จากประสบการณ์ที่สัมผัสในวงการ KM ดิฉันย้อนกลับไปตรวจสอบสิ่งที่ ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช เคยเขียนไว้ในเอกสารประกอบการประชุมจัดการความรู้แห่งชาติ ครั้งที่ ๑ วันที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๔๗ ในหัวเรื่อง "ธารปัญญา" อธิบายการดำเนินการจัดการความรู้ตามแนว สคส. ดังรูป ในแกนทแยง ซึ่งมีความสำคัญต่อพลังของการจัดการความรู้ ได้แก่ คน วัฒนธรรม และเครื่องอำนวยความสะดวกต่อการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ อาจารย์วิจารณ์เขียนไว้ว่า คุณสมบัติที่สำคัญของคนคือ "ความมีใจที่เปิดกว้าง มีทักษะในการฟังและเข้าใจผู้อื่น ยอมรับความแตกต่าง"
ตอนที่อ่านเอกสารดิฉันไม่ได้คิดอะไรมาก รับรู้เพียงว่าคนต้องมีใจเปิดกว้าง แต่พอได้เข้ามาในวงการ KM ทำงานอยู่ท่ามกลางทีมสหวิชาชีพซึ่งให้การดูแลผู้ป่วยเบาหวาน ดิฉันเห็นจริงว่าในสถานการณ์เดียวกัน คนเรียนรู้ไม่เท่ากัน คนที่มีใจเปิดกว้างสำหรับการเรียนรู้ จะรู้จักมองหาและเก็บเกี่ยว "ความรู้ฝังลึก" ได้เร็ว รู้สึก appreciate กับความรู้ที่ได้แม้จะเป็นเรื่องเล็กๆ เมื่อเจอความรู้ก็มองเห็นภาพการนำไปใช้ต่อในงานของตน ความรู้ฝังลึกไม่ได้ปรากฎตัวอย่างตรงไปตรงมาเหมือนความรู้แจ้งชัด คนที่มีใจเปิดกว้าง (บวกกับความเชื่อที่ว่ามีความรู้อยู่ในผู้ปฏิบัติ) เท่านั้น จึงจะจับ "ความรู้ฝังลึก" ได้
ดิฉันก็สังเกตเห็นเช่นกันว่า คนที่ "เชื่อ" ว่าตนมีความรู้มาก คนที่หวงความรู้ไม่เต็มใจแบ่งปัน นอกจากจะไม่ได้เรียนรู้จากผู้อื่นแล้ว ยังอาจค้นไม่พบความรู้ฝังลึกของตนเองอีกด้วย
วัลลา ตันตโยทัย วันที่ ๒๘ กันยายน ๒๕๔๘
