ผู้นำในฝันที่ฉันอยากเจอ

1. แฟ้มน้อย  แฟ้มเสนอเซ็นที่กองอยู่บนโต๊ะผู้นำควรเป็นแฟ้มที่สำคัญในเชิงนโยบาย  และมีสาระที่กระทบในวงกว้างเท่านั้น แฟ้มที่เกี่ยวกับระเบียบ ขั้นตอนต่าง ๆ ควรผ่องถ่ายสู่ในระดับล่างให้มากที่สุด การมีแฟ้มที่ต้องเซ็นมากทำให้ไม่มีเวลาในการคิดตัดสินใจเรื่องที่สำคัญในการพัฒนาองค์กร การเซ็นแฟ้มมากยังสะท้อนถึงการรวมอำนาจการติดสินใจไว้ที่ตนเอง และการไม่ไว้วางใจผู้อื่น

2. ประชุมน้อย  ผู้นำที่เต็มไปด้วยการประชุมในแต่ละวัน ย่อมหมายถึงเวลาในแต่ละวันจะหมดไปกับการอ่านเอกสารการประชุม การเตรียมการประชุม ทำให้ไม่มีเวลาในการคิดวางแผน ทบทวนนโยบายในการนำองค์กรไปสู่เป้าหมายที่ควรจะเป็น

3. เดินทางน้อย  ผู้นำควรมีเวลาอยู่ในองค์กร อยู่ในประเทศให้มาก เพื่อเกาะติดสถานการณ์ด้านต่าง ๆ ควรเดินทางเฉพาะเรื่องที่สำคัญและมีผลกระทบต่อองค์กรเท่านั้น เพราะมิเช่นนั้น เรามักจะได้ยินคำว่า “รอให้ผู้นำกลับมาก่อน แล้วค่อยตัดสินใจ”  ซึ่งอาจทำให้เสียโอกาสกับหน่วยงานได้

4. แขกน้อย  การที่ผู้นำมีแขกหรือลูกน้องขอเข้าพบมากมาย โดยเฉพาะ “แขกที่ไม่ได้รับเชิญ” นั่งรอเต็มหน้าห้องไปหมด แสดงว่าเกิดอะไรขึ้นกับผู้นำ เพราะการที่มีแขกมารบกวนมาก ย่อมหมายถึงเวลาในการบริหารงาน การติดสินใจ การคิดใคร่ครวญต่าง ๆ ก็หมดไปด้วย

5. คุยน้อยแต่รับฟังให้มาก  การฟังมากก่อให้เกิดปัญญา เห็นปัญหา ก่อให้เกิดความเห็นใจผู้อื่น ทำให้เล็งเห็นความสามารถศักยภาพของผู้คน เห็นข้อบกพร้องข้อควรเสริมแต่งแนวทางที่พึงพัฒนา แต่หากผู้นำยึดตนเองเป็นศูนย์กลางด้วยการเอาแต่พูด เอาแต่ระบายคำพูด ความคิดเห็นต่าง ๆ ของผู้นำ จะถูกบิดเบือนตีความไปต่าง ๆ นา ๆ

6. อัจฉริยภาพทางความคิด  ผู้นำต้องมีความสามารถคิดที่ปราดเปรื่อง เกินกว่าระดับปกติที่เป็นลักษณะเด่นเป็นที่น่าอัศจรรย์ เป็นผู้ที่สามารถคิดนอกกรอบ นอกจุด คิดแหวกแนว และเปิดเกมเป็น  เล็งเห็นภาพใหญ่ รวมถึงสามารถผลักดันการเปลี่ยนแปลงที่เป็นรูปธรรมได้

7. มีเครือข่ายมาก  การทำงานให้บรรลุเป้าหมายนั้น ผู้นำต้องอาศัยความร่วมมือของผู้คนทั้งในและนอกองค์การ ซึ่งมีทรัพยากร ความพร้อม และศักยภาพที่แข่งขันได้ที่แตกต่างออกไป ผู้นำในฝันต้องประสานพันธมิตรและคู่แข่งให้ “แสวงจุดร่วมและสงวนจุดต่าง” ได้ดี ต้องทำงานทั้งร่วมมือและแข่งขันกับ “ศัตรู” ได้ ซึ่งจะทำให้มีอะไรใหม่ ๆ อยู่เสมอ มีจิตใจที่ส่งเสริมการทำงานข้ามองค์การ หลายพรหมแดน

8. เปรี่ยมด้วยคุณธรรม  คำนี้ไม่ได้หมายความว่า “คุณ - นะ - ทำ” แต่หมายถึง สภาพคุณงามความดีของพฤติกรรมผู้นำว่า ประกอบขึ้นมาได้เช่นไร แสดงออกในเชิงสร้างสรรค์อย่างไร รู้ว่า character counts ผู้นำในฝันต้องมีประวัติการทำงาน การได้มาซึ่งตำแหน่งอย่างด่างพร้อยน้อยที่สุด และสามารถบริหารตน ในขณะที่ดำรงตำแหน่งเพื่อประโยชน์ของส่วนราชการ ของสังคม ของประเทศชาติเป็นสรณะ ประเด็นสำคัญของคุณธรรม การเป็นผู้นำที่ดี คือ การคำนึงถึงประเทศชาติเป็นที่ตั้ง ก่อนคำนึงถึงหน่วยงาน คำนึงถึงสังคมก่อนตนเอง คำนึงถึงหลักการก่อนมุ่งคนในยุคปัจจุบัน  แม้ว่าผู้นำเก่งคิด เก่งคน เก่งงาน  แต่ถ้าปราศจากคุณธรรมก็จะสูญสิ้นซึ่งบารมีความชอบธรรม และไม่สามารถเป็นแบบอย่างในการปฏิบัติได้

[ดร. ดิศกุล เกษมสวัสดิ์]

มาเยี่ยมให้กำลังใจในการเรียนรู้ครับ