีสานคงหนาวแล้วกระมัง
ไปได้เรื่องราวงามๆมาฝากครับ เดี๋ยวมีอีกหลายมิติ
จะชวนดูและนำมาแบ่งกันดูอีกครับ
มีความสุขครับผม

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท